Uzunca bir süredir satışı beklenen Migros `un başarılı bir <ımg hspace="10" src="http://i.bigpara.com/i/55big/349migros.jpg" align="right" vspace="5">operasyonla el değiştirmesini politik, ekonomik ve stratejik açıdan önemli bir gelişme olarak görüyorum.
Nur Demirok / REFERANS GAZETESİ
Bu aşamada rakamlarla ilgili yorum yapmanın pek bir anlamı yok. Alana da satana da hayırlı olsun!
Ben Migros`u kendi iş dünyamın içinde 1970 `lerin sonunda tanıdım. Unkapanı ndaki o salaş merkez binasına epey girip çıkmışlığım var. Uğur Çatbaş la başlayıp Oktay Irsıdar la devam eden Genel Müdürler silsilesini epey yakından tanırım. Türkiye`de bir markanın nasıl evrimleştiğini anlatan en sürükleyici hikâyeler bana göre hep Migros`ta şekillenmiştir. Migros, bizim iş dünyamızda perakendeciliğin adeta nabzı gibidir; kimileri ekonomiyi bir borsa gibi hala onunla ölçüp durur.
Bana göre bu operasyon tam zamanında yapılmıştır. İngiliz tarihçi Arnold Toynbee Asurlular ve Fenikelilerin çevresel gelişmelere duyarsız kaldıkları için çöktüklerini yazar. Keza evrimci Darvin de dinozorların çevreye uyum yeteneklerini yitirdikleri için yok olduğunu söyler. Gerçekten çevresel (küresel) şartlara uyum gösteremeyen ve uygun kan değişikliğiyle kendini gençleştiremeyen firmalar tıpkı geçmiş zamanın toplumları gibi hızla çöküşe giderler.
İşte Migros yükselme dönemi nin zirvesindeyken küreselleşmenin gereğini yaptı ve şirket evrimleşmesinde gen değişikliğini en iyi başaran firma oldu. Bunun bizim geleneksel iş anlayışımıza elbette çok yönlü yansımaları olacak.
Önce işin politik tarafını göstermeye çalışayım: Böylesine popüler bir şirketin eder fiyata satılması her şeyden önce AB`nin olumsuz bakışını etkileyecek gibi görünüyor. En azından aleyhte konuşmaların hızını kesecek ve uzunca bir süre kesmeye de devam edecek. Türban olayının dış dünyada dramatik bir değişim olarak algılandığı iddialarını daha şimdiden çürüttüğü söylenebilir.
Kim ne derse desin yabancı sermaye Türkiye`de politik bir kriz çıkabileceğine artık inanmıyor. Süreç, uluslararası arenada Batı`dan koparak kulvar değiştirilmesi dedikodularına da son verdi. Bu mütevazı satış Türkiye`de askeri darbeler döneminin kapandığını haber vermesi açısından da önemli: Bu operasyon kriz beklentisi içinde bulunanlara belki de en iyi cevap!
Migros`un satışı, yabancı sermayenin çevre ülkelere nasıl bir taktik uygulanacağının ipuçlarını da veriyor. Irak`ın yeniden yapılanmasında özellikle İngiliz sermayesinin yarınların jeo-stratejik iş merkezine konuşlanması, bu sürecin başkalarına örnek olacağını gösteriyor.
En azından Fransızların liderliğinde bulunan sektöre yeni bir aktörün katılması oldukça ilginç bir gelişme. Fransız, Alman ve İngiliz sacayağına ve dolaysıyla AB yapılanmasına zemin hazırlayacak hızlı bir ivme bu.
Ekonomiye gelince: Hareketli bir pazarda Migros gibi kamuoyuna mal olmuş şirketin satışı küresel depresyonun olası dalgalarını yavaşlatacak. Döviz ve faizde görülebilecek aşırılıkları dengeleyecek.
Türkiye`nin yılda 50 milyar dolar yabancı sermaye çekebilmesine ilişkin iradeyi güçlendirecek. Borsaya moral vermesi bir yana, sokaktaki vatandaşın ekonomiye duyduğu güveni de arttırmış olacak.
Fakat asıl anlamlı değişikliği Türk iş dünyasının stratejik düşünme biçiminde yapacak.
Çoğu sınaî ve ticari oyuncuya besle, terbiye et ve sat! mesajıyla şimdi yeni bir iş tutumunun örneğini gösterecek. Global ticaret ve yatırımların kaydı hayat şartı taşımadığını; en başarılı kurum ve markaların rahatlıkla satılabileceğini ortaya koyacak. Dahası markaların bir ömrü , bir hayat eğrisi olduğunu öğretecek. Bu anlayışın ifadesi olarak peak noktada yapılacak operasyonların önemini anlatmış olacak.
Bana göre bu satış Türk şirketlerinin marka evrimine olan inancının ifadesidir. İşin rüzgârıyla Türk sermayesi, marka üretmenin; markayı geliştirip satmanın önemini ortaya koyuyor. Önümüzdeki günlerde benzer operasyonları sık göreceğiz. Bu satış bize Türkiye`nin küresel oyuncu olarak nerelere geldiğini gösteriyor. Kısacası son yıllarda keskin muhafazakârlığa ve küresel rekabetin karşıtlarına verilen en iyi cevaptır bu!