Tersanedeki kazaların ana nedeni taşeronluk sistemi
14.02.2008 - 09:36 | Son Güncelleme :
Tuzla tersanelerindeki taşeron işçiler arasında örgütlü Limter İş, TMMOB İstanbul il Koordinasyon Kurulu, Türk Tabipler Birliği ve İstanbul İşçi Sağlığı Enstitüsünün ortak hazırladığı raporaki çözüm önerileri, hayata geçirilmeyi bekliyor. Ortak rapora göre, iş kazalarının ana nedeni işverenlerin işleri taşeronlar eliyle yürütmesi. Hazırlanan raporda özetle şu tespit ve önerilere yer verildi:
Ölümcül iş kazalarının temelinde, gemi inşa yapımındaki iş ritminin ve çalışma saatlerinin artırılması, mekânın daralması ve büyümeye uygun iş güvenliği tedbirlerinin ana işverenlerce karşılanmaması yatmaktadır.
Tersanelerdeki ana iş (çelik profilleri işlemek) hukuka aykırı şekilde taşeron şirketlere kaydırılmıştır. Bu, iş güvenliği, emek maliyeti ve sosyal hakların da esas işveren olan tersane sahipleri tarafından, daha zayıf ve daha küçük işletmelere aktarımıdır.
Aynı anda aynı tersanede onlarca başka irili ufaklı taşeron şirketle yan yana çalışan taşeronların bir araya gelip, çalışma alanında önleyici genel tedbirleri (kabloların bakımı, gaz ölçümü, iskelelerin uygun kurulması) alma gücü yoktur. Bu konuda ana işverene yükümlülükler düşmektedir.
Uygulanması gereken eğitimler, işçi sirkülasyonunun yoğunluğundan çalışma şartlarına uygun ve efektif değildir. İşçilere işe uygun kişisel koruyucu donanımın sağlanması işletmelerin insafına kalmıştır.
İşyeri hekimi hizmetleri, yalnızca ana işveren tersane sahibinde kadrolu olanları kapsamaktadır. Tersanelerde bu alandaki imkânlar çok yetersizdir.
Bakanlığın teftişlerinin kapsamı dar kalmakta ve haberli yapılmakta, kazalardaki sorumluluğun büyük kısmının işverenler olduğu tespiti ve noksanların dökümü kurumun kendi raporlarıyla tespit edilmesine rağmen, uygulanan (çoğunlukla parasal) yaptırımlar yetersiz kalmaktadır.
`Taşeronluk son bulmalı`
Gemi yapım sürecinin asıl iş alanı olan çelik profil ve sac işleme işinin İş Yasası`na aykırı olarak çeşitli tanımlar altında taşerona verilmesi kayıt dışılığa neden olmaktadır. Talebimiz, sigorta primlerinin ana işveren tarafından ve alınan ücret üzerinden ödenmesiyle her türlü kayıtdışılığın önüne geçilmesidir.
İş güvenliğinden sorumlu mühendis ya da teknik elemanın denetim bağımsızlığı sağlanmalı, efektif üretim süreci kontrolü gerçekleştirilmelidir.
Her tersanede, işçi sayısının 50`yi aşmasına bakılmadan, işin ağır ve tehlikeli olma niteliği dikkate alınarak revir (işyeri sağlık birimi) ve ambulans bulundurulması sağlanmalıdır.
Tuzla Bölgesi`nde tam teçhizatlı bir kamu hastanesi kurulmalıdır.
Tersane mesaisinde, işverenlerin çalışma süresinin günde 7,5 saat, haftada 37,5 saat sınırlandırılmasına kesinlikle riayet etmesi sağlanmalıdır.
