Hal böyle olunca BIST aşağıdaki tabloda görebileceğiniz üzere tamamlanmasına 3 işlem günü kalan Kasım ayının da dünyada en iyi en iyi performans gösteren borsa endeksi konumunda.
Küresel borsalar Kasım ayında kaydettikleri güçlü performansa karşın halen 2022 bütününde ortalama yüzde 17 2021 zirvelerine göre yüzde 30 kayıptalar.
Geride kalan bir yılın $ enflasyonu ve önümüzdeki 12 ayın muhtemel enflasyonunu da dâhil ederseniz halen yukarıda (14 aylık bir vadede) $ bazında kat edebilecekleri ortalama yüzde 75 kadar bir alan var.
Bu alanın yüzde 10-15’inin önümüzdeki birkaç ay içinde tabelaya yansıması sürpriz olmaz.
BIST’te ise durum farklı.
Artık yatırımcıların borsa aşkında bence enflasyondan korunma refleksi tali bir etken.
Ana faktör; çok önemli bir kesimin yeni keşfettiği bir finansal araca tutkuyla yönelimi.
Bu hareketin bir benzeri 2020 yılında yaşanmıştı.
Aşağıda solda gördüğünüz küçük şirketler endeksi 275 dolardan önce yüzde 200 artışla 840 dolara tırmanmış, sonra (2021 yılında) yüzde 58 kayba sahne olup kaydettiği bu primin altıda beşini geri vererek 355 $’a düşmüştü.
Benzer bir hareket sağda yer alan BIST 30 dışı BIST 100 şirketleri endeksinde de gerçekleşmişti.
Bugüne dönersek 2022 rallisi küçük şirketler endeksinde 400$ seviyesinden başladı.
Geçen hafta bu endeks 4 ay gibi kısa bir sürede 812$‘a ulaştı.
Hisse senedi yatırımını sürdüren deneyimli tasarruf sahipleri bu hareketin ne kadar süre devam edebileceği ve nasıl bir strateji izlemeleri gerektiği sorusuna yanıt arıyor.
BIST’e bu sene ayak basan yatırımcılarda ise öyle bir sorgulama görmüyorum.
Bu kesim, bir varlık geride kalan 3-6 ay bilemediniz 1 yıl nasıl gidiyorsa ilerleyen süreçte de benzer şekilde gider diye düşünüyor.
Müthiş bir özgüven artışı içindeler. Rehavetin en büyük zafiyet olduğunu ihmal ediyorlar.
4 ayda dolar bazında %100 getiri bu kesimde borsaya yönelik büyük bir sevgi yarattı.
Tıpkı 2020 yılında altının / 2021 yılında doların büyüsüne kapıldıkları gibi şimdi de geride kalan süreçte elde ettikleri sonuçlarla gururlanıyor borsaya daha da çok güveniyorlar.
Oysa finansal piyasalarda hiçbir matem de hiçbir bayram da sonsuza kadar sürmüyor.
Bir noktada bu rallinin de sona ermesi ve primin kayda değer bir kısmının geri verilmesi şansı azımsanmayacak bir risk.
Bu risk borsanın geneli için de geçerli. Salt küçük ölçekli şirketlerle ilgili değil.
Aşağıda BIST Sanayi endeksinin son 15 yıldaki reel seyri yer alıyor.
Grafik sadece dolar bazında değil. ABD enflasyonu kadar olan yükselişi yok sayan $ enflasyonundan arındırılmış görünüm.
BIST Sanayi endeksi reel olarak son sekiz yılın tepe bölgesine ulaştı.
Lafı uzatma çıkar ağzındaki baklayı ne yani borsada yükseliş süremez mi demeye getiriyorsun diyen okurlar var tahmin edebiliyorum.
Bir noktada ralli sona erecektir ancak bunun zamanlamasını kestirmek zor.
Mevduat havuzu BIST ile kıyaslandığında koca bir okyanus.
Haftada 100,000 yatırımcı katılımı sürdüğü müddetçe BIST’in düşmesi güç.
Deneyimli yatırımcılar ağırlık azaltırken onların varlıklarını yeni yatırımcılar alıyor.
Bazı platformlarda 2023 beklentisi ile küresel fonlar da BIST’e gelir görüşü savunuluyor.
Bu hayli zor. Yukarıda iki alternatif ülke endeksinin değerini görüyorsunuz.
Küresel fonlar bir varlığın geride kalan dönemde nasıl gittiğine elbette bakar ama ıskonto var mı diye bakar.
