Zaferi de tattık, çöküşü de!
Bigpara Haber
2000 yılında hayatlarımızda iz bırakacak pek çok İnternet olayı yaşadık. Şöyle bir bakalım. Bazıları bizi çok güldürecek, kimileri gerçekten üzecek, bir kısmı gelecekteki büyük gelişmelerin habercisi olarak algılanacak... İşte 2000 yılında yaşadığımız en önemli İnternet olayları:
YILIN MODASI: Web erişimli cep telefonları ve WAP servisleri yaygınlaştı. Yılın başında ilk olarak Nokia 7110 reklamları vardı; ama henüz WAP servisleri başlamamıştı. 2000 yılının en moda servisi WAP`lar, en moda cihazları da WAP`lı cep telefonları oldu (Ocak).
YILIN ZAFERİ: AOL ile TIME WARNER evlendi. Bu evlilik geleneksel medyanın dünya çapındaki en büyüklerinden birinin, bir İnternet şirketine yenilmesi olarak kabul edildi. İnternetçiler bu duruma çok sevindi; ama yıl boyunca onların sevinçlerini kursaklarında bırakacak çok sayıda gelişme yaşandı (Ocak).
YILIN İSTİFASI: Bill Gates, Microsoft`un tepe yöneticiliğinden istifa etti. Yerine 43 yaşındaki Steve Ballmer geldi. Bill, istifa gerekçesi olarak, ‘‘Artık mutfağa dönüp, yeni projeler üzerinde çalışmak istiyorum’’ dedi (Ocak).
YILIN GELİŞMESİ: Amerikan Wisconsin Üniversitesi, DNA bilgisayarını çalışır hale getirdiğini duyurdu. Bu bilgisayar DNA molekülleri ile işlem yapabiliyor ve mikroskopik DNA`lar bir trilyon adet CD`nin depolayabileceğinden daha fazla bilgiyi depolayabiliyor. Bu gelişme, insan vücuduyla bilgisayarların birgün bütünleşmiş yapılara dönüşebilmesinin ilk adımı sayılıyor (Ocak).
YILIN ZİRVESİ: Dünyanın çok önemsediği Davos zirvesinde, dünya liderleri ilk kez İnternet`i tartıştılar: ‘‘İnternetin gelişmesi zengin yoksul uçurumunu nasıl etkiler?’’ Dünya üzerinde bin küsür büyük işletmenin yöneticisiyle bir anket düzenleyen Pricewaterhouse Coopers, kötümserlerin ağır bastığını gösterdi (Ocak).
YILIN ÇÖKÜŞÜ: İnternet ve teknoloji şirketlerinin ağırlıklı olarak bulunduğu Nasdaq Borsası`nda, yılbaşı ve yıl sonunda büyük çöküşler yaşandı. Yılbaşında, İnternet`le ilgili iş yapan 280 Nasdaq şirketinin toplam piyasa değeri 3 trilyon dolardı. Bugün bu rakam 1 trilyon dolara kadar düşmüş durumda. En çok değer kaybedenler, Cisco, Yahoo, AOL oldu.
YILIN ŞARKISI: İnternet kavramları popüler kültürümüzün vazgeçilmez parçaları haline gelmeye başladı. Hemen herkes, söylemek istediğini www`li adres biçiminde dile getirdi bu yıl. Bu arada şarkıcı Haluk Levent, yılın başında çıkardığı albümüne WWW.LEYLA.COM adını verdi.
YILIN KIYAĞI: Yılın en önemli gelişmelerinden biri de örneğin Amerikan Ford Motor Company`nin, örneğin Delta havayollarının binlerce çalışanlarına (100 binin üzerinde) çok uygun taksitlerle ya da bedava bilgisayar vermeye başlamasıydı. Özellikle Amerika ve Avrupa`da bu uygulama çok yaygınlaşırken, benzer örnekler maalesef Türkiye`de yaşanmadı.
YILIN PES EDENİ: Korku romanları yazarı Stephen King, son kitabı ‘‘Riding the Bullet’’ı sadece İnternet üzerinden yayınladı. Dileyenler, parasını ödeyip bu kitabı İnternet`ten bilgisayarlarına indirdiler. King, bu işten heveslenerek yılın sonuna doğru, kitap yayıncılarını aradan çıkaracak, kitap yazarı ile kitap okurunu doğrudan buluşturup romanların daha ucuza tüketilmesini, yazarların daha çok para kazanmasını sağlayacak bir yöntemi İnternet`te denedi. Fakat başarılı olamadı ve pes etti...
YILIN TAZMİNATI: IBM`in Fransa`daki şirketi, İnternet`teki davranışlarını sürekli olarak izlediği çalışanlarından, porno siteleri ziyaret edenlerin işlerine son verdi. Porno site ziyaret ettikleri gerekçesiyle işlerine son verilenler, dava açtılar. Sonuçta mahkeme şu kararı aldı: ‘‘Şirket, çalışanlarını açık - açık porno sitelere girmek yasak diye uyarmamışsa, bu fiilden dolayı cezalandıramaz.’’ IBM, pornocu çalışanlarına tazminat ödemeye mahkum edildi (Mart).
