Deli dananın görüldüğü ülkelerden kedi-köpek maması ithalatına yasak geldi. Piyasadaki tek yerli üretici ise Dardanel...
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nın önceki hafta kedi köpek mamalarının ithalatını yasakladığını açıklamasıyla ortalık karışmıştı. BSE yani halk arasındaki deyimiyle deli dana hastalığı nedeniyle alındığı açıklanan karar, ithalatçıların yüreğini ağzına getirdi. Sadece ithalatçılar mı? Ya evcil hayvan besleyenler? Onlar da marketlere koşup kedi ve köpekleri için evlerini stoklarla doldurdular... Bayiler, distribütörler ise stoklarını gözden geçirip hesaplarını yapmaya başladılar. Tüm bunlar yapılırken, bir yandan da, ithalat yasağının bütün ülkeleri kapsayıp kapsamadığı sorulmaya başlandı. Biz konuyu araştırırken karşılaştığımız bu sorulara açıklık getirmeye çalıştık. Tarım Bakanlığı, ithalatçılar arasında adeta mekik dokuduk. Ve geçen hafta 11 Aralık tarihinden itibaren yürürlüğe giren kararı öğrendik. Önceki hafta, Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Ziya Gökalp`ın yaptığı açıklamanın ardından, bu karışıklığı önlemek için alınmış bir karardı bu. Evet, bu karara göre kedi-köpek maması ithali yasak. Ve deli dana hastalığı nedeniyle yasaklama getirilen ülkeler dahil tüm Avrupa ülkelerinden ithalat yapılamayacak. İlk kez Para Dergisi`ne açıklanan bu karara göre, bunun dışında kalan BSE hastalığının görülmediği ülkelerden ise ithalat yapılabilecek. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta, getirilecek ürünün orjininin yasaklanan ülkelere ait olmaması gerektiği...
BAŞKA ÜLKELERE YÖNELECEKLER;
Bu yıl bin 933 ton mama satışının yapıldığı pazarda toplam 14 marka faaliyet gösteriyor. Şimdiye kadar elleri kolları bağlı olarak yasaklamadaki belirsizliğin bitmesini bekleyen ithalatçılar, bu karara göre yeni çözümler bulacaklar. Önlerinde iki alternatif var: Ya yasaklı olmayan ülkelere yönelecekler, ya da yatırım yaparak üretime geçecekler... Whiskas, Kitekat, Pedigree markalarıyla pazarda önemli bir paya sahip olan FMX de bu yasakla birlikte farklı ülkelere yönelecek. İthalatlarını ağırlıklı olarak Avusturya, Macaristan ve Polonya`dan yaptıklarını söyleyen FMX Finans ve Lojistik Müdürü Suat Ok, Ancak bu yeni strateji bize biraz zaman kaybettirir diyor. Güney Afrika ve Amerika`ya yönelebileceklerini söyleyen Ok, Amerika`da üretilen ürünlerin ithalatında bir sorun çıkmayacağını belirtiyor.
Gelelim diğer alternatife, yani yerli üretime... Şu anda piyasada yerli üretim yapan tek şirket Dardanel... Jazzy markasıyla kedi ve köpeklere su ürünleri konservesi yapıyor. Bunun dışında, raflarda satılan tüm mamalar ithal. Ancak, bu durumda, ithalatçıların ellerinde bulundurduğu yatırım projelerini ortaya çıkarması bekleniyor. BSE riski bulunmadan üretim yapabileceğini ve tüm ithalatçıların üretime geçme projelerinin bulunduğunu söyleyen Ok, Bunlar zaman içinde hayata geçecektir diyor. Ancak ithalatın daha pratik ve risksiz olduğunu söyleyen Ok, kaliteli bir üretim yapmanın pahalı olduğuna dikkat çekiyor.
Öte yandan, piyasanın tek yerli üreticisi olan Dardanel`in patronu Niyazi Önen, bu yatırımın Türkiye`de yeni bir konu olduğunu söylüyor. Yatırımın pahalı olmadığının altını çizen Önen, Biz bu şekilde atıklarımızı değerlendiriyoruz diyor. İthalatın yasaklanmasıyla ortaya çıkacak açığı kapatabileceklerini vurguluyan Önen, ekliyor: Bu ürünlerin ithal edilmesine gerek yok. Çünkü şu anda piyasada satılan tonajı, üretim kapasitelerimizle rahatlıkla karşılayabiliriz. Bu yasaktan 10 milyon dolarlık bir ciro elde edeceğiz. Dardanel, kedi-köpek mamalarında dış piyasalara da girmeye başlamış. Önen, İngiltere ve Japonya`ya ihracat yapmaya başladıklarını ve şu ana kadar da 500 bin dolarlık ciro sağladıklarını da söylüyor.
Peki bu pazarın büyüklüğü, büyüme oranı ve tüketimi nedir? İsterseniz AC Zet Nielsen`in bu konuda yaptığı araştırmaya bir göz atalım... Son dönemde tonaj bazında yılda yüzde 45 oranında büyüyen pazarın büyüklüğü 4 trilyon lira. AC Zet Nielsen Uzman Müşteri Temsilcisi Ebru Olgun büyümenin Türk Lirası bazında yüzde 81 oranında gerçekleştiğini belirtiyor. Bu yıl bin 933 ton mamanın yüzde 57`sini kediler, yüzde 43`ünü ise köpeklerler tüketmiş. Tüketimin köpek mamasında daha fazla arttığına dikkat çeken Olgun, pazarın yeni giren markalar ve tüketimin
PAZAR 4 TRİLYONA DAYANDI;
BU yıl bin 933 ton kedi-köpek maması tüketildi.
TÜKETİMİN yüzde 57`si kedi, yüzde 43`ü köpek mamasından oluşuyor.
MAMALARIN yüzde 52`si kuru, yüzde 43`ü yaş.
PAZARIN büyüklüğü 4 trilyona dayandı. TL bazında büyüme yüzde 81 oranında gerçekleşti.
RAFLARDA toplam 14 ithal marka bulunuyor. (PARA)