Hürriyet gazetesinden Aysel Alp'in haberine göre; pandemi sonrası ortaya çıkan gıda güvenliği endişeleri, Rusya-Ukrayna Savaşı, kuraklık, iklim krizi nedeniyle buğday başta olmak üzere hububatta yaşanan hızlı fiyat artışlarıyla gözler rekoltelere çevrildi. Türkiye’de üreticiler, meslek odaları, bilim insanları, tüccar ve sanayiciler, sivil toplum kuruluşları temsilcilerini bir araya getiren Ulusal Hububat Konseyi, ilk hasatın başlamasına 1 hafta kala Türkiye’nin buğday rekoltesine ilişkin yeni tahminini açıkladı. Türkiye’nin rekoltesini mart ayında 20 milyon 500 bin ton olarak tahmin eden Konsey, nisan ayında yağışların beklenenden az gerçekleşmesi nedeniyle yeni raporunda bu tahminini 500 bin ton düşürse de geçen yıla göre yüzde 17.6’lık artışla rekoltenin 20 milyon ton olacağını öngördü.
YAĞIŞLAR YÜKSEK
2021-2022 üretim yılında, 1 Ekim-30 Nisan 2022 döneminde ülke geneli düşen ortalama 409 milimetre yağış miktarının, 432 milimetre olan uzun yıllar ortalamasının altında kalmasına karşın geçen yılki 338 milimetrenin üzerinde seyrettiğine dikkat çekilen Konsey raporunda bu yağışlar doğrultusunda rekoltede bölgelere göre beklenen artış ve azalışlar şöyle özetlendi:
Türkiye buğday ekilişinin en büyük kısmını oluşturan İç Anadolu Bölgesi’nde 1 Ekim-30 Nisan 2022 arasında 250 mm yağış alınmış olup, geçen yıla göre önemli miktarda, yüzde 24 artış anlamına gelmektedir. Yağışlar sonbaharda geç gelmekle birlikte, devam eden aylarda (Nisan ayı hariç) düzenli olarak yağmıştır. Nisan ayı yağışları düşük olmakla birlikte, düşük mart ayı sıcaklığının da etkisi ile toprak nemi daha uzun süre bitkilerin istifadesinde kalmış, tarımsal kuraklık belirtileri ortaya çıkmamıştır. Ayrıca Mayıs ayının ilk 10 gününde bölge yağış almış ve sıcaklıkların daha düşük seyretmesi de rekolte beklentilerinin korunmasını sağlamıştır. Mayıs ayının kalan kısmındaki yağış ve iklim koşulları verim beklentisi üzerindeki önemini korumaktadır. Böylece İç Anadolu Bölgesi’nde yüzde 2, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 4, Akdeniz Bölgesi’nde yüzde 9, Karadeniz Bölgesi’nde yüzde 8 üretim artışı beklenmektedir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 15, Ege Bölgesi’nde yüzde 2 azalış, Marmara Bölgesi’nde ise uzun yıllar düzeyinde yağış olacaktır. Mevcut 7.1 milyon hektar ekim alanında buğday üretiminin uzun yıllar düzeyinde ve geçen yıla göre yüzde 17.6 artışla 20 milyon ton olacağı tahmin edilmektedir. Yerüstü su rezervlerindeki artışla sulamaya daha fazla kaynak ayrılması, sulama yatırımlarındaki dönüşlerle sulanan alan miktarındaki artış, mayısın ilk 10 gününde önemli buğday ekim alanlarında yağış ve diğer iklim koşullarının olumlu seyretmesi, buğday üretim beklentisinin uzun yıllar ortalama düzeyinde, geçen yılın ise oldukça üzerinde olmasının en önemli dayanaklarıdır. İç Anadolu ve geçit bölgelerinde mayıs yağışları, Doğu Anadolu Bölgesi’nde mayıs ve haziran yağışları önemini korumaktadır.
ARPA ÜRETİMİNDE DÜŞÜŞ BEKLENİYOR
Konseyin, arpa, yulaf ve çavdara ilişkin raporunda ise yine Güneydoğu Anadolu’daki yağış azlığına bağlı olarak bu bölgede arpa üretiminin yüzde 18 düşeceği tahmini yer aldı. Ülke geneline bakıldığında ise 3 milyon hektar alanda ekilen arpada üretimin uzun yıllar ortalaması olan 8 milyon tonun yüzde 1.25 üzerinde 8,1 milyon ton olacağı öngörüldü. 2021-2022 yulaf üretiminin uzun yıllar ortalamasına göre yüzde 7 artışla 295 bin tona çıkabileceği, çavdarda da yüzde 5 artışla 326 bin tona ulaşabileceği tahmin edildi.
‘MAYIS-HAZİRAN YAĞMURLARI ARTTIRABİLİR’
Ulusal Hububat Konseyi Başkanı Taşpınar, nisan yağışlarında düşüşün buğday rekoltesinde 500 bin, arpa rekoltesinde 400 bin ton azalışa neden olurken; buğdaydaki rekolte beklentisinin 20 milyon tonun altına düşmeyeceğini ve Türkiye’nin kendi ihtiyacını karşılayacağını vurguladı. Taşpınar, mayıs ve haziran yağmurlarının İç ve Doğu Anadolu’da rekolteleri yükseltebileceğini, hasatın başlayacağı yerlerde etkisinin olmayacağını söyledi.