Turkiye, para programinin baslamasinin ardindan Avrupa`ya dis borc tutarinin da
ustunde tahvil satmis ve uzun vadeli mesela 30 yilligina borclanmayi dahi basarmisti. Bu tahvillere kisaca eurobond deniliyor. Iste bu Turk eurobondlarin fiyatlari son donemlerde inise gecti. Avrupa`da islem goren 30 yillik tahvilin fiyati 108 dolardan 100 dolara kadar geriledi. Tahvil fiyatiyla ters orantili olan faizler de yuzde 10.5`ten 12`ye yukseldi. Bu gelismenin etkileri ne olacak? Uzmanlara gore, her seyden once Turkiye artik yurtdisindan daha pahaliya borclanacak, yani
borclanma maliyeti yukselecek.
Turk tahvillerinin degerinin dusmesi, elinde eurobond bulunan Turk bankalarini da zarara ugratti. Ustelik bu tahviller, acik pozisyon yoluyla turk Lirasi yaratan bankalarin bu olanaklarini da elinden alarak, faizlerin yukselmesine destek oluyor. Kisa surede olumlu bir gelisme de beklenmiyor. 9 Aralik 1999 tarihinde IMF`ye verilen niyet mektubunda, 2000 yili icerisinde 6 milyar dolarlik uluslararasi borclanma yapilacagi hedeflenmis ve bu hedef de bir performans kriteri olarak benimsenmisti. 2000 yilinin ilk aylarinda yurtdisi piyasalarindaki olumlu hava ve hukumetin para programini uygulamaktaki kararli tutumu, yabanci yatirimcilarin Turkiye`ye olan guvenlerini artirmisti. Bu sayede Hazine tarihinde ilk defa 30 yillik borclanma yapabilmisti.
Yaz aylarina kadar bu olumlu havanin surmesi Turkiye`nin eurobond ihraci yoluyla uluslararasi piyasalardan 7.2 milyar dolar borclanmasini saglayabildi. Yani niyet mektubunda belirtilen 6 milyar dolar asildi. Simdi gelelim kosullarin olumsuza dondugu noktaya... Euro`nun dolar karsisinda hizla deger kabetmesi ve petrol fiyatlarininda ayni hizla artmasi, butun dunyada oldugu gibi Turkiye`yi de olumsuz etkiledi. Amerika ve Avrupa`da enflasyonist etkilerin ortadan kaldirilmasi amaciyla faizler yukseldi, borsalar ise dustu. Turk tahvilleri de bu gelismeden etkilendi. Agirlikli olarak Amerikali yatirimcilarin satisiyla fiyatlar dustu. (PARA)