Dış Pazarda Kayıp Büyük

18.12.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :


Geçmiş yıllarda yaşananlardan sonra 2000 yılına da büyük umutlarla girememişti inşaat sektörü..


Tüm dünyada inşaat sektörününgerçek iticisi durumunda olan kamu yatırımlarının 1994 yılından beri izlediği ve 2000 yılında da devam edeceği belli olan trend iyimser olmaya zemin hazırlamıyordu. Son dönemde her yıl reel olarak azalan kamu yatırımlarının payı 1999 bütçesinde yüzde 4.8’e kadar düşmüş ve bu yıl bütçesinde ise artan toplama rağmen sadece yüzde 4.9 olabilmişti. Kamu yatırımlarındaki bu durumun yanı sıra yurtdışı pazarında yaşanan sorunlarda eklenince karamsar bir tablo ortaya çıkmıştı.Geçen üç yıldan beri sektörün ana yurtdışı pazarı olan Rusya’da ekonomik kriz ve buna bağlı olarakOrta Asya Cumhuriyetlerinde görülen durgunluk sektörü epey yaralanmıştı. Örneğin 1997 yılında yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde 57 projeye karşılık 2 milyar 403 milyon dolarlık iş üstlenirken, 1999 yılında proje sayısı 99’a çıkmış ama proje bedeli 1 milyar 451 milyon dolarla kalmıştı. Bu rakamlar 2000’de pek de farklı değildi.


İşte Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından hazırlanan yurtdışı müteahhitlik hizmetleri anketinin kasım ayında açıklanan ilk sonuçları da dış piyasalardaki durumu gözler önüne seriyordu. Türkiye ekonomisine istihdam, ihracat, teknoloji transferi ve ödemeler dengesi açısından önemli katkılar sağlayan yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinden, 1998 yılında 2.2 milyar dolarlık döviz girişi sağlanırken 1999’da bu rakam yüzde 34.6’lık kayıpla 1.4 milyar dolara gerilemişti. Ülke grupları açısından rakamlar değerlendirildiğinde ise en büyük gerileme Afrika ülkelerindeki projelerde yaşanırken, bunu Avrupa ülkeleri ve ardından da AB ülkeleri alıyordu. 1998 yılında 225.9 milyon dolarlık proje imzalanan Afrika ülkelerinde, 1999’da bu rakam 6.1 milyon dolara gerilemişti. Avrupa ülkelerinde ise, 1998 yılında 781.2 milyon dolarlık projeye imza atılırken, 1999’da ancak 66.7 milyon dolarlık proje kabul edilmişti. Buna karşın BDT ülkelerinden Rusya dışındaki ülkelerinde toplamda yüzde 14.7’lik bir artış söz konusu olmuş, 1998’de 1.1 milyon dolarlık proje, 1999’da 1.2 milyon dolara çıkmıştı. Öte yandan yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde iş türlerine göre yapılan ayrımda en büyük payı konut dışı inşaatlar almıştı. 1999 yılındaki üstlenilen işlerden 850.9 milyon dolarlık bölümükonut dışı inşaatlar almıştı. Bunu 443.4 milyon dolarlık projeyle havaalanı pistlerine ait genel işler alırken, otoyollar 49.8 milyon dolar, konut inşaatları da 33.1 milyon dolarlık yekünü oluşturuyordu. (PARA)
 

Hisse Başarıyla eklendi