2017 yılının enflasyonu açıklandı! Uzmanlar değerlendirdi

TÜFE’de (2003=100) 2017 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,69, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 11,92, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,92 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,14 artış gerçekleşti.

AYLIK EN YÜKSEK ARTIŞ ULAŞTIRMA GRUBUNDA

Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı Aralık ayında endekste yer alan gruplardan, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,52, ev eşyasında yüzde 1,18, konutta yüzde 0,77 ve lokanta ve otellerde yüzde 0,47 artış gerçekleşti.

AYLIK EN FAZLA DÜŞÜŞ GİYİM VE AYAKKABI OLDU

Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı Aralık ayında endekste yer alan gruplardan haberleşmede yüzde 0,17 ve alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,01 düşüş gerçekleşti.

YILLIK EN FAZLA ARTIŞ ULAŞTIRMA GRUBUNDA

TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 13,79, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 12,77, ev eşyası yüzde 12,74 ve sağlık yüzde 11,90 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.

AYLIK EN YÜKSEK ARTIŞ TRC3 (MARDİN, BATMAN, ŞIRNAK, SİİRT)’DE OLDU

İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 13,59 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 12,79 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti.

Aralık 2017’de endekste kapsanan 414 maddeden; 48 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 242 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 124 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

İntegral Yatırım Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu enflasyon rakamlarını şöyle değerlendirdi:

TÜFE aralık ayında yüzde 0.69 seviyesinde beklentilerin hafif üzerinde açıklandı. Bu sonuçla birlikte 2017 yılını yüzde 11.92 yıllık TÜFE ile kapatmış olduk. Geçen aya göre TÜFE yıllık bazda yüzde 12.98’den yüzde 11.92 seviyesine 1.06 puan geriledi.

Yıllık TÜFE gerilerken çekirdek enflasyonda ise yüzde 12.08’den yüzde 12.30 seviyesine yükseldi. Çekirdekteki yükseliş verinin zayıf tarafı denilebilir.

Aylık bazda bakıldığında manşet enflasyona en yüklü katkı yine Gıda ve ulaştırma tarafından gelmiş görünüyor. Düşüş yönünde katkı sağlayan gruplar ise Alkollü içecekler, tütün, giyim ayakkabı ve haberleşmeden gelmiş görünüyor.

Özel kapsamlı göstergelere bakıldığında mevsimselliğin etkisinin aralık ayında toplam içinde fazla olmadığını görmekteyiz.

2017 yılına bakıldığında ise şu maddeler ön plana çıkabilir;
·         Yüzde 11.92 olan manşet enflasyonun üzerine yüzde 12.30 seviyesinde çekirdek enflasyon ile kapatıyoruz.
·         Yüzde 11.92 puanın yaklaşık yarısı Gıda ve Ulaştırmadan geldi. Her ikisi de hem kur hem talebe duyarlı gruplar.
·         Yıllık bazda düşüş gösteren grup bulunmuyor. 
·         Yıllık bazda en yüksek katkı 3 puan ile Gıda’dan gelirken, en düşük katkı 0.06 puan ile Haberleşmeden gelmiş görünüyor.
·         Çok konuşulan konut yıllık bazda yüzde 9.62 artarken, enflasyona 1.43 puan katkı yaptı.
·         Mal gruplarında en yüksek artış yüzde 27.6 ile taze meyve sebze meyve.
·         2016 yılında enflasyon üzerinde hem kur hem talep etkisi net bir şekilde görüldü.

Sonuç:

Enflasyonda belirgin bir iyileşme görülmüyor. Çekirdek tarafındaki yükseliş halen olumsuz. TCMB’nin yüzde 7’lik hedefine halen uzak olduğumuzu söyleyebiliriz. Önümüzdeki ay Ocak ayında yüksek bir baz etkisi ile karşılaşacağız. Geçen yılın ocak verisi yüzde 2.46 seviyesindeydi ve bu yıl aylık bazda yüzde 0.60 gibi bir rakam gelse bile yıllık enflasyonda 1.80-1.90 puan gibi bir düşüşe neden olabilir. Bunun anlamı ocak ayı verisinde yüzde 10’a yakınsayan bir veri alabiliriz. Ancak bu büyük oranda baz etkisi ile olacak görünüyor. Çekirdek tarafında belirgin bir iyileşme olana kadar TCMB’nin sıkı duruşunun sürmesini bekleriz. 2018 yılında kurda önemli seyirler oluşmaz ise kur etkisinin azalmasıyla birlikte enflasyonda belirgin bir iyileşme görülebilir.

AÇIKLANAN ENFLASYON RAKAMLARI ÜZERİNE…

Özyeğin Üniversitesi İşletme Fakültesi Ekonomi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ümit Özlale, “Aylık bazda beklentilerin üzerinde artış göstermesine rağmen baz etkisinden dolayı 2017 yılını yüzde 12’nin biraz altında bir enflasyonla kapattık. Bir başka deyişle, TL’deki zayıflama ile fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın son dönemde de devam etmesi daha düşük kapatabileceğimiz bir 2017 enflasyonunu engelledi” dedi.

Özlale şöyle devam etti: “Burada 2017 senesinin bir muhasebesini yapmaktansa 2018’de bizi enflasyon cephesinde nelerin beklediğine bakmak daha doğru. Baz etkisinden dolayı 2018’in ilk çeyreğinde enflasyonda aşağı doğru bir hareket izleyeceğiz gibi duruyor. Talep yönlü baskıların 2017’nin ikinci yarısına oranla daha az olmasının beklenmesi de yardımcı olacak gibi duruyor.  Bununla beraber bir iki nokta can sıkıcı. İlki orta/uzun dönem enflasyonu göstermesi açısından önem taşıyan çekirdek enflasyon Ocak 2004’den bu yana en yüksek seviyesinde: yüzde 12,30. Üstelik kamu fiyat ayarlamaları, vergi düzenlemeleri ve asgari ücretler de enflasyonu arttırıcı etki yapacak. Bu da bize enflasyonu yeniden tek haneli görmek istiyorsak maliye politikasının daha yardımcı olması gerektiğini hatırlatıyor. Hatırlamamız gereken başka şeyler de var: İlk olarak, enflasyonun çift hanelerde uzun süre kalması öngörülebilirliği azaltarak uzun dönemli büyümeyi önemli ölçüde olumsuz etkiliyor. İkincisi de enflasyon yükseldikçe yeniden fiyat istikrarının tesis etmek için katlanılması gereken üretim ve istihdam kayıpları da artıyor.”

BU VİDEO İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR