Türk hükümeti, Bayındır Holding`in Romanya`daki bankası Banca Turco Romana`da (BTR) geçen hafta başlayan sıkıntı üzerine devreye girdi. Bayındır Holding, geçtiğimiz hafta içinde ortaya çıkan panik nedeniyle mevduat çekilişi başlayan ve likidite sorunu yaşayan BTR için Romen ve Türk hükümetinden yardım istedi.
Bunun üzerine geçen haftadan bu yana yapılan görüşmeler sonunda iki ülke yetkilileri sorunun çözümü için destek konusunda mutabakata vardılar.
Bayındır Holding`den yapılan açıklamada da yapılan görüşmeler doğrulanarak, Romanya Başbakanı Mugur Isarescu`nun da başbakanlar düzeyinde temasta olduğu duyuruldu.
Açıklamada şöyle denildi: Geçen hafta başlayan söylentiler banka kapılarında yığılan insan görüntülerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Böyle bir sosyal panikte ortaya çıkabilecek sorunları çözmek için yönetim, Romen ve Türk hükümeti nezdinde görüşmeler yapmış, banka ve Romen halkı zarar görmeyecek şekilde bu paniğe engel olunması konusunda da önlemler alınmıştır. Parasını çekmek isteyen mudiler hafta başından itibaren azaldı, hafta sonuna kadar faaliyetler normale dönecek. Romanya Merkez Bankası da yaptığı açıklamada, Bayındır Holding ile oluşan sosyal panik nedeniyle geçici olarak ortaya çıkan likidite sıkışıklığının çözümü için bir program konusunda anlaşmaya varıldığını kamuoyuna duyurmuştur. Konuya ilişkin olarak Romanya Başbakanı Mugur Isarescu tarafından da bir açıklama yapılarak, başbakanlar düzeyinde görüşmelerin sürdüğü ve iki ülke makamlarının sorunu çözmek üzere bir araya geldikleri belirtilmiştir.
Mogul: BTR gözetim altında
Romanya Merkez Bankası Basın Sözcüsü Stet Mogul ise DÜNYA`ya yaptığı açıklamada, likidite sorunu yaşayan BTR`yi gözetim altında tutmaya devam ettiklerini belirterek, bankanın mali durumunun kötüye gitmesi durumunda Romanya Merkez Bankası`nın BTR`yi gözaltına alabileceğini ileri sürdü.
Mogul, Romanya Merkez Bankası, BTR ve BTR`nin en büyük hissedarı Bayındır Holding`in bankanın düştüğü likidite sıkıntısını gidermek konusunda çözüm arayışı üzerinde çalıştıklarını bildirdi. Mogul, bu konuda taraflarla devamlı irtibat halinde olduklarını hatırlatarak, bankayı düştüğü durumdan kurtarmak amacıyla çözüm arayışları içinde bulunduklarını kaydetti. Mogul, Türk yetkililer ve Romanya Merkez Bankası yetkilileri, her iki taraf, her iki kurum, BTR`yi, düştüğü sorunun içinden kurtarmak için çözüm arayışı üzerinde çalışıyor, ancak nasıl bir çözüm yolu seçilecek şu an söylemek yanlış olur. Ancak ortak çözüm arayışında olduğumuzu söyleyebilirim diye konuştu.
BTR`nin bazı yurtdışı bankalarında olan mevduatlarını çekememesi ve banka üst düzey yönetiminin değişmesinin Romanya`daki tasarruf sahipleri arasında panik yaşattığını belirten Mogul, olayların mudiler arasında banka batıyor yorumuna neden olduğunu, bu yüzden mudilerin paralarını çekmek için bankanın önünde kuyruklar oluşturduklarını dile getirdi.
Mogul, Romanya`daki diğer Türk bankalarının bu durumdan hiçbir şekilde etkilenmediğini, çalışmalarına normal olarak devam ettiklerini sözlerine ekledi.
Söylentiler ayyuka çıktı
Bu arada dün piyasalarda Merkez Bankası`ndan bir üst düzey yönetici ile 3 kişilik bir heyetin pazartesi günü Romanya`ya giderek yetkililerle görüştükleri ve ayrıca hükümetten bir bakanın da önceki akşam özel bir uçakla Romanya`ya giderek tekrar geri döndüğü söylentileri dolaştı. Piyasalarda Merkez Bankası`nın Romanya Merkez Bankası`na 180 milyon dolar aktardığı da gün boyu konuşuldu.
Bu söylentiler üzerine görüşlerini aldığımız Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Süreyya Serdengeçti, Merkez Bankası`nın herhangi bir şekilde yurtiçi veya yurtdışındaki operasyonları için ödeme yapmasının mümkün olmadığını belirtti. Serdengeçti, bu çerçevede Romanya Merkez Bankası`na da hiçbir ödeme yapılmadığını vurguladı.
BTR, 20 şubeli banka
1994 yılında Romanya`da ilk Türk-Romen sermayeli banka olarak faaliyetine başlayan BTR, yüzde 65`i Bayındır Holding`e, yüzde 30`u uluslararası yatırımcılara, yüzde 5`i de Romanya Devlet Bankası Banca Commerciale`ye ait. Bankanın Bükreş, Brasov ve Köstence başta olmak üzere 20 şubesi bulunuyor. BTR, yaklaşık 50 ülkede 500 muhabir banka ile yaklaşık 70 bin müşteriye hizmet veriyor. BTR`nin Moldova`nın Kişinev kentinde bulunan BTR Moldova adlı bir bankası daha bulunuyor.
Hükümetin destek gerekçeleri
Bankacılık çevreleri, Türk hükümetinin destek kararı almasının gerekçelerini şöyle sıralıyorlar: BTR`de başlayan sorun Romanya`daki diğer Türk bankalarını da olumsuz etkilemeye başladı. Romanya`da beş Türk bankası faaliyette bulunuyor.
Bunlar Bayındır`a ait BTR, Demirbank`a ait Demirbank Romania, Finansbank`a ait Finans Invest Romania Valori, Bayraktar`a ait Robank ve Sümerbank`a ait Romanian International Bank (RIB). BTR`de yaşanan sorun diğer Türk bankaları hakkında da soru işaretleri doğurdu ve RIB dışındaki bankalarda da mevduat çekme eğilimi doğdu. Bu noktada hem Romanya, hem de Türkiye açısından sorunun diğer Türk bankalarına da yayılmasını önlemek gerekiyordu. Bunun dışında BTR, Romanya`nın en büyük özel bankalarından birisi ve hem Romen ekonomisinde, hem de Türkiye-Romanya ekonomik ilişkilerinde önemli bir role sahip. Bu nedenle BTR`nin yaşadığı sorun Romen ekonomisini ve ikili ekonomik ilişkileri etkileyebilecek durumda. Bir diğer önemli faktör de, Romanya`daki birçok büyükelçiliğin BTR`de mevduatının bulunması. (DÜNYA)