AB liderleri, uzun süren bir müzakere maratonu sonunda Nice Sözleşmesi üzerinde anlaştılar. Nice Sözleşmesi, resmen gelecek yılın başlarında imzalanacak ve 18 ay içinde AB ülkeleri parlamentoları tarafından onaylanacak. Zorlu pazarlıklardan sonra liderler dün sabah genel bir uzlaşmaya vardılar.
Avrupa Birliği liderleri, uzun süren bir müzakere maratonu sonunda, genişleme öncesi tarihi önem taşıyan Nice Sözleşmesi üzerinde anlaştılar. Nice Sözleşmesi, gelecek yıl başlarında resmen imzalanacak ve 18 ay içinde AB`ye üye ülkelerin ulusal parlamentolarının onayına sunulacak. AB ülkeleri, Ankara ile tam üyelik müzakereleri başlamadığı için, genişleme sonrası projeksiyonlara Türkiye`yi dahil etmediler. Dün sabah üzerinde anlaşmaya varılan Nice Sözleşmesi`nin önemli kısımları kısaca şöyle:
KURUMSAL REFORMLAR ALANINDA;
Oybirliğinden oyçokluğuna geçiş: Avrupa Birliği liderleri, AB içindeki kararlarda, 29 önemli siyasi karar gerektiren alanda daha, oybirliğinden oyçokluğu ilkesine geçilmesini kararlaştırdı. Ayrıca, AB içinde altı önemli üst düzey tayinde de oybirliği ilkesinden, oyçokluğu ilkesine geçilmesini benimsedi. AB liderleri, bununla birlikte, özellikle Almanya, İngiltere ve Fransa`nın itirazları üzerine, vergilendirme, göçmenler, sınır kontrolü, sağlık, eğitim ve kültür konularında, oybirliğinden oyçokluğuna geçişle ilgili olarak uzlaşmaya varamadı.İspanya`nın uzun süre itirazına neden olan, fakir bölgelere yardım konusunda ise 2007 yılından sonra, oybirliğinden oyçokluğuna geçiş ilkesi benimsendi. AB Konseyi`nde oyların ağırlığı: Nice Sözleşmesi`ne göre, AB ülkelerinin genişleme sonrası konseydeki oy dağılımı ise şöyle olacak: AB Komisyonu: AB Komisyonu`nda, büyük ülkeler Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve İspanya, 2005 yılı sonrası komisyonda iki üye bulundurma haklarını kaybedecekler. Daha sonra, her yeni üye, toplam üye sayısı 27 olana kadar komisyonda bir üyeye sahip olacak. Ancak üye sayısı 27`yi bulunca bu rakam sabitleştirilecek ve rotasyon usulüne gidilecek.
Öte yandan AB Komisyonu Başkanı`nın yetkisi artırılacak ve başkana gerektiği takdirde komisyon üyelerini işine tek başına son verme yetkisi verilecek.
Güçlendirilmiş işbirliği: Sözleşmeye göre, AB içinde 8`den fazla üye ülke, kendi aralarında anlaşmaya vardığı takdirde bu ülkeler diğer ülkeleri beklemeksizin, kendi aralarında ve seçtikleri konularda daha yakın işbirliği ve entegrasyona gidebilecekler. Ancak savunma konuları, güçlendirilmiş işbirliği dışında bırakılacak. Avrupa Parlamentosu: Avrupa Parlamentosu`nun şu anda 626 olan sandalye sayısı genişleme sonrası 738`e çıkartılacak.
Nice Zirvesi tarihe, AB`yi şekillendiren zirve olarak geçecek
Avrupa Birliği dönem başkanı Fransa`nın Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Nice zirvesinin Avrupa tarihine, AB`yi şekillendiren bir zirve olarak geçeceğini söyledi.
Uzun süren bir müzakere maratonu sonunda, Nice Sözleşmesi üzerinde anlaşmaya varılmasından sonra görüşlerini açıklayan Chirac, AB`nin doğu ve orta Avrupa`daki aday ülkelere taahhütlerini yerine getirmesi konusunda bu zirvenin çok önemli olduğunu bildirdi. Zirve sonunda bir basın toplantısı düzenleyen Chirac, Amsterdam`da 1997 yılında yapılan zirvenin başarısızlığına atıfta bulunarak, kurumsal reformlarla ilgili zirvelerin her zaman zor geçtiğini bildirdi.
Nice zirvesi sırasında, karışık, zor ve hassas konuları ele aldıklarını kaydeden Chirac, bu anlaşma ile birlikte, AB Komisyonu`nun daha etkili bir biçimde çalışacağını belirtti.
ALMANYA VE FRANSA ARASINDAKİ EŞİTLİK NORMAL;
Chirac, Bonn ve Paris`in AB`nin kurucusu ve inşasında en önemli rol oynayan ülkeler olması itibariyle AB Konseyi`nde Almanya ve Fransa`nın eşit oranda ağırlığı olmasının son derece doğal olduğunu söyledi. Almanya, nüfus olarak Fransa`dan daha fazla olduğunu ileri sürerek, konseyde kendisine daha fazla oy hakkı verilmesini istemiş ancak Fransa buna karşı çıkmıştı. Başbakan Lionel Jospin ise, üye ülkeler arasında sağlanan uzlaşmanın dengeli ve adil olduğunu söyledi.
2004`TE YENİ KONFERANS;
AB zirvesi sonunda, genişlemeyle ilgili tarihi sözleşme konusunda uzlaşan liderler, birlik içinde yapılacak yeni reformlarla ilgili 2004 yılında yeni bir konferans düzenlenmesini kararlaştırdılar. Zirve sonunda yayınlanan AB Geleceğinin Bildirisi isimli belgeye göre, 2004 yılında yapılması istenen konferansta, AB Komisyonu ile üye ülkeler arasındaki yetki dağılımı, Nice Zirvesi`nde kabul edilen Temel Haklar Sözleşmesi, ulusal parlamentoların AB konularındaki rolü ve AB kuruluşunda büyük önem taşıyan anlaşmaların tekrar gözden geçirilmesi öngörülüyor.
DİĞER ÖNEMLİ KARARLAR;
Liderler temel Avrupa değerleri olarak kabul gören demokrasi ve insan hakları alanlarında sapmaya giden ülkelere uygulanan mekanizmayı basitleştirme yoluna gittiler. Buna göre, üyelerin üçte biri inceleme talep edebilir. Bu inceleme AB bakanlarının onda dokuzunun kabulüyle başlatılır. Bu süreçte Avrupa Parlamentosu`na danışılır. Savunma konusunda 60 bin kişilik Avrupa Acil Müdahale Gücü gibi savunma alanında işbirliğini artıracak anlaşmalara yönelik hazırlıklar yapılması üzerinde anlaşıldıysa da kriz yönetimi konusunda AB`ye NATO imkanlarına erişim hakkı üzerindeki müzakereler sonlanmadı. (FİNANSAL FORUM)