ABD firmalarının bazıları çalışanlarının memnuniyetini artırmak için onlara özel ofisboy tutuyor; sınırsız sağlık, seyahat, bakım ve spor olanakları sunuyor, eşcinsellere konut yardımı veriyor, şirkete iyi eleman kazandıran çalışanlar ise paraya boğuluyor.
Piyasa ekonominin kurallarından biridir. Piyasalar durgunluğa doğru giderken önlem olarak masraflar ve özellikle de çalışanlara sağlanan bazı haklar tırpanlanır. Ama ABD`de böyle olmadı. Özellikle teknoloji şirketlerinin satışlarının düşmesi nedeniyle ülke 4 yıllık yüksek büyüme döneminin ardından yavaşlama sinyalleri vermeye başladı. Ama şirketler çalışanlarının haklarına dokunmamayı tercih etti. Örneğin Microsoft genel giderlerinde kısıntıya gideceğini açıklarken çalışanlarının maaşlarını artıracağını ve sosyal haklarını geliştireceğini bildirdi.
Peki neden? Çünkü nitelikli adam bulmak ABD`de artık hayli zorlaştı. Ülke tarihinin en düşük işsizlik seviyesini yakaladı. Teknoloji ve internet firmalarının çığ gibi büyümesi teknik eleman sıkıntısını ortaya çıkardı. Yeni Başkan George Bush, ülkeye beyin göçünü sağlamak için bilişim sektöründe çalışmak isteyen yetişmiş insanlara daha fazla yeşil kart dağıtacağını açıkladı. Şirketler de durgunluk döneminde yetişmiş elemanlarını kaybetmemek için kesenin ağzını açtı. Firmaların çalışanlara sağladıkları hizmetlerin sayısı arttı ve kalitesi iyileşti.
Fortune dergisinin hazırladığı çalışanlarını en çok memnun eden şirketler sıralamasında yer alan şirketlerin verdiği hizmetlerin bazıları gerçekten şaşırtıcı. İşte örnekleri:
* Listede yer alan firmalardan 26`sı çalışanlara ve ailelerine aile doktoru sağlıyor.
* 29`u çalışanlarına özel ofisboy tutuyor, kuru temizleme, saç bakımı, ayakkabı boyama hizmeti veriyor.
* 47`si eşcinsel çalışanlarına ev bulma zorluğunu aşması için parasal destek veriyor.
* 31`i 6-7 yılda bir çalışanlarına 365 günlük paralı izin hakkı tanıyor.
* 83`ü iyi bir kariyeri olana arkadaşlarını şirkete kazandırdığı takdide çalışanlarına bir maaş ikramiye veriyor. 3 şirket ise iyi tavsiyeye 15 bin dolar veriyor.
* Bazı hukuk firmaları arasındaki rekabet kızışınca ücretler bir yılda yüzde 30 arttı (ABD`de enflasyon yüzde 17`nin altında). Bazı hukuk firmaları avukatların gelirini artırmak için özel mali program başlattı. Fenwick&West hukuk bürosu ise mali programın kapsamına avukat olmayan çalışanlarını da ekledi. Böylece geçen yıl listede 41`inci sırada yer alan firma bu yıl 7`inci sıraya yükseldi.
* Valesis firması hisse opsiyonundan part-time çalışanlarının bile faydalanmasını sağladı. Tüm çalışanları için yıl bir kez Disneylad`ı kapattı.
* Wegmans süpermarket zinciri 20 yöneticisinin hindi kesiminden peynir yapımına kadar her şeyi öğrenmesi için 9 aylık eğitim programı başlattı.
* Charles Schwab firması, AIDS`li çalışanları için Yaşamı Tehdit Eden Hastalık programı başlattı. HIV virüsü taşıyan çalışanların çalışma saatleri ücretlerinde kesinti yapılmadan haftada 20 saate indirildi ve stresi az görevlere getirildi.
* Seyahat acentası FedEx çalışanlarına geçen yıl 132 bin bedava seyahat hakkı tanıdı. Bu seyahatlerde hiçbir kısıtlama yok. Örneğin İran göçmeni bir kadın yılda 5 kez ülkesine gittiği gibi kendi isteği üzerine kokpitte seyahat etti. (YENİ BİNYIL)