Teşvikli yatırımlar ile yabancı sermaye izinleri, türkiye’de yatırım eğilimindeki gidişatı izlemekte kullanılan en önemli göstergeleri oluşturuyor. Bu göstergelerdeki son durum, bu yıl yabancı yatırımcıların yerlilere nazaran daha cesur davrandıklarını gösteriyor.
Yılın ilk dokuz ayında toplam yatırım değeri 5 katrilyon 266 trilyon lira olan 2.494 yatırım teşvik belgesi verildi. Geçen yılın aynı döneminde ise toplam yatırım değeri 3 katrilyon 921 trilyon lira olan 2.279 yatırım teşvik belgesi verilmişti.
Belge sayısı ve nominal yatırım değeri açısından geçen yıla göre artış söz konusu. Ancak ortalama dolar kurları kullanılarak hesap yapıldığında reel olarak gerileme olduğu görülüyor.
Bu yılın ilk dokuz ayında verilen teşvik belgelerinin yatırım değerinin dolar olarak değeri 8.7 milyar dolar düzeyinde. Geçen yılın aynı döneminde verilenh teşvik belgelerinin yatırım değerinin dolar olarak karşılığı ise 10 milyar doların üzerindeydi.
Bu gidişle yerli yatırımcılar yıl sonuna kadar ancak 12-13 milyar dolarlık yatırım için teşvik belgesi alacak. Oysa bu değer iki yıl öncesine kadar 20 milyar doların üzerindeydi.
Yılbaşındaki aşırı beklentiler gerçekleşmediği için pek dikkati çekmedi ama buy ıl yabancı sermaye izinlerinde önemli bir artış var. Yılın ilk dokuz ayında yabancılar Türkiye’de 1 milyar 937 milyon dolarlık yatırım yapmak için izin aldı. Bu tutar geçen yılın aynı dönemindeki tutardan yüzde 54.5 oranında daha yüksek.
Böyle giderse yıl sonuna kadar alınacak yabancı sermaye izinleri 2.5 milyar doları aşacak. Bu ise bugüne kadar gerçekleşen en yüksek üçüncü tutar olacak. Yabancı sermaye izinlerinde en yüksek tutar 1996, en yüksek ikinci tutar ise 1995 yılında gerçekleşmişti.
Türkiye’de yabancı sermaye izinlerinin yaklaşık yarısı fiili girişe dönüşüyor.
Aynı eğilim bu yıl da sürerse Türkiye’de fiili giriş yapan yabancı sermaye tutarı 1 milyar doların üzerinde gerçekleşecek.(EKONOMİST)