Affı veto eden Cumhurbaşkanı Sezer: Yasa, eşitlik ilkesine aykırıdır. Toplum vicdanını incitecek içeriktedir. Cezaevleri mevcudunun azaltılması gibi hukuksal değerden yoksun düşüncelerle af yetkisinin kullanılması, adalete duyulan güveni azaltır.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Şartla Salıverme Yasası`nı veto etti. Sezer, 4610 sayılı ``23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıvermeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun``u Anayasa`nın 104. maddesi gereğince bir kez daha görüşülmek üzere TBMM`ye iade etti.
Cumhurbaşkanı Sezer, 6 sayfalık veto gerekçesinde, ``Böyle bir yasanın yayımlanması, `devletin temeli adalettir` inancını yok edecek, toplum düzenini bozacak ve yurttaşların adalete olan güvenini sarsacaktır.`` görüşüne yer verdi. Söz konusu yasanın, ``Anayasa`nın eşitlik ilkesine, hukuka, adalete, toplum huzurunu sağlamaya yönelik olmadığını`` ve ``toplum vicdanını incitecek içerikte`` bulunduğu kaydeden Cumhurbaşkanı Sezer, ``Cezaevlerinin mevcudunun azaltılması gibi hukuksal değerden yoksun düşüncelerle af yetkisinin kullanılması, toplumda adalete ve yasalara duyulan güveni azaltır.`` dedi.
``On yıllık indirim süresinin koşulsuz bir af niteliğinde olduğu sonucuna varıldığını`` kaydeden Cumhurbaşkanı Sezer, ``Ancak, bu sonuç, on yıllık indirimle hükümlülük süresi dolmuş olanların şartsız salıverilmeleri yerine şartla salıverilmelerinin öngörülmüş olmasıyla bağdaşmamaktadır.`` uyarısında bulundu.
İşte veto gerekçeleri
``Yasa koyucunun suç türünden, suçlunun kişiliğinden ayrı, kesinleşmiş hükümden önceki evreye dönük suça ve suçluya göre uygulanma öngörmesi şartla salıverme ve erteleme kavramlarının hukuksal nitelikleri ile bağdaşmamaktadır. Yasa, Anayasa`nın eşitlik ilkesine, hukuka, adalete, toplum huzurunu sağlamaya yönelik değildir ve toplum vicdanını incitecek içeriktedir. Cezaevlerinin mevcudunun azaltılması gibi hukuksal değerden yoksun düşüncelerle af yetkisinin kullanılması, toplumda adalete ve yasalara duyulan güveni azaltır.
10 yıllık indirim şartsız
Yasaya göre, hükümlünün on yıllık ceza indiriminden başka, süresi dolduğunda, ayrıca şartla salıvermeden de yararlanacağı, dolayısıyla on yıllık indirim süresinin koşulsuz bir af niteliğinde olduğu sonucuna varılmaktadır. Ancak, bu sonuç, on yıllık indirimle hükümlülük süresi dolmuş olanların şartsız salıverilmeleri yerine şartla salıverilmelerinin öngörülmüş olmasıyla bağdaşmamaktadır.
Anayasa`ya uyulmalı
Af yetkisi kullanılırken, Cumhuriyetin nitelikleri arasında sayılan toplumun huzuru, adalet anlayışı ve hukuk devleti kavramlarının ve herkesin yasalar önünde eşit olup, kimseye ayrıcalık tanınamayacağı ilkesinin gözden uzak tutulmaması, affın, adil ve dengeli sonuçlar vermesine, suçtan zarar görenlerin olabildiğince incitilmemesine ve yapılan düzenlemenin Anayasa`ya uygun olmasına özen gösterilmesi gerekmektedir.
Çelişkilerle dolu
Yasadaki önemli bir çelişki, eylemlerin ağırlığı nedeniyle kamu düzenini bozup, kamu vicdanını incitici nitelikte olan ve karşılığında idam cezası öngörülen TCY`nin 450. maddesi; müebbet ve 24-30 yıl ağır hapis cezası öngörülen maddelerin yasa kapsamına alınmasına karşılık, kısa süreli hürriyeti bağlayıcı yaptırım öngören TCK`nın çok sayıda kuralı kapsam dışında bırakılmıştır.
TCK`nın, ırza geçme ya da ırza tesaddi eylemleri nedeniyle mağdurun ölümüne sebebiyet veren faile müebbet ağır hapis cezası öngörülen 418. maddesi kapsam dışında bırakılırken, kaçırılan kimsenin ölümüne neden olanlar için müebbet ağır hapis cezası yaptırımı öngörülen 439. maddeye aykırı davrananların, yasadan yararlanmaları sağlanmıştır. Memuriyet görevini kötüye kullananlar aftan yararlanamayacak; buna karşılık, nüfuz ve tesir altında karar veren yargıçlar, yararlanabileceklerdir.
Hukukumuzda bir ilk
Kapsamdaki tüm suçlar yönünden yasada öngörülen davanın ertelenmesi kavramı hukukumuza ilk kez getirilmektedir. Ancak, yasada, davanın ertelenmesinin koşulları belirlenmemiş, diğer yasa kurallarıyla uyumu gözetilmemiştir. Bu da uygulamada farklılıklar ve eşitsizlikler yaratabilecektir. Yargıya büyük yük getirecek ve adalete duyulan güvenin yıpranmasına neden olacaktır.
Olumsuzluk ödüllendiriliyor
Ayrıca, iyi halli olmamaları nedeniyle şartla sarılvermeden yararlanamayanlar Yasa kapsamına girerken bu kuralla, iyi halli olmaları nedeniyle şartla salıverilenler Yasadan yararlanamamaktadır. Olumsuzluğun ödüllendirildiği bir haksızlık ortaya çıkmaktadır.``(ZAMAN)