Türkiye`nin ilk 50 büyük sanayi kuruluşu, 500 büyük kuruluş içinde üretimden satışlarda yüzde 49,8, brüt katma değerde ise yüzde 58,1 oranında pay aldı.
AA
İstanbul Sanayi Odasının (İSO) Türkiye`nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2007 Yılı Raporuna göre, ilk 50 sanayi kuruluşu, üretimden satışlar, brüt katma değer, dönem kar ve zararı toplamı ile ihracat büyüklüklerinde yüzde 40-60 arasında pay aldı.
Rapora göre, İlk 50 büyük sanayi kuruluşunun toplam üretimden satışlar içindeki payı, bir önceki yıla göre 1,8 puan azalarak yüzde 49,8 olurken, bu azalmada TÜPRAŞ`ın üretimden satışlar rakamının, 2006 yılının altında kalmasının etkili olduğu belirtildi.
İlk 50 kuruluşun brüt katma değerdeki payı 2006`da yüzde 56,4 iken, geçen yıl bu oran yüzde 58,1`e yükseldi. Dönem karının payı ise 2006`daki yüzde 46,8 değerinden yüzde 43,9`a geriledi. Bu kuruluşların toplam ihracat içindeki payı ise 2006`da yüzde 56,1 iken, 2007`de yüzde 54,9`a düştü. 2007 yılında ilk 50 sanayi kuruluşu, çalışanlar sayısında da yüzde 33,5`lik paya sahip oldu.
Geçen yıl, İSO 500`ün ilk 50 kuruluşu Türkiye GSYİH`sının yaklaşık yüzde 5,4`ünü yarattı. Aynı şekilde 2007 yılı Türkiye toplam ihracatının yüzde 27,9`luk kısmı da bu kuruluşlar tarafından gerçekleştirildi.
Sıralamada ilk 50 kuruluşun nispi hasıla oranı 1,73 düzeyinde gerçekleşti. Verimlilik ile nispi hasıla arasında doğrusal bir ilişkinin söz konusu olduğu belirtilen raporda, ilk 50`lik gruba ait 1,73`lük nispi hasılaya karşılık, ikinci 50`lik grupta nispi hasılanın 0,62`ye gerilemiş olmasının, kısa aralıkta katma değer verimliliğinin çok büyük oranda düşmüş olduğunu gösterdiği kaydedildi.
TÜPRAŞ EN FAZLA KAR EDEN KURULUŞ
Geçen yıl en fazla kar eden kuruluşlar içinde ilk sırayı yine TÜPRAŞ aldı. 2006 yılında 884,7 milyon YTL olan TÜPRAŞ`ın vergi öncesi karı, 2007 yılında yüzde 41,5 oranında artarak 1 milyar 252 milyon 197 bin 224 YTL YTL olarak gerçekleşti. TÜPRAŞ böylece son 3 yılda da en fazla kar eden kuruluş oldu.
En fazla kar eden kuruluşlar sıralamasında ERDEMİR T.A.Ş., 784 milyon 931 bin 318 YTL dönem karı ile ikinci sırada yer alırken, Ford Otomotiv de, 600 milyon 37 bin 391 YTL kar ile üçüncü sırada geldi. Ford Otomotiv`in sıralamadaki yeri geçen yıla göre bir basamak yükselirken, ERDEMİR`in sıralamasında bir değişiklik olmadı.
2007 yılında vergi öncesi karlılık sıralamasında Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş. dördüncü, Petrol Ofisi A.Ş. beşinci, Shell & Turcas Petrol A.Ş. de altıncı sırada yer aldı.
2006 yılında üçüncü sırada yer alan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı yedinci sıraya gerilerken, sekizinci sırada yer alan kuruluş ise isminin açıklanmasını istemedi.
Listenin dokuzuncu sırasında 2006`da yedinci sırada bulunan Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayi A.Ş. bulunurken, onuncu sıradaki Unilever Sanayi ve Ticaret T.A.Ş.`nin sıralaması bir önceki yıla göre değişmedi.
2007 yılında vergi öncesi karlılıkta ilk 10 içerisinde yer alan kuruluşların sadece biri kamu kuruluşu niteliğinde olurken, dokuzunu özel kuruluşlar oluşturdu.