Kamu sektörünün son yıllardaki yüksek oranlı açıkları nedeniyle piyasadaki fonların büyük bölümünü toplanmasının da etkisiyle bir türlü derinleşemeyen özel sektör tahvil bono piyasasının geliştirilmesi için önlem alınması istendi.
Türkiye Bankalar Birliği`nin bankalara yönelik olarak gerçekleştirdiği anketle, özel sektör tahvil ve bono ihraçlarının gelişmesinin nedenleri ile alınması gereken önlemlere ilişkin öneriler toplandı. 23 bankadan alınan görüşlerde, özel sektör tahvil bono piyasasının gelişememesinin nedenlerinin başında, kamu sektörünün son yıllardaki yoğun borçlanmasına neden olan ekonomik ortam sayıldı.
Yürütülen ekonomik programın başarıya ulaşması durumunda kamunun kaynak gereksiniminin azalacağı, bunun da özel sektörün piyasalardan yeterince fon bulması için uygun ortam yaratacağı vurgulandı.
Özel sektörün yeterince kağıt ihraç ederek fon bulamamasının nedenleri arasında ayrıca, talep yetersizliği, maliyet artışına neden olan vergi ve diğer parafiskal yükler, Sermaye Piyasası Kurulu sürecinin uzunluğu ve prosedürün yoğunluğu da sıralandı.
Neler yapılmalı?
23 bankadan alınan görüş ve önerilere göre özel sektörün tahvil ve bono ihraçlarının istenilen düzeye ulaşması için alınması gerekli başlıca önlemler şöyle:
-İhraççı firmaların tahvil ve bono ihraç maliyetinin banka kredilerine göre kabul edilebilir bir düzeyde olmasını sağlayan bir ekonomik ortamın yaratılması,
-Bu araçların maliyetini artıran parafiskal yüklerin azaltılması,
-İhraç işlemleri sırasında başvuru aşamasından başlayarak uzun zaman alan ve detaylara inen prosedürünün basitleştirilmesi ve hızlandırılması,
-Halka açık şirketlere özendirici düzenlemelerin yapılması,
-Organize olmuş bir ikinci el piyasanın oluşturulması,
-Tahvil ihracında bulunan firmaların derecelendirmesinin yapılması,
-Özel emeklilik sisteminin hukuksal altyapısı tamamlanarak, özel emeklilik fonlaranın hızla oluşturulması, kurumsal yatırımcı tabanı oluşması ve bu kurumsal yatırımcılar için teşvik mekanizmalarının bulunması,
-Sosyal güvenlik kuruluşlarının portföylerinde bu borçlanma araçlarını bulundurmalarının önündeki engellerin kaldırılması,
-Sigorta şirketlerinin finansman bonosuna yatırım yapmalarını teşvik edecek biçimde Hazine ile ortak çalışmaların yapılması,
-İhraççı tanıtımlarına özen gösterilerek, kendilerine duyulan güvenina rtırılması,
-Yatırımcılara özel sektör tahvil bonoları tanıtılarak bu araçlarla ilgili belirsizliklerin yok edilmesi,
-İcra, iflas, tasfiye durumlarında bu ürünlerin alacak sıralarının daha önlere getirilmesine yönelik düzenlemenin yapılması,
-Erken itfa koşulunun 4 yıldan kısa vadeli tahvilleri de kapsayabilmesinin sağlanması,
-2-7 yıl vadeli çıkarılabilen hisse senedi ile değiştirilebilir tahvillerde değiştirmenin iki yıldan önce de yapılabilme tercihinin tasarrufçuya sunulması,
-Tahvil ihraç limitlerinin firma özkaynaklarıyla sınırlandırılmasına ilişkin koşulun, SPK kotuna alınacak büyük yatırımlarla ilgili ihraçlarda mevcut 3-6 kat olanağının daha da artırılması.
-Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde küçük ve orta öçekli işletmelerin gelişme dinamizminin tüm ülkeye yaygınlaştırılması, KOBİ`lerin finansman sorunundan kurtarılmaları ve sermayepiyasalarından da pay alabilmeleri için sadece KOBİ hisse senetlerinin alınıp satıldığı bir piyasanın oluşturulması, KOBİ`lerin yatırımlarını hızlandırabilmek için kısmi hazine garantili bir yatırım fonunun çıkartılabilmesi için bir yasal düzenlemenin yapılması. (ANKA)