Bankaların ihtiyaç kredilerindeki yoğun rekabeti, tüketicilerin seçme şansını ve kredi olanaklarını da artırdı. Şu sıralarda özellikle bordrolu çalışanlara kefilsiz ve maaşının birkaç katını öneren kredi teklifleriyle pazarda kıyasıya yarış var. Öyle ki kredibilitesi uygun olan ve bordrolu olan neredeyse herkes için, maaşının 10-16 katına kadar çıkan tutarlarda ihtiyaç kredisine başvuru mümkün.
Sektör aktörleri açısından pazar payını artırmanın bir yolu olan bu yeni ürünler, tüketiciler açısından da uzun vadeli ve kolay ulaşılabilir nakit imkânı sağlıyor.
Kredilerin faiz oranı ve üst limiti, bankanın kendi stratejisine göre değişse de vade genellikle 60 aya kadar uzuyor. Tüketiciler ise ağırlıkla maaşının beş altı katına kadar kredi talep ediyor.
Bordrolu çalışanlara kefilsiz kredi kampanyalarında en cömert bankalar arasındaki İş Bankası maaşın 16 katına, Garanti Bankası 10 katına kadar çıkıyor.
Akbank`ta üst limit yok
Üst limit koymayan Akbank`ın şartı ise bordrolu olmanın dışında Akbank`ta maaş hesabının bulunması veya bir kamu kuruluşunda çalışıyor olunması. Akbank Bireysel Bankacılık Pazarlama Bölüm Başkanı Cem Muratoğlu, kampanyalarının maaş ödemesine aracılık ettikleri müşterilerinin yanı sıra kamu çalışanlarını da kapsadığını belirtti. Muratoğlu, bu kredilerin diğer tüketici kredilerine üstünlüklerini, Cazip faiz oranı ile dosya komisyon masrafı ödemeden ve kredi hayat sigortası yaptırmadan kredi imkânı sunuluyor diye özetledi.
Müşterilerine, maaşlarının 16 katına kadar kefilsiz nakit kredi kullandıran İş Bankası, tüketiciye 1.69 ve peşin komisyon ödenmesi halinde 0.69`dan başlayan oranlarla iki ayrı faiz seçeneği veriyor. Bankanın web sitesinde yer alan bilgiye göre başvurusunu elektronik imza ile yapanlar kredisini hemen kullanabiliyor.
Garanti Bankası, `artı bir maaş ikramiye` sloganıyla sürdürdüğü kampanyasıyla, 1.89 faizle kredi veriyor. Hedef, maaşını bankamızdan alsın almasın, bütün bordrolu kesime ulaşmak diyen Garanti yetkilileri, kampanya çerçevesinde ödemelerin üç ay sonra başlatılması, 10 maaş tutarında ve 60 ay vadeli kredi alanlara `bir maaş` da ikramiye gibi olanaklar sunulduğunu söyledi.
Yapı Kredi Bankası`nın tüketicilere yönelik kefilsiz kredi uygulaması, maaşın beş katı ile sınırlı. En çok 20 bin YTL`ye kadar kredi veren bankanın uyguladığı faiz oranı yüzde 1.69. Kredi kullanımına ilişkin bilgi veren Yapı Kredi yetkilileri, yılbaşından bu yana kullandırılan kredi sayısını 65 bin 500 adet olarak açıkladı.
HSBC`nin kefilsiz kredi kampanyasında en yüksek limit 6 bin YTL. Banka, bordrolu çalışanların yanı sıra serbest meslek sahiplerine de kredi kullandırıyor. Bankanın talep ettiği koşul, en az 500 YTL düzenli ve belgelenebilir net gelire sahip olmak. `HSBC`den Süper Rakamlar` adlı 10 Ağustos`a kadar sürecek kampanyada, faiz 1.49 ile nispeten düşük. Miktar, aylık net gelirin beş katına kadar çıkıyor. Banka, söz konusu kampanya ile ihtiyaç kredisi başvurularında yüzde 20 artışa ulaşmayı hedefliyor.
Bir yıldan daha uzun süre ücretli çalışan ve düzenli geliri olan herkesin `aylık net aile geliri` ile orantılı olarak Fortis`ten kefilsiz kredi alabileceğini açıklayan Fortis Genel Müdür Yardımcısı Taner Ayhan, kredi limitlerinin 1.000 ile 20 bin YTL arasında değiştiğini söyledi. Ayhan`ın verdiği bilgiye göre faiz yüzde 1.85 ile 1.90 aralığında değişiyor. Ayrıca bordrolulara üç aya kadar ertelemeli ödeme planları sunuluyor.
`Ödemede sorun olmasın`
Denizbank, bordrolu çalışana yönelik `Kredi 6/6` ve bordrosuz ancak maaş yazısı ibraz edebilen çalışanı kapsayan `Transfer Kredi` olmak üzere iki üründe üst limiti 36 bin ve 30 bin YTL olarak belirlemiş. Bireysel Bankacılık Ürün Geliştirme Bölüm Müdürü Ercüment Başkaya kredi koşullarını şöyle özetledi:
Bu kredilerde gelir belgesine ek olarak aylık gelirin taksitleri karşılayabilecek yeterlilikte olmasını dikkate alıyoruz. Temel bakışımız, kredi kullanmak isteyen tüketicilerin, geri ödemelerinde sorun yaşamamaları için doğru kredilendirme yapmaktır.
`Bu ürünler dünyada uzun yıllardır var`
Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdürü Mehmet Sezgin, bankaların seçim öncesi dönemde, piyasalarda yaşanan nakit sıkıntısına ilaç niteliğindeki kredi kampanyalarını, `tüketici kredilerindeki rekabete` dayandırdı. Sezgin, Maaşın 10 misli, 16 misli kredi kampanyalarına, seçim döneminden geçildiği için diye değil, bankalararası rekabetin doğal sonucu olarak bakmak lazım dedi.
Söz konusu kampanyalarla seçim sonrasında faizde görülebilecek olası düşüş arasındaki bağlantıyı sorduğumuzda Mehmet Sezgin, şu değerlendirmeyi yaptı: Bütün bankaların beş yıldır yaptığı, devam eden kurumsal ve ticari kredilerin yanına daha fazla TL ve tüketici kredileri koyabilmek. Bankaların bilançosunu daha düzgün götürmek; en büyük çaba bu. Herkes bunu yapmaya çalışıyor.
Bankalar, 2002 yılından beri faizlerin bir sonraki sene daha düşük olacağına inanarak bu tür kredi ürünlerini sattılar. Burada farklılık yok.
Türkiye`de pek çok kişi maaşlarını bankalar aracılığıyla alıyor. Bu insanlara neden daha farklı kredi imkânları sunmayalım. Türkiye`de bunlar yeni ve kampanya gibi görünüyor. Ancak dünyada bu tür ürünlerin çok uzun yıllardır uygulaması var.