Bankalarda düşen kârlılığın faturası çalışanlara çıkarıldı. Fon kapsamında bulunan bankaların satılması, beklenen birleşmeler ve kamu bankalarının özelleştirilmesi sürecinde 50 bin çalışanın işsiz kalacağı ileri sürüldü.
Bütün ülkelerde olduğu gibi istikrar programından en fazla etkilenen bankacılık sektöründe, düşen kar marjları ciddi bir işsizliği de gündeme getirdi. Geçmiş dönemlerde devlete para satarak karlarını katlayan bankacılık sektörü, istikrar programı kapsamında faizlerin düşmesiyle birlikte yeni bir döneme girdi. Kolay para kazanmanın sona erdiği, maliyet hesaplarının çok önemli olduğu bu süreçten en fazla etkilenenlerse çalışanlar oldu. Başta Tasarruf Mevduatı Güvence Fonu bünyesinde yer alan bankalar olmak üzere sektör genelinde toplu işten çıkarmalar gündeme geldi. Yılbaşından bu güne kadar 10 bine yakın yakın çalışanın işine son verilirken, Fon bankalarının sisteme kazandırılması, birleşmelerin ve özellikle aşırı istihdamın olduğu kamu bankalarının özelleştirilmesiyle birlikte önümüzdeki yıllarda bu sayının çok ciddi rakamlara ulaşacağı belirtiliyor.
Uzmanlar, bankaların maliyetlerini düşürmek zorunda olduklarını hatırlatarak, kısa ve orta vadede sektörde istihdam açısından yüzde 30 gibi bir daralmanın yaşanabileceğini bununda 51 bine yakın bankacının işsiz kalmasına neden olacağını ileri sürdüler. Banka - Sigorta İşçileri Sendikası Genel Sekreteri Cihanser Keskin, çalışanlara yönelik tehlikenin birleşme ve kamu bankalarının özelleştirilmesiyle gündeme geleceğini söyledi. Keskin, Örneğin sektörün yüzde 10 civarında küçülmesi 17 bin kişinin işine son verilmesine neden olacak. Bu oran yüzde 15`e çıktığında, rakam 25 bin 500 kişiye, yüzde 30`a çıktığında ise 51 bin kişiyi bulacaktır dedi.
FON BANKALARINDA KAYGILI BEKLEYİŞ;
Bu arada Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu`na devredilen 10 bankanın sisteme kazandırılması konusunda nasıl bir yöntem izleneceği merakla bekleniyor. Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurul`u Başkanı Zekeriya Temizel, önümüzdeki günlerde bu konuyla ilgili kamuoyuna bilgi vereceklerini söylemişti, ancak eylem planına ilişkin henüz bir açıklama yapılmadı. Özellikle Etibank ve Bankkapital dışındaki 8 bankanın Fon`a devredilmesinin üzerinden bir yıldan fazla bir zaman geçti. Bunlardan İnterbank, Bankekspres ve Türk Ticaret Bankası daha uzun bir zamandır Fon kapsamında bulunuyor. Bu bankaların geleceğine yönelik belirsizlikler çalışanları da olumsuz etkiliyor. Mevcut 10 bankada görev yapan 17 binin üzerinde çalışan, geleceklerinden kaygılı bir bekleyiş içerisinde.
Bu bankaları birleştirerek özelleştirmenin gündemde olduğunu belirten Keskin, bu durumda ciddi oranda personel fazlalığının gündeme geleceğini ifade etti. Keskin İlk etapta ilgili bankalarda her ünvan düzeyinde ciddi sayıda banka çalışanı işsiz kalacaktır. Türkiye`de öteden beri her sektörde periyodik olarak işten çıkarmalar yaşanmasına rağmen, bu kez ciddi anlamda kitlesel düzeyde çalışan işsiz kalacaktır. İlgili bankalardaki bütün banka çalışanları şu an potansiyel işsiz durumundadır. Üstelik bu sektörde çalışan kişiler belli nitelikleri olan ve belli bir yaşam standardını yakalayan kişilerdir dedi. Keskin, işten çıkarmaların AB ülkelerinde olduğu gibi bir kritere bağlanması gerektiğini ifade etti. Bu çalışanlara iş bulma olanağı sağlaması gerektiğini vurgulayan Keskin, alternatif iş alanlarının yaratılması gerektiğini söyledi.
ÜST DÜZEY BANKACILAR İŞSİZ;
Prof. Dr. Hurşit Güneş, kısa vadede bankalarda çalışanlar açısından ciddi bir işsizlik girdabı yaşandığını, bugün İstanbul`da çok ciddi boyutlarda üst düzey bankacının işsiz olduğunu, bunun önümüzdeki yıllarda daha büyük boyutlara ulaşacağını söyledi. Güneş, Fon bankalarının özelleştirilmesi sürecinde ciddi bir istihdam azalmasının kaçınılmaz olacağını vurguladı. Güneş, tamamen büyük şehirlerde şubeleşen bu bankaların devam etmeleri Anadoluya açılmalarına bağlı. Dolayısıyla rekabet İstanbul`da olmayacak ve buradaki bankacılar atıl kalacaktır dedi. Diğer yandan birleşme ve devralmalar sonucunda da ortaya bir işsizlik çıkacağını belirten Güneş, bankaların operasyonel maliyetlerini düşürmek için personel açısından rakamsal azalmaya gittiklerini bunu da teknolojik yatırımlarla telafi ettiklerini söyledi. Bu sürecin yaşanmasını kaçınılmaz olarak tanımlayan Güneş, istikrar programıyla birlikte karlılığın azaldığını ve maliyetlerin düşürülmek zorunda kalındığını söyledi.
Güneş, 2000 - 2001 yılında bankacılık ücretleri reel olarak yüzde 30 oranında düşürülmüş olacak. Bunun yanısıra personel azalmaları da yapıldığı için sektörde personel maliyetleri yüzde 40 oranında düşecek. Bankacılık sisteminin karlılığını koruyabilmesi ancak, sistemin büyümesiyle mümkün. O da kısa dönemde gözükmüyor dedi. Güneş, kamu bankalarının özelleştirilmesiyle birlikte bu bankalarda oluşan aşırı istihdamın da düşürüleceğini vurgulayarak, önümüzdeki yıllarda sektörde toplam çalışanın yüzde 30`undan fazlasının işsiz kalabileceğini söyledi. Alternatif alanların yaratılması gerektiğini ileri süren Güneş, tüketim mallarında dağıtım kanallarının geliştiğini, buraların alternatif alanlar olabileceğini söyledi. (FİNANSAL FORUM)