Eylül ayı başında tüketici kredilerinde KKDF prim oranının 5 puan artırılmasının istenilen daralmayı sağlamaması üzerine, yeniden yapılan 2 puanlık artışın da talebi frenlemesi zor görünüyor.
İthalattaki patlamanın yol açtığı cari işlemler açığındaki büyümeyi kontrol altına almak amacıyla alınan önlemlerin istenilen kontrolü sağlaması zor görünüyor. KKDF prim oranını arttırma yoluyla, ithal mallara olan talep ve iç talebin kısılmayacağı aksine, iç üretimi olumsuz etkileyeceğine dikkat çekildi. Kur politikası nedeniyle fiyatları yüksek olan yerli mala olan talebin azalacağı ve ardından iç üretimin daralacağına işaret edildi. Uzmanlar, hükümetin `teday` önlemler aldığını belirterek, talepteki patlamanın faiz oranlarındaki düşüşten kaynaklandığına dikkat çektiler. Enflasyonun 5 - 10 puan üzerindeki faiz oranlarının tasarruf eğilimini arttırarak, talebin kısılmasına yol açacağı belirtililiyor.Dayanıklı tüketim malı üreticilerinin yıl sonu için yaptıkları öngörüler ve iç satışlardaki bereket, KKDF primi oranının ikinci kez yükseltilmesiyle de kesilmeyeceği sinyallerini veriyor. Özellikle KKDF priminin 5 puan arttırıldığı eylül ayından bu yana tüketim adeta patlama yaptığı dikkat çekiyor. Yalnızca eylül ve ekim aylarında toplam 137 bin 943 adet otomobil, 680 bin 129 adet beyaz eşya satıldı. Otomotivciler, yılın kalan iki ayında da 137 bin 317 adet otomobil satmayı planlıyorlar. Öte yandan ithalatın da ekim ayında yeniden aşırı sıçrama yapması bekleniyor.
İLK FREN TUTMADI;
Tüketici kredilerinin maliyetini arttırmak yoluyla yurtiçi ve ithal mallara olan talep patlamasının önünün kesilmesi zor görünüyor. Hükümetin tüketici kredilerine uygulanan KKDF primi kesintisini 5 puan arttırarak yüzde 3`ten yüzde 8`e çıkarması, tüketim artışına fren getirmedi. Özellikle otomobil ve beyaz eşya başta olmak üzere dayanıklı tüketim malları tüketimi, alınan önlemlere rağmen artışını sürdürdü. KKDF primi kesintisinin 5 puan arttırılmasının ardından eylül ve ekim aylarında toplam 137 bin 943 adet otomobil, 680 bin 129 adet beyaz eşya satıldı. İki ayda toplam ithal otomobil satışı da 57 bin 165 adete ulaştı.
OTOMOBİL VE BEYAZ EŞYA;
Yıl başından bu yana ise otomobil satışları 547 bin 683 adete ulaştı. Otomobil Sanayicileri Derneği (OSD) yıl sonuna kadar toplam 685 bin adet otomobil satışı bekliyor. Buna göre kasım ve aralık aylarında 137 bin 317 adet otomobil satılması hedefleniyor. İthal otomobil satışları da yılın ilk 10 ayında toplam 208 bin 870 adet olurken, KKDF prim oranının 5 puan arttırılmasından bu yana 57 bin 165 adet otomobil satıldı. Beyaz eşyada ocak - ekim döneminde toplam 3 milyon 263 bin 286 adet beyaz eşya satıldı. KKDF primi 5 puan arttırıldıktan sonra ise 680 bin 129 adet beyaz eşya satışı gerçekleşti. Böylece bu yılın ilk 10 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre otomobil satışları yüzde 85, yerli otomobil satışları yüzde yüzde 53, ithal otomobil satışları yüzde 125 oranında arttı. Beyaz eşya satışları da yüzde 15 oranında artış gösterdi.
İÇ ÜRETİM DARALIR;
Prof. Dr. Esfender Korkmaz:
İthalat kısılarak cari açığın azaltılması öngörülüyor. Ancak alınan bu önlemler ithal mala olan talebi değil, iç üretime yönelik talebi daraltır. Kurlar nedeniyle nispi fiyatlar değişti. İthalat ucuzladı. Yerli malların fiyatları arttı. Toplam talep önce pahalı mallardan kaçar. Bu da iç üretimi daraltır. Tüketimi kısmak, ithal mala olan talebi daraltmaz. Faiz oranları artırılırsa talep otomatik olarak kısılır. Faiz oranlarının enflasyonun üzerinden, yüzde 45 - 50 seviyesinde olması gerekiyor.
İTHAL OTOMOTİVCİLER RAHAT;
İthal Otomobilleri Mümessilleri Derneği Başkanı Yüksel Mermer:
Alınan önlemler ithalatı daraltmaz. Çünkü, daha önce de KKDF primi oranı yüzde 3`ten yüzde 8`e çıkarılmıştı. Bunun ardından ithal otomobile olan talep devam etti. Bankalar tüketici kredileri faiz oranlarını çok fazla düşürdüler. Talep artışında bu durum önemli bir etki yaptı. Sanayi kesimi kredi kullanmayınca, bankalar bu dönem tüketici kredilerine yöneldiler.
İTHALATTA EKİM AYI SÜPRİZİ;
Ağustos ayı itibariyle dış ticaret açığı yüzde 133 oranında artarak 17 milyar 32.1 milyon dolara çıktı. Dış ticaret açığındaki artışa ithalattaki hızlı büyüme yol açtı. Ağustos ayı itibariyle 34 milyar 740.9 milyar dolara yükselen ithalatın eylül ayında artış hızını kesmesine rağmen, ekim ayında yeniden patlama yapması bekleniyor. Maliye Bakanlığı`nın verilerinden yapılan belirlemelere göre, ekim ayında İthalde Alınan KDV miktarı 433 trilyon 891 milyar liraya yükseldi. Ağustos ayında 374 trilyon 787 milyar lira olan ithalattan tahsil edilen KDV, eylül ayında 372 trilyona gerilerken, ekim ayında yeniden artışa geçti. (FİNANSAL FORUM)