Aksaray Valisi Kadir Çalışıcı, Türkiye`den gitme noktasına gelen Alman otomotiv yan sanayicisi ISE`nin 4 yıllık arsa krizini çözüp, bürokrasiye ders verdi. ISE`nin 5 milyon marka aldığı arsa Tümosan`a tapulu çıkınca başlayan kriz, Çalışıcı`nın çabasıyla Abdullah Gül`ün başbakanlığı döneminde çözüldü.
Aksaray Valisi Kadir Çalışıcı, ilini, dolayısıyla Türkiye`yi terketmek üzere olan yabancı sermayeli ISE Otomotiv Geliştirme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi`ni yolundan döndürerek, bürokrasiye müthiş bir ders verdi. Çalışıcı, Innomotive Systems Europe (ISE) adlı Alman sermayeli otomotiv yedek parçası üreticisini Aksaray`da tutmak için ‘‘yazılı garanti’’ bile sunduğunu belirtti. Çalışıcı, ISE`nin 1999`dan beri süren arsa sorununu Abdullah Gül`ün Başbakanlığı sırasında çözmeyi başardığını söyledi.
Vali Kadir Çalışıcı, Mercedes-Benz Türk`in Aksaray`daki kamyon fabrikası gezisine katılan gazetecilere iliyle ilgili bilgiler verirken, ISE`nin sorunlu günlerinin öyküsünü şöyle anlattı:
‘‘ISE, Aksaray`a 4 yıl önce Mercedes sayesinde gelmiş. Eskiden Tümosan`a ait olan ve o dönemde 1994`ten beri Saç Parça Sanayi ve Ticaret A.Ş.`nin (SPS) kullandığı alan için görüşmeler yapmışlar. İki şirketin avukatları aralarında bağlantı kurup, pazarlığı bitirmiş. Sonuçta ISE 5 milyon mark verip, noter senediyle bu alanı satın almış ve fabrikasını kurmuş. Aradan zaman geçmiş, Tümosan`ı 2000 yılında devralan Özelleştirme İdaresi bu alan için devreye girmiş ve ISE`ye ‘Tapusu bizde, oradan çıkın` ihtarı çekmiş. ISE`nin yönetimi bu işe şaşırmış. Elbette tapuyu görünce, Özelleştirme İdaresi`ne, ‘Peki, size 1 milyon dolar verelim, üzerinde bulunduğumuz alanı yeniden bize satın` önerisi götürmüş. Özelleştirme İdaresi`nden, ‘satamayız, oradan çıkın` yanıtı gelmiş.’’
SORDUM, FARK ETTİM
Aksaray`a ilk tayin olduğu günlerde oradaki şirketlere bir tur yaptığını belirten Çalışıcı, şöyle konuştu:
‘‘Her gittiğim görev yerimde bunu yaparım. Şirketlerin bir sorunları var mı, bizim yapabileceğimiz birşeyler var mı diye konuşurum. ISE`ye gidince, Özelleştirme İdaresi`yle süren sorunlarını bana anlattılar. Hatta, ‘Uzun süredir bu sorunu çözemedik, şimdi merkezimiz buradaki tesisi Polonya veya Romanya`ya taşımamızı istiyor` dediler. Ben onlara, ‘Aman gitmeyin` deyip, sorunu çözme sözü verdim. Kısa sürede soluğu o dönem hükümette olan Mesut Yılmaz`ın yanında aldım. Durumu anlattım, beni Özelleştirme İdaresi`nin o zamanki Başkanı Uğur Bayar`a yönlendirdi. Sayın Bayar baktı, ‘Orada yürüyen dava var, satmamız mümkün değil` yanıtı verdi. Meğer arsayı ISE`ye satan SPS adlı şirketle Tümosan arasında dava varmış. Bunun üzerine ben, Aksaray`daki tapu müdürlüğünden kendilerine, ‘Yürüyen dava, söz konusu fabrika alanının satışına engel değildir` yazısı aldım. Buna rağmen sorunu çözemedik.’’
Çalışıcı, ISE’nin 4 yıl süren arsa krizini Abdullah Gül’ün Başbakanlığı döneminde çözebildiklerini vurguladı.
1936`da ‘il`den düştü 1989`da yine ‘il` oldu
Aksaray Valisi Kadir Çalışıcı, 1924 yılında il olan Aksaray`ın, 1936`dan sonra Niğde`ye bağlı ilçeye dönüştürüldüğünü hatırlatarak, ‘‘56 yıl Niğde`ye bağlı kalmış, gelişmesi bir ölçüde frenlenmiş. Aksaray 1989`da yeniden il oldu. O tarihten itibaren de gelişmesi yeniden başladı’’ dedi.
