Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, bu yıl içerisinde para politikasında temel mekanizmayı belirleyen Net İç Varlıklar koridorunun yeni dönemde geçerli olmayacağını söyledi.
Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, 2001 yılı para ve kur politikası esaslarını açıkladı. Erçel`in açıklamasına göre, Türk Lirası`nın döviz sepeti karşılığındaki değer kaybı yüzde 10.85 olacak. Önceden taahhüt edildiği gibi kur bandının toplam genişliği aşamalı olarak artırılacak, 1 Temmuz 2001`den 31 Aralık 2001`e kadar kademeli olarak yüzde 7.5`e, 30 Haziran 2002`ye kadar yüzde 15`e ve 31 Aralık 2002`ye kadar da yüzde 22.5`e yükseltilecek. Kur sepeti, programın başında da ilan edildiği gibi 1 ABD Doları ve 0.77 Euro`dan oluşacak. Kur bandı içersinde döviz kurları, bankalar arası döviz piyasasında serbestçe belirlenecek ve Merkez Bankası kur sepetinin bandın sınırları dışına çıkmasına izin vermeyecek. Erçel, para politikasını şekillendiren temel mekanizmayı belirleyen net iç varlıklar koridorunun, yeni dönemde geçerli olmayacağını bildirdi.
Net iç varlıklar kalemi;
Kasım ayının son haftasına kadar para politikasının temel operasyonel kuralı, bilançomuzdaki net iç varlıklar büyüklüğü her üç ayda bir değişen ve önceki üç aylık dönemin sonundaki para tabanı stok büyüklüğünün +/- yüzde 5`nin belirlendiği koridor içersinde günlük olarak tutmak oldu diye konuşan Erçel, şöyle devam etti: Ancak kasım ayının ikinci yarısında başlayan süreç sırasında mali piyasalarda yaşanan kriz ve bunu takip eden döviz talebi artışı, Merkez Bankası`nın döviz rezervlerinde hızla azalmaya neden oldu. Aynı dönemde Merkez Bankası gerektiği şekilde süratle hareket etti ve krizin bankacılık sistemi üzerinde yaratacağı olumsuz etkiyi göz önüne alarak, IMF ile görüşerek, net iç varlıklar koridor limitlerin dışına çıkarak gerekli likiditeyi sisteme verdi. Bu gelişmeler çerçevesinde, yıl sonu net iç varlıklar tavan değeri de revize edildi.
2000 yılı sonu performans kriterinin 1 katrilyon 650 trilyon lira olarak belirlendiğini bildiren Erçel, piyasalardaki dalgalanmalar sırasında artan net iç varlıklar büyüklüğünün, net dış varlıkların artışına pararel olarak, kademeli olarak azalmasını öngördüklerini kaydetti. Buna bağlı olarak yılın ilk çeyreğine ilişkin performans kriterinin aylık olarak gözlemleneceğini belirten Erçel, Geçtiğimiz dönemde, para politikasını şekillendiren temel mekanizmayı belirleyen net iç varlıklar koridoru, yeni dönemde geçerli olmayacaktır diye konuştu.
Daha esnek iç varlıklar politikası uygulanacak;
Kademeli olarak genişleyen kur bandı uygulaması ile birlikte, 2001 yılı ikinci yarısında, net iç varlıklar politikasının daha esnek olacağını ve para politikasının daha aktif olarak uygulanabileceğini belirten Erçel, Düşen enflasyon ortamında, para talebi tahmininin zorlaşması ve önümüzdeki yılın ilk yarısında yabancı sermaye girişlerinin ulaşacağı boyutun belirsizliği nedeniyle 2001 yılı ikinci yarısındaki net iç varlıklar tavan değerleri gösterge niteliğinde açıklandı diye konuştu. Merkez Bankası Başkanı Erçel, 2001 yılı ikinci yarısına ilişkin gösterge niteliğinde açıklanan Merkez Bankası`nın net iç varlıklar tavan değerinin 30 Eylül 2001`de 480 trilyon lira ve 31 Aralık 2001`de de 950 trilyon lira olmasının hedeflendiniği bildirdi.
Türk lirası munzam karşılığı düşürüldü;
Erçel, Türk Lirası mevduat munzam karşılık oranının, 12 Ocak 2001`den geçerli olmak üzere yüzde 6`dan yüzde 4`e düşürüldüğünü de ifade ederek, şu bilgileri verdi: Yılın kalan döneminde zorunlu karşılık oranlarında herhangi bir düzenleme yapılmayacaktır. Bankacılık sistemini likidite açısından rahatlatacak olan bu uygulamanın etkisi, net iç varlıklar tavan değerleri belirlenirken gözönüne alındı. Mali piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ile birlikte, Merkez Bankası, 22 Kasım - 5 Aralık döneminde toplam 6.8 milyar dolar tutarında net döviz satışı gerçekleştirirken, 6 Aralık`dan itibaren 1.6 milyar dolar tutarında net döviz alım işlemi yaptı.
Faiz politikasına esneklikverilecek;
Yıl sonu net iç varlıklar tavan değerinin revizyonuna paralel olarak net uluslararası rezerv büyüklüğünün taban değerinin de revize edildiğini ifade eden Erçel, Buna göre, 21 Aralık 2000 ve 11 Ocak 2001 tarihlerindeki düzeylerinin ortalaması alınarak hesaplanacak olan Aralık 2000 net uluslararası rezerv performans tabanı 10.4 milyar dolar olarak yeniden belirlendi dedi. Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, 2001 yılının ikinci yarısında faiz politikasına verilecek esneklik ile para politikasının daha aktif ve etkin olarak uygulanmasının, enflasyonun düşürülmesine yönelik olarak uygulanan diğer politikalarla birlikte, enflasyon hedefine ulaşabilirliği sağlayacak faktörler olacağını söyledi. Erçel, döviz kurlarının enflasyonu doğrudan ve dolaylı olarak etkilemesi eksenine odaklanan para politikasının yerini, kademeli olarak, resmi enflasyon hedeflerinin nominal çıpa olduğu, enflasyon hedeflemesi uygulamasının alacağını vurguladı. (FİNANSAL FORUM)