Devlet Bakanı Tunca Toskay ile TOBB`un Irak gezisinin ardından ilk ülke arasındaki ticaretin yeniden artırılması umudu doğdu.
BM ambargosunun yumuşatılmasıyla ekonomisinde belirgin bir canlanma başlayan Irak`ın 2000 yılındaki ihracatının 18 milyar, ithalatının ise 14 milyar dolar düzeyine ulaşması bekleniyor.
Körfez krizi öncesinde Türkiye`nin en büyük ticari ortaklıklarından biri olan, ancak BM ambargosunun etkisiyle ticaret hacminin son derece düştüğü bu ülkeye Türkiye`nin satacağı ürünler, geniş bir yelpaze oluşturuyor.
Dış Ticaret Müsteşarlığı, BM`nin Petrol Karşılığı Gıda ve İlaç Programı kapsamında ihraç edebileceği petrol miktarındaki sınırlamayı kaldırmasıyla cazip bir pazar haline gelen Irak`a satılabilecek ürünler ile ihracat prosedürü hakkında yol gösteren bir çalışma hazırladı.
Irak`a ihracat olanakları:
Petrol Karşılığı Gıda ve İlaç Programı (MOU) kapsamında Irak`a satabilecek mal ve hizmetler sektörlere göre şunlar:
-Gıda: Buğday, un, şeker, nohut, mercimek, fasulye, yemeklik yağ, çay, süt ve süt ürünleri başta olmak üzere tüm gıda maddeleri, ün, yem, et, salça, zeytinyağı, süt ve yağ fabrika ve tesisleri için makina ve ürünlerinin soğuk hava depoları, silo ve gıda ürünlerinin saklanmasına yönelik anahtar teslimi projeler.
-Altyapı: İçme suyu ve kanalizasyon sistemlerinin yenilenmesi, yeni tesislerin yapımında kullanılan malzeme ve techizat, anahtar teslimi projeler.
-Sağlık: İlaç, tıbbi malzeme ve techizat, ambulans, laboratuvar alet ve ekipmanları, hastane mobilyaları.
-Elektrik: Elektrik üretim, iletim ve dağıtımında kullanılan trafo, jeneratör, elektrik direği, kablo malzeme ve techizat, anahtar teslimi projeler.
-Tarım: Tarımda kullanılan makina ve aletler, gübre, tarımsal ilaç ve aşılar, sulamada kullanılan boru, pompa ve diğer techizat.
-Eğitim: Kırtasiye malzemeleri, sıra, sandalye, büro mobilyaları, eğitim amaçlı TV, video, kamera gibi elektronik aletler.
-Ulaştırma: Çöp kamyonları, su ve yakıt tankerleri, ağır yük kamyonları ve çekiciler kent içi ve kentler arası otobüs, münibüs, midibüs, kamyonet, demiryollarının modernizasyonu ve yeni demiryolu yapımında kullanılan malzeme ve makinalar, lastik, lastik sanayinde kullanılan yarı mamul maddeler.
-Telekomunikasyon: Telekomunikasyon sektöründe kullanılan her türlü malzeme ve techizat.
-İnşaat: İnşaat demiri, fayans, vitrifiye malzemeleri, iş makinaları, yükleyiciler, toprağı kazmaya ve düzeltmeye yarayan diğer araçlar, vinçler.
-Petrol: Petrol üretimi ve rafinarjında kullanılan her türlü malzeme ve techizat, hizmetler.
İhracat prosedürü
MOU kapsamında Irak`a mal ve hizmet ihracatında bulunacak frimaların, ön koşul olarak Irak Ticaret Bakanlığı`na kayıt yaptırmaları gerekiyor. Kayıt işlemleri için, ilk aşamada gerekli belgelerle birlikte Irak`ın Ankara Büyükelçiliğine başvurulması isteniyor.
Anahtar teslimi fabrika ve tesislerin yapımı ve büyük miktarlı makina ve techizat ihalelerine katılacak firmaların kapsamlı tanıtım dosyası hazırlamaları gerekiyor. Bu işlemleri tamamlayan firmalar, Bağdat Ticaret Müşavirliği`nden alacakları referans mektubu ve belgelerle birlikte Irak Ticaret Bakanlığı`na ve ilgili diğer Bakanlıklara başuruda bulunabiliyor. Müşavirliğin, firma hakkında Irak Ticaret Bakanlığı`na olumlu görüş bildirmesi kayıt işlemini kolaylaştırıyor. Üretici olmayan firmaların, özel durumlar haricinde kayıt işlemi yapılmıyor.
Çok yoğun bir rekabetin yaşandığı MOU ihalelerinde başarılı olmak isteyen firmaların, ihalelerin açıldığı dönemde Irak`ta temsilci bulundurmaları ve ayrıca Iraklı bir aracı firma ya da kişilerle çalışmalarında yarar bulunuyor. (ANKA)