İthalattaki Büyüme Sekiz Maldan

Türkiye`nin ithalatında yaşanan hızlı büyümenin yüzde 75`i başlıca sekiz mal grubunun ithalatındaki artıştan kaynaklandı. Ham petrol fiyatlarındaki yükseliş ile otomobil ithalatındaki patlamanın ithalat için ödenen dövizdeki artışa katkısı ise yüzde 40`ı buldu.

DİE`nin seçilmiş fasıllara göre Türkiye`nin ithalatına ilişkin verileri, bu yılın ilk sekiz ayında ithalatta yaşanan 9.5 milyar dolarlık artışın, 7.2 milyar dolarını, ham petrol ve doğal gazın içerisinde yer aldığı mineral yakıtlar, kara taşıtları, elektrikli makine ve cihazlar, kazan ve makinalar, demir ve çelik, organik kimyasal ürünler, pamuk ve pamuk ipliği ve plastik ürünler maydana getirdi. Böylece ithalattaki artışın tek başına yüzde 75`ine, dış ticaret açığındaki 8.8 milyar dolarlık büyümenin de yüzde 82`sine söz konusu sekiz fasıldaki artış neden oldu. Eğer bu fasıllardaki ithalat miktarı geçen yılla aynı düzeyde tutulabilseydi ithalattaki yüzde 38`lik artış yüzde 9`a, dış ticaret açığındaki yüzde 107`lik artış ise yüzde 20`de kalacaktı.

Ham petrol ve taşıt araçları

Verilere göre, ithalattaki ve dolayısıyla dış ticaret açığındaki büyümenin 2 milyar 585 milyon dolarlık büyüme bölümü 3 milyar dolardan 5.6 mliyar dolara kadar yükselen ham petrol ve doğal gaz ile diğer petrol ürünleri ithalatından kaynaklandı. Bunnu 860 milyon doları ise tek başına ham petrol için ödenen futarıdaki büyümeden oluştu. Üstelik bu dönemde miktar olarak ham petrol ithalatı önemli ölçüde azalmasına rağmen tek başına fiyat artışı nedeniyle Türkiye böyle bir faturayla karşılaştı.

İthalattaki büyümeye ikinci büyük etki ise 1.5 milyar dolar artarak 1.7 milyar dolardan 3.5 milyar dolara kadar yükselen, kara taşıtları ve bunların aksam ve parçaları ithalatından geldi.

ANKA`nın yaptığı belirlemelere göre tek başına ham petrol ve doğal gaz ile kara taşıtları ithalatındaki artış, ithalat artışınınyüzde 39`unu, dış ticaret açığındaki büyümenin ise yüzde 42`sini meydana getirdi. Ham petrol fiyatlarının son yılların en yüksek noktasına tırmanması ve iç talepteki canlanmadan kaynaklanan bu artışlar yaşanmasaydı, bu yılın ilk sekiz ayı için yüzde 38 olan ithalat artış hızı yüzde 20`ye, dış ticaret açığındaki büyümenin hızı da yüzde 107`den yüzde 61`e kadar düşecekti. Bu durumda 37.4 milyar dolar olan sekiz aylık ithalat 31 milyar dolarda, 17 milyar dolar olan açık ise 13.3 milyar dolarda kalacaktı.

Diğer fasıllar

İthalatı hızla artıran üçüncü kalem ise 891 milyon dolarlık büyümeyle 4 milyar dolara ulaşan elektrik makina ve cihazlar oldu. Kazanlar, makinalar ve mekanik cihaz ithalatı ise 890 milyon dolarlık büyümeyle 4.9 milyor dolara ulaşırken, ithalatın ve açığın büyümesinde önemli bir rol üstlendi.

Ocak-ağustos döneminde ithalatında yüksek miktarda artış yaşanan sektörler arasında, 626 milyon dolarlık artışla demir ve çelik, 360 milyon dolarlık artışla inorganik maddeler, 332 milyon dolarlık artışla pamuk ve pamuk ipliği, 321 milyon dolarla plastik ve mamulleri yer aldı.(ANKA)