Uluslararası tahkimin uygulanmasını düzenleyen Tahkim Yasa Tasarısı, dün gece TBMM Genel Kurulu`nda kabul edildi.
Yasa, Anayasa`nın 125. maddesinde öngörülen Yabancılık unsurunun bulunduğu kamu hizmetleriyle ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözülmesine ilişkin düzenlemeler içeriyor.
Yasada `yabancılık unsuru`da şu şekilde ifade ediliyor: Tarafların işyeri veya sürekli oturdukları yerlerin ayrı devletlerde olması, tahkim anlaşmasının dayanağını oluşturan sözleşmeye taraf şirket ortaklarından en az birinin ilgili mevzuat uyarınca yabancı sermaye getirmesi ve hukuki ilişkinin bir ülkeden diğerine sermaye veya mal geçişini sağlaması.
Yasa, tarafların uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözülmesi konusunda Tahkim anlaşması yapılması koşulunu getiriyor. Tahkim anlaşmasının konusunu oluşturan bir uyuşmazlıkta dava açılmış ise karşı taraf tahkim itirazında bulunabilecek.
Hakemler karar verecek
Taraflar, hakemlerin sayısını belirlemekte serbest olacak, ancak hakem sayısı tek rakamlı olacak. Taraflar hakem sayısını kararlaştırmamışsa üç hakem seçilecek.
Hakem seçiminde anlaşma olmaması durumunda, hakem, taraflardan birinin istemi üzerine asliye hukuk mahkemesince seçilecek.
Taraflar, hakem veya hakem kurulunun uygulayacağı yargılama kurallarını, bu yasa hükümleri saklı kalmak kaydıyla serbestçe kararlaştırabilecek ya da bir yasaya, uluslararası veya kurumsal tahkim kurallarına yollama yapabilecek.
Taraflar, tahkim yargılamasında eşit hak ve yetkiye sahip olacaklar.
Tahkim yeri taraflarca veya onların seçtiği kurumca serbestçe kararlaştırılabilecek. Tahkim yargılaması, Türkçe veya Türkiye tarafından tanınan devletlerden birinin resmi diliyle yapılabilecek. Yargılamada kullanılacak dil veya diller taraflarca kararlaştırılmamışsa hakem veya hakem kurulu tarafından belirlenecek.
Hakem veya hakem kurulunun yargılama şekline ilişkin düzenlemeler getiren yasa, taraflarca aksi kararlaştırılmamışsa hakem kurulunun oy çokluğuyla karar almasını hükme bağlıyor.
İptal davası açılabilecek
Hakem kararına karşı yalnızca iptal davası açılabilecek. İptal davası, yetkili asliye hukuk mahkemesinde açılacak, öncelikle ve ivedilikle görüşülecek.
Seçilen hakem veya hakem kurulunun tümü veya çoğunluğunu ortadan kaldıracak sayıda hakemin reddine asliye hukuk mahkemesince karar verilmesi halinde tahkim sona erecek.
Taraflar aksini kararlaştırmamışsa yargılama giderleri haksız çıkan tarafça karşılanacak.