Sezon başında elmayı 700-800 bin lira gibi yüksek fiyatlarla satın alan işletmeler, elmanın kilo fiyatı perakende 1.5 milyon lirayı bulunca soğuk hava depolarındaki ürünü ellerinden çıkarmakta zorlanıyor.
İşletme sahipleri, devlet destekli ihracatın olmaması durumunda Mayıs sonuna kadar 200 bin ton elmanın çöpe gideceği endişesini taşıyor.
A.A muhabirinin aldığı bilgiye göre, Türkiye`nin önemli elma üretim merkezlerinden Karaman, Niğde, Isparta ve Antalya`da, geçen sezon elmanın üretici ve satıcısına iyi para kazandırması, bu Sonbahar`da fiyatların yükselmesine neden oldu. Soğuk hava depolarına kilosu 700-800 bin liradan giren iyi kalite elma maliyetinin, kağıt, ip, işçilik, depo gibi giderlerle 1 milyon lirayı bulması, market ve manavlarda kış aylarının vazgeçilmez bu meyvesinin kilo fiyatının 1.5 milyon liraya ulaşmasına yol açtı. Alım gücünün azlığı, neredeyse muz fiyatına yaklaşan elmaya talebibüyük oranda azalttı. İç piyasaya bekledikleri miktarda ürün veremeyenişletmeciler, Mayıs ayı sonuna kadar şu an tam kapasite çalışan ve 400bin ton elmanın saklandığı soğuk hava depolarından ancak 200 bin tonunun iç piyasaya sunulabileceğini hesaplıyor. Karaman`da kurulu Yıldızbaş Gıda A.Ş İşletme Müdürü Fikret Yıldızbaş, geçimini elmacılıkla sağlayan binlerce kişinin endişeli birbekleyiş içinde olduğunu belirtti.
TON BAŞINA 100 DOLAR KURTARIR
İç piyasadaki fiyatların daha aşağı çekilmesi durumunda zarar edeceklerini ifade eden Yıldızbaş, tek çarenin ihracat olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi: En büyük elma üretim merkezi olan Karaman`ın yanı sıra Antalya, Isparta ve Niğde`deki soğuk hava depolarında 400 bin ton elma bulunuyor. Yaşanan bu sıkıntıyı lehe döndürmek Hükümet`in elinde. Şu anda dünya piyasasında iyi elmanın tonu 500-550 dolara satılıyor. Yanikilosu 900 bin lira civarında alıcı buluyor. Devlet, ihracat teşviği vermezse yarısı Mayıs ayı sonuna kadar çöpe gidecek. Dış piyasada rekabet edebilmemizi sağlayacak ihracat teşviği verilmesi, örneğin tonbaşına 100 dolar teşvik sağlanması durumunda ise üreticiden soğuk havadepocusuna kadar çok sayıda kişi kar edecek, aynı zamanda elmayı dövize çevirmiş olacağız.
SATIŞLAR GEÇEN YILA GÖRE 5 KAT AZALDI
Isparta`da kurulu Görinan Soğuk Hava Tesisleri`nin sahibi Ali Görgür de, bu yıl üretim fazlalığı ve yüksek fiyatlar nedeniyle satışların azlığından yakındı. Halen deposunda 9 bin ton elmanın beklediğini günlük 20 kamyon malçıkarması gerektiği halde 1 kamyon zor çıkardığını kaydeden Görgür, şimdiye kadar sadece 500 kilo elma satabildim. Oysa geçen yıl aynı dönemde 2 bin 500 kilo satmıştım. Bizler ihracatı tek çare olarak gördüğümüz halde bir de İran`dan elma getirileceği söyleniyor. Eğer ithalat olursa tesislere kilit vurmaktan başka yol kalmaz dedi.
ÜRETİCİ GÜBRE PARASI BİLE BULAMIYOR
Antalya`da faaliyet gösteren Kasapoğlu Soğuk Hava Tesisleri`nin sahibi Süleyman Kasap ise ildeki Korkuteli ve Elmalı buzhanelerinin kış ortasına gelinmesine karşın halen dolu olduğundan yakındı. Eldeki malı çıkarmak için elmanın kilo fiyatının 450 bin liraya kadar düştüğünü, zarar ettikleri halde bile iç piyasada anormal bir daralma olduğunu vurgulayan Kasapoğlu, daha önce 5 kilo elma alan artık 1 kilo alıyor. Üretici satışlar olmadığı için gübre parası bile bulamazken, başta enerji olmak üzere sürekli artan maliyetler sıkıntımızı daha da artırıyor. Yetkililerden bu önemli sektörün kurtarılması için acil önlemler almasını bekliyoruz diye konuştu. (A.A.)