Hisse senetleriborsada islem goren sirketlerin yilin ilk dokuz ayindaki karlari, gecen yila gore dolar bazinda yerinde saydi. 259 sirketin kari Turk Lirasi bazinda yuzde 78.3 artarken, dolar bazinda yuzde 0.3 azaldi. En yuksek kari 537 milyon dolarla Akbank elde ederken, Tofas Otomobil Fabrikalari 52.4 milyon dolarla zarar rekortmeni oldu. 259 sirketin ocak-eylul donemindeki net kari, gecen yila gore yuzde 78.3 artarak 429 trilyon 515.4 milyar liradan 765 trilyon 914.5 milyar liraya cikti. Toplam kar, dokuz aylik ortalama dolar kuruna gore 3 milyar 72.1 milyon dolar olarak gerceklesti. Sirketlerin, gecen yilin ilk dokuz ayindaki karlari 3 milyar 80.9 milyon dolar olmustu. Buna gore, toplam karda dolar bazinda yuzde 0.3`luk dusus meydana geldi.
Gecen yil zarar rekortmeni olan, bu yilin ayni doneminde ise yuksek tutarda kar eden Tupras ayrildiginda, durum daha da kotulesti. Tupras haric toplam kar rakami 2 milyon 839.2 bin dolar oldu. Gecen yilki kar rakami da Tupras`in zarari disinda 3 milyar 320.5 milyon dolara yukseldi. Dolayisiyla, Tuprassiz toplam kar rakamindaki gerileme yuzde 14.5`e ulasti. Tupras, bu yilin ilk doukz ayini 1 temmuz`dan itibaren gecerli otomatik fiyatlandirma ve petrol fiyatlarindaki dususun etkisiyle 58 trliyon 71.4 milyar lira, diger bir deyisle 232.9 milyon dolar karla tamamladi. Sirket, gecen yilin ayni doneminde 33 trilyon 399.2 milyarlar zarar rekortmeni olmustu.
Dolar bazinda en hizli kar artisini EGS Gayrimenkul Yatirim Ortakligi sagladi. Sirket, karini yaklasik 30 kat artirarak 344.7 bin dolardan 10 milyon 808.8 bin dolara cikardi. Tukas`in kari 25 katrilk artisla 72.2 bin dolardan 1 milyon 875 bin dolara, EFes Holding`in kari 6.7 katlik artisla 864.3 bin dolardan 6 milyon 670.5 bin dolara, Mutlu Aku`nun kari 6 katrilk artisla 148.2 milyon dolardan 1 milyon 49.3 bin dolara cikti. Avrasya Yatirim Ortakligi`nin kari ise yuzde 99.9 azalarak 1 milyon 842.6 bin dolardan 2 bin 600 dolara indi. Boyasan Tekstil`in kari yuzde 97. 3 azalarak 2 milyon 186.1 bin dolara, sonmez Filament`in kari ise yuzde 95.8 azalarak 11 milyon 205.2 bin dolara indi.
Ilk dokuz ayin en yuksek net karini 537 milyon dolarla Akbank elde etti. Bankanin kari dolar bazinda yuzde 15.5 artti. Akbank`in ardindan ikinci sirayi 369.3 milyon dolarla Garanti Bankasi, ucuncu sirayi 232.9 milyon dolarla Tupras aldi. Daha sonra 113.8 milyon dolarla Demirbank, 96.3 milyon dolarla Finansbank, 88.5 milyon dolarla sabanci Holding, 78 milyon dolarla Petrol Ofisi, 76.7 milyon dolarla Koc Holding, 75.8 milyon dolarla Ford Otosan, 73.4 milyon dolarla Arcelik geldi.
Tofas Otomobil Fabrikalari ise 52.4 milyon dolarla zarar rekortmeni oldu. Sirket, 1997`nin ilk dokuz ayini 47.1 milyon dolarlik karla kapatmisti. Tofas Otomobil Fabrikalarini 19.9 milyon dolarlik zarariyla Eregli Demir Celik, 5.9 milyon dolarla Bayrakli Boya, 4,6 milyon dolarla Bisas Tekstil, 3.6 milyon dolarla Tofas Oto ticaret izledi.
Zarar eden sirket sayisi, gecen yilin ayni donemine gore yaklasik 1.5 kat artarak 39`a ulasti. 1997`nin Ocak-Eylul doneminde 16 sirket bilanosuna zarar yazmisti. Sirketlerden, 158`inin kari dolar bazinda azaldi ya da sirket kardan zarara gecti. Zarardan kara gecen veya karini dolar bazinda artiran sirket sayisi ise 84 olarak gerceklesti. Her iki donemde de zarar eden sirket sayisi 11 oldu. Bunlardan 5`inin zarari artarken, 6`sininki azaldi. (FINANSAL FORUM)