Geçen yılın son çeyreğinden itibaren şiddetini ağrılaştıran<ımg hspace="10" src="http://i.bigpara.com/i/55big/10032009t2.jpg" align="right" vspace="5">küresel kriz piyasaları alt üst ederken, risk alma iştahı sıfırlanan yabancı yatırımcının Türkiye`den çıkışı devam ediyor.
Oktay Özdabakoğlu / REFERANS
Geçen yılın eylül ortasından bu yana yüzde 40`ın üzerinde yükselerek 1.80 TL`yi aşan dolara Merkez Bankası bugünden itibaren satış ihaleleri ile müdahele etmeye başlayacak. Fakat, derinliğin kaybolduğu ve talebin devam ettiği döviz piyasasında Merkez`in müdahaleleri de işe yaramayabilir.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ile tahvil-bono piyasasında satışlarını sürdüren yabancı yatırımcıların Türkiye`den çıkmaya devam etmesi bekleniyor. Krizin şiddetini artırdığı geçen yılın eylül ortasından şubat sonuna kadar geçen sürede Türkiye`den çıkan yabancı para miktarı 9 milyar 683 milyon dolara ulaşırken, hisse senedi sayısı bazında borsadaki yerli yatırımcı payı da yabancıyı geçti.
Yabancı sattı yerli aldı
Endeksin 58.231 puan ile tarihinin en yüksek kapanışını gerçekleştirdiği 15 Ekim 2007`de, hisse senedi adeDi bazında yüzde 40,28`lik paya sahip olan yerli yatırımcıların payı, 6 Mart 2009 itibari ile yüzde 50,24`e çıktı. Bu dönemde yabancı yatırımcının payı ise yüzde 59,272`den 49,76`ye düştü.
Yabancı yatırımcının payı, piyasa değeri bazında yüzde 72,63`ten 63,29`a inerken, yerlinin payı ise yüzde 27,37`den 36,71`e çıktı. Yerli yatırımcının payındaki artışta yabancıların satışının yanı sıra, yerli ortakların sahip olduğu hisse senetlerini kaydileştirmesi de etkili oldu.
10 Eylül 2008 tarihinden bu yana 1 milyar 247 milyon adet hisse satan yabancı yatırımcının portföyündeki hisse senedi sayısı 13 milyar 369 milyon adetten 12 milyar 122 milyon adede indi. Bu dönemde yerli yatırımcının sahip olduğu hisse senedi sayısı ise 2 milyar 820 milyon adetlik artışla 9 milyar 418 milyon adetten 12 milyar 238 milyon adete çıktı. Yerli yatırımcının hisse senedi sayısındaki artışın 535 milyon adeti Sabancı Holding ve Akbank`ın ortaklarının hisselerini kaydileştirmesinden kaynaklandı.
Bonodan da kaçtılar
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası`ndaki (İMKB) yabancı çıkışının miktarı 2 milyar 93 milyon dolar olurken, devlet iç borçlanma senetlerindeki net yabancı çıkışı ise 7 milyar 53 milyon dolar oldu. 27 Şubat`tan bu yana geçen son bir haftada İMKB ve bono piyasasından 1.5 milyar doların üzerinde net yabancı çıkışı olduğu tahmin ediliyor.
Yabancıların bankalardaki döviz hesapları ise 537 milyon dolar azaldı. Yabancı çıkışının hızlandığı 12 Eylül`den 27 Şubat`a kadar olan dönemde borsadaki düşüş yüzde 35`e ulaşırken, dolardaki yükseliş ise yüzde 40`a dayandı.
Yabancı yatırımcıların İMKB`deki toplam portföyü 22.3 milyar dolarlık düşüşle 18.2 milyar dolara inerken, devlet iç borçlanma senetlerindeki portföyü ise 12 milyar 797 milyon dolar azalarak 16.2 milyar dolara düştü. Yabancının İMKB ve tahvil-bono portföyündeki toplam erime 35.2 milyar dolar oldu