ABD Merkez Bankası (Fed), Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) 15-16 Mart tarihinde düzenlenen toplantısına ilişkin tutanaklarını yayımladı. Tutanaklarda 95 milyar dolarlık aylık bilanço daraltmanın uygun olacağı ifade edildi. Ayrıca, birçok Fed üyesi bir ya da birden fazla 50 baz puanlık faiz artışına kesin gözüyle bakıldığı yönünde fikir belirtti.
DÜNYA BORSALARINDAKİ SON DURUM İÇİN TIKLAYIN...
Bilanço daraltma planının 3-4 Mayıs'ta yapılacak toplantısında onaylanması beklentisi öne çıktı.
FED: BİLANÇONUN AYDA 95 MİLYAR DOLAR DARALMASI PLANLANIYOR
Enver Erkan – Tera Yatırım Başekonomisti
Fed, son toplantısında 25 baz puan artırarak, 2018'den bu yana ilk kez faiz oranlarını artırarak fon hedef aralığını %0,25-0,50'ye çıkarmış ve 2022'de altı faiz artırımı daha sinyali vermişti. Fed Mart toplantısının tutanakları, "birçok" yetkilinin, yaptıkları çeyrek puanlık hamle yerine oranları yarım puan artırmayı tercih edeceklerini, ancak Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ışığında bunu yapmamaya karar verdiklerini gösterdi. Merkez Bankası, son kırk yılın en sıcak enflasyonunu soğutmak için faiz oranlarını yükseltirken, devasa tahvil varlıklarını ayda maksimum 95 milyar dolarlık bir hızda azaltacağının sinyalini verdi. Tutanaklarda öne çıkan ayrıntılara bakacak olursak;
• Katılımcılar genel olarak Hazine menkul kıymetleri için aylık yaklaşık 60 milyar dolarlık ve MBS için yaklaşık 35 milyar dolarlık bir üst sınırın uygun olacağı konusunda anlaştılar. (Fed 2017'den 2019'a kadar bilançosunu en son küçülttüğünde ayda 50 milyar dolarlık en yüksek dilimler kullanılmıştı.)
• Katılımcılar ayrıca genel olarak, üst sınırların üç aylık bir süre içinde veya piyasa koşulları izin verirse mütevazi bir şekilde daha uzun bir süre içinde aşamalı olarak uygulanabileceği konusunda anlaştılar.
• Katılımcılar planda önemli ilerleme kaydettiklerinde ve Komite'nin bilanço boyutunu küçültme sürecine Mayıs ayında yapılacak toplantının bitiminden hemen sonra başlamak için iyi bir konumda olduğu konusunda anlaştılar.
• Birçok katılımcı, enflasyonun Komite'nin hedefinin çok üzerinde, enflasyonist risklerin yukarı yönlü olması ve federal fon oranlarının katılımcıların uzun vadeli seviyesine ilişkin tahminlerinin çok altında olması nedeniyle, hedefte 50 baz puanlık bir artışı tercih edeceklerini belirtti. Ancak, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile ilgili daha büyük kısa vadeli belirsizliğin ışığında, bu toplantıda 25 baz puanlık bir artışın uygun olacağına karar verdiler.
• Katılımcılar para politikası duruşunun süratle tarafsız bir duruşa doğru kaydırılmasının uygun olacağına karar verdiler.
• Katılımcıların çoğu, kuponlu menkul kıymetleri her ay üst sınıra kadar itfa etmenin ve Hazine bonolarını kupon anapara ödemelerinin üst sınırın altında olduğu aylarda itfa etmenin uygun olacağına karar verdi.
Mayıs toplantısına dair olarak;
FOMC'nin 3-4 Mayıs'taki bir sonraki toplantısında bilanço indirimini onaylaması bekleniyor. Bilançoyu küçültme hareketi, Fed'in geçen ay pandemi desteğini yumuşak bir şekilde azaltmaya çalışırken tahvil satın alması nedeniyle enflasyonla mücadeleye doğru keskin bir dönüşü genişletecek. Yani faiz artırımına göre daha etkili bir QT gerçekleştirilmiş olacak. Ekonomiyi Covid-19'dan korumak için agresif bir şekilde tahvil satın alarak 8,9 trilyon dolara yükselen bilançolarının boyutunu küçültmek de finansal koşulların sıkılaşmasına yardımcı olacak. Ancak bunun bilançoyu pandemi öncesine doğru indirmesi, Sistem Açık Piyasa Hesabı’ndan aylık 95 milyar dolarlık ve yıllık 1,14 trilyon dolarlık dilimler düşünüldüğünde, zaman alacak bir süreç. Bu hızda gidilirse, bilanço 43 ayda 4,3 trilyon dolar seviyesine düşüyor (pandemi öncesi). Dolayısıyla, Fed’in 326 milyar dolarlık kısa vadeli Hazine bonoları stoğunu eritirken, uzun vadeli tahvillerden de doğrudan satış yaparak 3 aylık değerlendirmelerde üst sınırı yükseltmesi ihtimali bulunuyor. Tutanaklar, daha yavaştan daha hızlıya doğru değişen birden fazla bitiş senaryosu içermekte.
Burada ne kadar hızlı ilerlerse likidite koşullarını o kadar sıkılaştırmış olacak. Dolayısıyla finansal sistem ve kredi mekanizmasının kilitlenerek bir ekonomik durgunluğa sebep vermemesi açısından Fed bu limitleri sınırlı ölçüde artırabilecektir, aynı zamanda bunun negatif etkilerinden kaçınmak için repo penceresi gibi önlemler devreye alınmış durumda. 2017-19 arasında bile en üst sınır olarak 50 milyar dolar şeklinde ilerlenmişti.