ISE, Mercedes`e parça üretiyor
Yüzde 100 yabancı sermayeli ISE Otomotiv Geliştirme Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Mercedes-Benz Türk ile DaimlerChrysler için kamyon ve otobüs parçaları üretiyor. ISE, hem Mercedes`in Aksaray`daki fabrikasına, hem de Mannheim`deki fabrikaya yedek parça gönderiyor. Arsa sorununun çözülmesinden sonra ISE`nin 5 milyon Euro`luk ek yatırım yaptığı, ihracat oranını yüzde 20`den 40`a çıkardığı, 150 kişiye daha istihdam sağladığı belirtiliyor.
Bunlarla ortak mısın Vali Bey, ne oluyor
Aksaray Valisi Kadir Çalışıcı, ISE`nin fabrikasının kurulu olduğu alanla ilgili tapu sorunu konusunda özelleştirmeden sorumlu eski Devlet Bakanı Yılmaz Karakoyunlu`yla aralarında geçen diyalogu şöyle anlattı:
‘‘ISE`nin tapu sorununu çözmek için Yılmaz Karakoyunlu`nun da kapısını çaldım. O dönemde kendisi Özelleştirme İdaresi`nden sorumluydu. Durumu anlatınca, ‘Parayı getirin, tapuyu alın` dedi. ISE`nin yöneticisi arkadaşlar bir çantaya 1 milyon dolar koydu, alıp birlikte gittik. Aslında arsanın o günlerdeki değeri 150-200 milyar lira ancak ederdi. Fakat, sorun yine çözülmedi. Ben biraz bastırınca, Yılmaz Karakoyunlu, ‘Ne oluyor Sayın Vali, sen bu adamlarla ortak mısın yoksa, neden bu kadar uğraşıyorsun bu adamlar için` dedi. Ben de, ‘Sayın Karakoyunlu, sorun çözülmezse adamlar buradan gidecek. 200 tane Aksaraylı buradan ekmek yiyor. Adamlar 10 milyon dolarlık ek yatırıma niyetli’’ yanıtı verdim. O sırada Özelleştirme İdaresi`nden bir bürokrat, ‘Cehennep olup gitsinler` deyince donup kaldım.’’
Almanya`ya söyleyecek yalan kalmadı Vali Bey
Aksaray Valisi Kadir Çalışıcı, ISE`nin Türk Genel Müdürü`nün sorunla ilgili yakınmalarını da şöyle aktardı: ‘‘Sorunu Yılmaz Karakoyunlu ile de çözemeyince, ISE`nin Genel Müdürü Ergün Yıldız, ‘Vali Bey, bu iş olmayacak. Biz en iyisi Aksaray`dan gidelim` dedi. Ben, biraz daha sabretmesini istedim. Bunun üzerine Yıldız, ‘Vali Bey, Almanya`ya söyleyecek yalan kalmadı` yanıtı verdi. Kendisine, ‘Ben Aksaray Valisi olarak bu işin sizin açınızdan sorun olmayacağını belirten geleceğe dönük bir yazılı garanti vereyim` önerisi götürdüm. Ergün Bey Almanya`ya sordu, oradan ‘Vali`nin sözüne güveniriz` yanıtı aldı ve kabul etti. Böylece süre kazandık.’’
Gül: Bu hainlik
Aksaray Valisi Kadir Çalışıcı, ISE`nın arsa krizinin Abdullah Gül`ün Başbakanlığı sırasında nasıl çözüldüğünü şöyle dile getirdi: ‘‘3 Kasım seçimleri oldu. Abdullah Gül`ün Başbakanlığında ilk AKP Hükümeti kuruldu. Sayın Gül Aksaray`a bölünmüş yol töreni için gelince kendisine ISE olayını aktardım. Gül`ün ilk tepkisi, ‘Bunlara yapılan hainlik` oldu. Sayın Gül beni yine Özelleştirme İdaresi`ne yönlendirdi. ISE`ye doğrudan satışta yine sorun vardı. Bu kez, ‘Aksaray İli Özel İdaresi`ne arsayı verin, ben satayım` formülü önerdim. Bu formül olumlu bulundu. Arsayı özel idaremize devrettiler. 1 milyon dolara arsayı ISE`ye sattık. Bu sayede ilimize iki de okul kazandırmış olduk.’’
Aksaray`da son ekonomik durum
Yüzölçümü: 7.997 kilometrekare
Nüfus: 396.084 kişi
Kişi başına milli gelir: 966 dolar
Tarım ve hayvancılık geliri: 384 milyon dolar
Sanayi geliri: 333 milyon dolar
Hizmetlerden gelir: 120 milyon dolar
Tarımda çalışanlar: 97.800 kişi
Sanayide çalışanlar: 23.500 kişi
Hizmet sektöründe çalışanlar: 28.700 kişi
Faal şirket sayısı: 1125
2002 ihracat geliri: 15.7 milyon dolar
2002 ithalatı: 87.6 milyon dolar