Yetkililer NATO`nun Brüksel`deki merkezinde yapılan ve cuma gecesi sona eren müzakerelerde bazı alanlarda önemli ilerlemeler kaydedildiğini belirttiler ve Fransa iki örgütü birbirine bağlayacak olan kalıcı ayarlamaları kabul etmeye karar verdi.
Avrupa Birliği`nin planlanan çevik güç oluşumunu sıkı sıkı NATO`ya bağlama projesi, iki gün süren bakanlar düzeyindeki toplantıda Türkiye`nin ikna edilmesinde yaşanan başarısızlık nedeniyle yeni yıla kaldı. Yetkililer NATO`nun Brüksel merkezinde yapılan ve Cuma gecesi sona eren müzakerelerde önemli alanlarda ilerlemeler kaydedildiğini belirttiler. Fransa iki örgütü birbirine bağlayacak olan kalıcı ayarlamaları kabul etmeye karar verdi. Bunlar arasında, yılda iki bakanlar ve 6 kez de elçiler düzeyinde toplantı da var. Ayrıca yetkililere göre bakanlar, Kanada`da dahil olmak üzere AB dışında kalan Avrupalı NATO ülkelerinin de ikna edilmesiyle, AB`nin kriz yönetim gücü katılım ve danışma dilinin ne olacağı konusunda anlaştı. Ancak, AB dışında kalan NATO üyesi Avrupalı bir ülke olan Türkiye, AB`nin NATO`nun planlama kadrolarına giriş yapabilmesine ilişkin kritik noktada geri adım atmayı reddetti. Britanya ve diğer birçok üye AB`nin NATO dışında rakip bir planlama kadrosu kurmasına izin vermemesi nedeniyle, bu olmaksızın, bu AB inisiyatifi ya gecikecek ya da olduğu gibi çökecek.
Geçen Cuma günü yapılan açıklama, geçen yıl Washington zirvesinin daha ötesine geçemedi ve NATO`nun planlamacılara garantili giriş yapılması ve NATO`nun diğer varlıklarının da kullanılması niyetinde olduğunu ilan etti. Ayrıca açıklamada NATO elçilerinin bu amaç çerçevesinde çalışma yürütmeleri de karara bağlandı.
Bakanları AB inisiyatifine ilişkin olarak acı konuşmalar yaparken, Türkiye pozisyonunu değiştirmedi. Türkiye bir AB gücüne önemli bir katkıda bulunmayı taahhüt ediyor, ancak bu gücün konuşlandırılmasına ilişkin karar mekanizmasında da yer almak istiyor. AB üyeleri bu gücün kullanımına ilişkin olarak Türkiye ile, özellikle Türkiye`nin kendi güvenliğini ilgilendiren konularda, yakın bir çalışma içinde bulunma arzusu beyan ederken, konuşlandırma kararının sadece kendileri tarafından alınabileceğini belirtiyor.
ABD yönetimi, bütün ağırlığını AB - NATO işbirliğinden yana kullandı. Başkan Bill Clinton, Türk başbakanı Bülent Ecevit`i telefonla aradı. Gelen haberlere göre, Madeleine Albright, Türk dışişleri bakanı İsmail Cem`i bu durumu kabul etmeye çağırdı. Bazı diplomatlar Türkiye`nin George W. Bush`un başkanlık koltuğuna kadar bu tartışmayı uzatmak istediğini belirtiyor. Bu çevrelere göre, Türkiye yeni yönetimin AB savunma planlarına daha temkinli yaklaşacağını umut ediyor.
Ancak birçok diplomat bu sorunun Bush`un gündeminin alt sıralarında yer alacağını belirtiyor. Fransız liderler AB savunma kapasitesinin NATO`dan bağımsız olması gerektiğini düşünüyor, ve bu tutum Brüksel toplantısında, Fransa`nın eleştiriye uğrayarak AB - NATO ilişkilerinin daha yakın olması gerektiğini kabul etti.
Mamafih, NATO`nun bir anlaşmaya varamaması sonucunda trenini NATO`suz kalktığını söyleyen Fransız yetkililerinin bazı diplomatları sinirlendirdiği belirtiliyor. Bir yetkili, Nedir bu tren? Tren istasyonu NATO`suz terkedemez, çünkü onun oluşumunda NATO`nun katkısı olmak zorunda. ABD, Britanya ve diğerleri AB`nin NATO varlıklarını düplike etmemesi konusunda ısrarlı. Onlara göre böyle bir durumda, zaten baskı altında olan bütçelerin daha da daralacağı ve ittifakta çatlamaya yol açma olasılığı var. (FİNANSAL FORUM - FİNANCİAL TİMES)