Dünyada ekonomik resesyon tartışılıyor. “Kimse bu küresel krizden kaçamaz” deniyor. İçeride ise türban tartışmaları siyaseti geriyor, ekonomide daralma sinyalleri geliyor. Bu ortamda herkesin merak ettiği bir şey var: Eskiden en ufak bir krizde çıkışa geçen dolar şimdi neden artmıyor?
Raymond James’in Genel Müdürü bunu şöyle açıklıyor: Eskiden Türk halkı dolar yükselişe geçti mi daha da artacak inancıyla alıma geçerdi. Şimdi herkes elinde pahalıya aldığı dolarlarla “Bir yükselse de satsam” diye bekliyor. Yabancılar bunu biliyor, alım yapamıyor, dolar işte bundan artmıyor
Küresel krize bağlı olarak borsada sert düşüş devam ederken, dolar yerinde sayıyor. Kriz beklentisiyle son iki yılda sürekli döviz alan Türk halkı ise ellerindeki dövizi satabilmek için her yukarı hareketi satış fırsatı olarak değerlendiriyor. Türk halkının elinde yüklü miktarda döviz olduğunu bilien yabancılar da yükselişlerde satış geleceğini bildiği için alım yapmıyor.
İşte bu yüzden dünyada fırtınalar kopsa bile dolar yükselmiyor. Türkiye’de doların yatay seyretmesinin nedenini anlatan Raymond James Yatırım Genel Müdürü Emir Sarpyener, “Yabancılar diğer borsalarda olduğu gibi Türkiye’de de olumsuz haberlere bağlı olarak hisse senedi pozisyonlarını azaltıyor, ancak döviz almıyorlar” diye konuştu.
95 milyar dolarımız var
Geçmiş dönemlerde yaşanan krizlerden farklı bir durum yaşandığını belirten Sarpyener, bunun nedeni şu iki faktöre bağlıyor: “Yabancılar borsada bir miktar satış yapsa bile faiz hâlâ cazip, ’over night’ ya da bonoda kalıyorlar. Nete baktığımızda alıcı durumundalar. İkincisi de geçmiş krizlerle karlaştırıldığında yerli bireylerin elinde büyük miktarda dolar var. Yerli oyuncuların elindeki miktar 95 milyar dolar civarında. Geçtiğimiz dönemdeki bütün dalgalanmalarda dolar alanlar yükselişleri satış fırsatı olarak görüyor, bu da kurların yukarı gitmesini engelliyor.”
1.20’de alıma geçtik
Merkez Bankası verileri de Raymond James Yatırım Genel Müdürü’nün sözlerini doğruluyor. Verilere göre 2007 başından itibaren döviz alan vatandaşlar, dolar 1.40 YTL’yi geçince 3 milyar dolarlık sattı. Daha sonra 1.20 seviyesine gelince iki ay gibi kısa sürede 7 milyar dolara yakın alım yapıldı. Dolar 1.15 YTL’ye gerilediğinde alımlarını sürdüren vatandaş, küresel dalgalanmanın şiddetlendiği yılın ilk günlerinde ise yeniden satışa geçti. Satışların etkisiyle kur 1.23 YTL’yi geçemezken, krizin dövize etkisi sınırlı kaldı.
Borsada düşüşün sona değil ama güçlü destek seviyelerine yaklaştığını ifade eden Emir Sarpyener, biraz sancılı olsa da bir toparlanma sürecine girileceğini düşünüyor. Sarpyener, “Sancılı bir toparlanma olacak, yani iki gün aşağı iki yukarı geleceğiz ” dedi.
Sarpyener, 2008’deki özelleştirmeler için ise oldukça olumlu bir tablo çizdi. “Artık dünyada sermayeyi genelde Batı’dan gelmesini beklerdik ancak bu defa sermayenin Körfez’den ya da Asya’dan gelmesini bekleyeceğiz” diyen Sarpyener, özellikle Halkbank’ın satışında sorun yaşanmayacağının altını çizerek, yabancıların finans sektörüne ilgi gösterdiğini belirtti.
Yurtdışında düzenledikleri ’road show’larda Türkiye’ye olan ilginin devam ettiğini dile getiren Emir Sarpyener, “Bu yıl 5 gelişmekte olan ülkeyi alt alta koyduklarında iyi olacağını düşündükleri ülkelerden biri Türkiye oldu” dedi.
Türkiye’yle ilgilenenler için Kazakistan’da şube açtı
Potansiyel gördükleri için Kazakistan’da temsilcilik bürosu açtıklarını belirten Emir Sarpyener, “Oradaki amacımız Türkiye’de hizmet verdiğimiz kurumsal yatırımcılara Kazakistan piyasası içinde servis vermek. İkinci olarak da Kazakistan’da iş yapan çok Türk var. Ayrıca Türkiye’de iş yapmak isteyen Kazak şirketler var. Biz bunlara danışmanlık hizmeti vereceğiz. Şirket birleşmelerine aracılık etme gibi bir yatırım bankacılığı şapkası olacak bir kurumsal yatırımcılara portföy yatırımları açısından hizmet vereceğiz. Yani iki şapkamız olacak” diye konuştu.