ANKARA BLÖF YAPMIYOR;
Türkiye`nin AB üyeliği yolundaki kaderini çizecek Katılım Ortaklığı Belgesi dün son şeklini almadan önce müthiş gergin bir 24 saat yaşandı. Türkiye`nin Kıbrıs konusundaki kararlılığını anlayan ABD son anda devreye girerek AB başkentlerini uyardı: ‘Türkiye blöf yapmıyor.’
TÜRKİYE ONAY VERDİ;
Uyarı derhal etkisini gösterdi. Dün Brüksel`de toplanan AB dışişleri bakanları, Kıbrıs ve Ege konusunu ‘ön şart’ olarak getirmeyip ‘güçlendirilmiş siyasi diyalog’ başlığıyla yeni bir paragraf oluşturdular. Bakanlar, dün öğle yemeğinden önce Cem`le telefonda görüşüp Ankara`nın onayını aldılar. AVRUPA Birliği merkezi Brüksel ile Ankara arasında dün tam bir diplomatik dans yaşandı. Yunanistan`ın ısrarlarıyla Kıbrıs ve Ege konusu, siyasi kriter çerçevesinde kalmasına rağmen bu çerçeve, `Güçlendirilmiş Siyasi Diyalog` paragrafı altına alındı. Böylelikle Ankara`nın isteği oldu ve her iki konunun Türkiye`nin önüne `Ön şart` olarak getirilmesi önlendi. Ancak Atina`nın eli, Brüksel tarafından boş bırakılmadı ve ısrarlı oldukları her iki konudan Kıbrıs `Kısa vade`, Ege ise `Orta vadeli öncelikler` başlığıyla duyuruldu.
Katılım Ortaklığı Belgesi`ne ayrı bir paragraf eklendi ve Ege sorunu, Yunanistan veya Ege kelimeleri ifade edilmeden, `İyi komşuluk ilişkileri` vurgulaması belgede yer aldı. Hem Kıbrıs, hem de Ege konularında, Helsinki`de yayınlanan sonuç belgesinin ilgili paragrafları aynen yeni KOB içine eklendi.
İYİ KOMŞULUK FORMÜLÜ;
Dün AB Dışişleri Bakanları`nın öğle yemeği gündemini Türkiye oluşturdu. AB Komisyonu`nun Genişlemeden sorumlu Temsilcisi Günter Verheugen ise, göreve başladığından beri en mutlu günlerinden birisini yaşadığını belirtti ve şöyle konuştu: `Hem Türkiye, hem de Yunanistan açısından son derece önemli bir gelişme kaydettik. Bu kapsamda Türkiye`nin demokrasi konusunda ciddi boyutta adımlar atabilmesi de yönlendirilmiş olacak. Benim hazırladığım Türkiye`ye ilişkin bu zor proje artık kontrol altında. Benim genişlemeden bir endişem yok. Müzakere sürecinde bulunan ve AB`ye üyelikte ilerlemiş ülkeler için birlik kapısının 2002`de açılmasını öngrüyoruz. Aksi takdirde genişleme politikamızda hedefe ulaşamayız`
8 Kasım`da açıklanan KOB`la ilgili Ankara ile Brüksel arasında yaşanan kriz, dün yemekte çözüldü. AB, yemekten önce hazırladığı taslak metni Ankara`ya iletti. Taslakla ilgili Dışişleri Bakanı İsmail Cem de dönem başkanı Fransa`nın Dışişleri Bakanı Hubert Vedrine ile telefonda görüştü. Bu temaslar sonucu Ankara, Fransa`nın hazırladığı `siyasi diyalog ve siyasi kriterler` başlığı adı altında Helsinki Sonuç Bildirgesi`ne atfen Kıbrıs`ın kısa, Ege sorununun da orta vadeli öncelikler bölümüne alınmasını kabul etti. Ankara`nın Helsinki Sonuç Bildirgesi`ne bağlı kalınmasını vurgulanmasını nedeniyle bu değişikliği kabul ettiği bildirildi.
ABD SON ANDA DEVREYE GİRDİ;
AB Katılım Ortaklığı Belgesi krizini aşmak için kelimeler üzerinde yapılan yoğun pazarlık dün AB Bakanlar Konseyi toplantısına kadar sürdü.
TÜRKİYE BLÖF YAPMIYOR;
Türkiye`nin rest çekmesinden sonra krizin odak noktası olan Atina, Helsinki kararlarına Katılım Ortaklığı Belgesi`nde yer verilmesi için son dakikaya kadar direndi. Son 24 saat içinde ipler kopma noktasına gelince, ABD de, Almanya, Fransa ve İtalya başta olmak üzere AB başkentlerinde devreye girdi. ABD`nin Atina Büyükelçisi Nicholas Burns de bizzat Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu`yu arayarak, ‘Türkiye blöf yapmıyor, AB ile köprüleri atabilir’ uyarısında bulundu. Burns, Yunanistan`dan bir ara formülde uzlaşmaya gitmesini istedi.
FRANSA BASTIRDI;
AB dönem başkanı Fransa, son bir haftadır bütün ağırlığını Atina`ya verdi. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, geçen hafta sonunda Atina`ya gelerek bizzat Başbakan Kostas Simitis`le görüştü ve ondan itibaren de formüller gidip gelmeye başladı. Pazarlığı, Yunan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu yürüttü, ama Başbakan Kostas Simitis, Fransa`nın kelimeleri değiştirerek getirdiği her formülü bizzat gördü. Son kararı da yine Simitis`le Papandreu birlikte verdi.
PAPANDREU`DAN ILIMLI MESAJ;
Papandreu, dün Elefteros Tipos Gazetesi`nde yayınlanan demecinde Atina`nın beklentilerini açıkça ortaya koydu. Papandreu, Türkiye`nin üyeliği için esas şartın Kopenhag kriterleri olduğunu ancak bu kriterlere göre, iyi komşuluk ilişkilerinin de bir ön şart niteliği taşıdını, bu çerçevede de Türkiye`nin Yunanistan`la ve aday ülke Kıbrıs`la ilişkilerinin değerlendirdiğini vurguladı. Helsinki kararlarıyla Kıbrıs ve Türk-Yunan sorunlarının AB sorunu olduğunu savunan Papandreu, ‘Kimse devekuşluğu yapamaz’ dedi. (HÜRRİYET)