Mali piyasalarda başgösteren krizin etkisiyle bankaların Türk Lirası mevduat faizlerinde yaşanan tırmanış, ortalama mevduat faiz oranının 9 puan artmasıyla sonuçlandı. On büyük bankanın üç ay vadeli mevduata uyguladığı ortalama faiz krizin başlangıcından bu yana 9.1 puan artarak yüzde 41`i geçti.
ANKA`nın, Türkiye`deki mevduatın yüzde 70`ini toplayan ilk 10 bankanın faiz oranlarını dikkate alarak yaptığı hesaplama, ortalama mevduat faizlerinin mali krizin başlangıcından bu yana 9.1 puanlık artış gösterdiğini ortaya çıkardı. Akbank, Demirbank, Emlak Bankası, Garanti Bankası, Halk Bankası, İş Bankası, Pamukbank, Vakıfbank, Yapı Kredi ve Ziraat Bankası`nın faiz oranları dikkate alınarak yapılan belirlemeye göre, bankaların üç ay vadeli mevduata uyguladığı ortalama faiz yüzde 41.2`ye yükseldi. Sözkonusu on bankanın altı ay vadeli mevduat faizi yüzde 36.4`e, bir yıl vadeli mevduat faizi yüzde 33.6`ya çıktı.
Kriz başlamadan önce bankaların üç ay vadeli ortalama mevduat faizi yüzde 32.1, altı ay vadeli mevduat faizi yüzde 31, bir yıl vadeli ortalama mevduat faizi ise yüzde 30.4 düzeyinde bulunuyordu.
On bankanın, bir ay vadeli mevduat faizlerinde yüzde 73, üç ay vadeli mevduat faizlerinde ise yüzde 64`lük oranlar dikkati çekiyor.
Temmuzda en düşük düzeyine inmişti
İstikrar programının uygulamaya konulmasıyla ekonomide yaşanan gelişmelerin etkisiyle yılbaşından itibaren hızlı bir gerileme sürecine giren mevduat faizleri, en düşük düzeyine bu yıl ağustos ayında inmişti. Bankaların birbiri ardına yaptığı düşüşlerle on büyük bankanın bir yıl vadeli mevduata uyguladığı ortalama faiz, ağustos ayında yüzde 28.5 düzeyinde gerçekleşerek 24 Ocak kararları öncesindeki seviyesine gerilemişti.
En yüksek 1994`te
Mevduat faizleri 24 Ocak kararlarının alındığı 1980 yılında yüzde 33 düzeyinde bulunuyordu. 1981-1987 yılları arasında yüzde 45-58 oranları arasında dalgalanan bir yıl vadeli mevduata verilen faiz, 1998 yılında ortalama yüzde 83.9`a kadar tırmandı. 1989-1991 yıllarında yüzde 58-70 düzeyinde oluşan mevduat faizleri, en tepe noktasına ise yüzde 100`ü geçtiği 1994 yılında ulaşmıştı.(ANKA)