Çok iyi gidiyor bizde alalım demez fiyat yüksek olursa buz gibi soğur / uzak durur.
Bu bakıma dünya borsalarında kayda değer BIST üzeri bir performans gerçekleşmedikçe 2023 yılının en azından ilk aylarında hissedilir bir yabancı katılımı sürpriz olur.
Hatta bir noktada oranı son derece azalan yabancı yatırımcıların BIST’te ağırlıklarını daha da azalttıklarına bile şahit olabiliriz.
Bu ralli biz bize başladı ve bu şekilde sürmesi & sona ermesi kuvvetle muhtemel.
BIST rallisinin Aralık ayı içinde sona ermesi ve yerini hissedilir hızlı bir düşüş trendine bırakması bence olasılığı görece yüksek olan senaryo.
Rallinin ömrünün biraz daha uzaması ve tepe oluşumunun Ocak ayı içinde gerçekleşmesi söz konusu olamaz mı?
Bence hareket bu tempo ile sürecek olursa ihtimali düşük. Ancak mümkün.
Peki, tepe oluşumunun Şubat ayına kalması söz konusu olabilir mi derseniz benim için sürpriz olur.
BIST’in Aralık ayında yatay seyretmesi halinde ise durum değişir ve rallinin ömrü görece uzayabilir.
BIST üzerinde etki gösterecek iki kesim var.
İlki mevduat okyanusundan borsaya bu yıl gelen yatırımcılar.
İkincisi ise yatırımını sürdüren ritim analizinde uzmanlaşmış deneyimli yereller.
Yerel hisse senedi fonlarını yazmadım çünkü onlar aslında aracılık ediyor.
Yatırımcı fon aldığında hisse arttırmak / sattığında azaltmak durumundalar.
BIST 100 özelinde bakarsak bir önceki Pusula’da Koray Boybeyi’nin çizimi ile aktardığım 295$ formasyon hedefi (TRY bazında cari $ kuru ile 5500 puan eder) hele de Aralık ayı içinde test edilecek olursa kayda değer oranda deneyimli yatırımcı satıcı cenahta saf tutabilir ve bu borsada yönü değiştirebilir.
Geçen haftayı 4874 puanda (262$) tamamlayan BIST 100 adına bu yukarıda yüzde 13 kadar bir alana işaret ediyor.
Formasyon hedefi olan 295$ (döviz kuru yükselirse bu formasyon hedefinin TRY karşılığının da artmasına sebep olur) test edilemeden endekste yön aşağı dönemez mi?
İşte burada da anahtar ilk kesimin elinde yani mevduat havuzundan gelen yatırımcılarda olacak.
Endeks birkaç gün aşağı gelir ve bu yatırımcıların içinden kayda değer bir kesim hızla kapıya koşmaya kalkarsa, ritim analizi uzmanı olan deneyimli yatırımcılar da stop loss silahını kullanarak taktik değişikliğine gidebilir ve kapıda yığılma yaşanabilir.
Son olarak 295$’da aşılır ve endeks bambaşka zirvelere koşamaz mı derseniz finansal piyasalarda hemen her senaryo elbette bir şansa sahiptir ama ben 295$ civarından çok öte seviyelere en azından 2023 ikinci çeyrek öncesi endeksin yükselmesinin güç olduğu görüşündeyim.
Bu nedenle de yazının başlangıcında gördüğünüz BIST’in istisnasız her vadede en çok kazandıran yatırım aracı olma özelliğini en azından önümüzdeki 3-6 aylık vadede devam ettirmesinin zor olduğunu, tahtını kaptıracağını düşünüyorum.
Bu durumda nasıl bir strateji izlenebilir derseniz, öncelikle BIST yatırımlarının varlıklar içinde ağırlığını arttırmayı güvenli & rasyonel bulmadığımı söyleyebilirim.
Sürdürülen makul ağırlıktaki hisse senedi yatırımlarında ise piyasadaki eğilimi göz önüne alıp 5500 seyahati ihtimalini dışlamadan haftalar bazında zamana yayarak sakin planlı bir biçimde aşırılaşan fiyata ulaşan hisse senetlerine öncelik vererek ağırlık azaltılabileceğini düşünüyorum.
Çarşamba günü uzun soluklu bir düşüş trendine yelken açabileceğini düşündüğüm konut piyasasına yönelik beklentilerimi kaleme aldığım bir sonraki Pusula’da buluşmak dileğiyle...
GPG Güncel Varlık Dağılımı http://pusulaninotesi.com/gpgyatirimfonu/