YILIN SPİKERİ: Ananova, tümüyle animasyon bir tip. Görevi, son dakika gelişmelerini anında İnternetçilere aktarmak. Haber geldiğinde, diğer spikerler gibi makyaj vs. hazırlık sürecine ihtiyaç duymuyor. Çeşitli kadınların karışımından oluşan bu animasyon spikere, www.ananova.com adresinden erişilebiliyor. (Mart)
YILIN SEVİNCİ: İnternet tarihinin efsane hacker`ı, beş yıldır tutuklu bulunan Kevin Mitnick, nihayet bu yılın başında serbest bırakıldı. Mahkeme kararına göre Mitnick, üç yıl süresince, gözetim memurunun yazılı izni olmadan bilgisayarına dokunamayacak. Şu anda 36 yaşında olan Mitnick, 15 Şubat 1995 tarihinde, bilgisayar güvenlik uzmanı Tsutomu Shimomura`nın yardımıyla FBI tarafından yakalanmıştı (Ocak).
YILIN KOKOREÇÇİSİ: 2000 yılı Şubat ayında, Türkiye yeni bir İnternet Servis Sağlayıcı ile tanıştı: İxir. Doğuş grubunun Babür Özden tarafından kurulan bu yeni şirketi, iddialı bir pazarlama taktiğiyle piyasaya girdi. İxir, piyasaya sürdüğü paketlerle, kestaneci - kokoreççili, Banu Alkan`lı reklam filmleriyle yılın vakalarından biri oldu.
YILIN MANŞETİ: MİT eski üst düzey yöneticilerinden Mehmet Eymür, İnternet`te bir web sitesi açtı (www.atin.org), olay yarattı. İnsanlar, bu siteyi her gün olmasa da sıklıkla ziyaret eder hale geldi. Mehmet Eymür, mesleki bilgilerini ve kimi sırlarını bu site aracılığıyla İnternet`çilerle paylaştı. Çoğu zaman, açıklama ve iddiaları gazetelere manşet oldu.
YILIN İFLASI: Büyük umutlarla yola çıkılan ve dünyanın en ücra noktasından bile cep telefonlarıyla konuşulabilmesine olanak veren Irridium şirketi, iflas etti. 17 Ağustos depreminden sonra Türkiye bu sistemin önemini anlamış, valiliklere Irridium telefonlar verilmişti (Mart).
YILIN MUHBİRİ: Bülent Ecevit ile birlikte ülkemiz yeni bir uygulamaya geçti. Artık Başbakanlık`a ait web siteye girip, pornografik, şiddet yanlısı, terörist, aykırı siteleri ihbar edebilirsiniz. Hálá ihbar etmek istiyorsanız adresi şöyle: www.basbakanlik.gov.tr/sikayet/vatandas/ (Haziran).
YILIN KAMPANYASI: Türkiye bu yıl yeni bir servis sağlayıcı ile tanıştı. Bu tanışıklık Kemal Sunal`lı reklam filmleri aracılığıyla oldu. E-kolay, İnternet`in kolay kullanılabilirliğine ve işe yararlığına vurgu yaparak, yılın en başarılı İnternet kampanyasını yaptı.
YILIN ÜZÜNTÜSÜ: 1999 sonunda kullanılmaya başlanan ve İnternet`te değiş-tokuş modasının öncülüğünü yapan Napster, 2000 yılında müzik şirketleri, müzik grupları ve şarkıcılar tarafından mahkemeye verildi. Müzik endüstrisi, biz İnternet`in yoksul çocuklarının ellerimizdeki şarkıları değiş-tokuş etmesini istemiyor, gelir kaybından Napster`ı sorumlu tutuyordu. Mahkeme hala sonuçlanmadı ama belli ki Napster`ın ömrü fazla uzun olmayacak (Mayıs).
YILIN YASASI: Clinton`ın desteğiyle, Amerika`da dijital imza yasallaştı. Artık bundan sonra dijital olarak imzalanmış her evrak yasal açıdan geçerlilik taşıyacak...
YILIN HACK`İ: Superonline`ın web sitesi, garip bir yöntemle `hack` edildi. Aslında server`lara sızarak yapılmış bir hack faaliyeti değildi bu. İnternet`te alan adı satışı yapan İnternic şirketi, resmen Superonline`dan gönderilmeyen sahte bir yazıyla Superonline sitelerinin adreslerini değiştirmiş ve sahtekárın istediği adrese yönlendirmişti (Ocak).
YILIN YARIŞI: Dünyanın en büyük iki bilgisayar işlemcisi üreticisi Intel ile AMD, bu yıl hız yarışına girdi. Yıl ortasından itibaren tüm gazeteler, Intel şu hızda işlemci yaptı, AMD bu hızda yaptı haberlerine bolca yer verdi. Sonunda Intel, en hızlı işlemciden yüzde 50 daha hızlı olan, 1.5 gigahertz`lik Pentium 4`ü tanıttı. 2001, büyük olasılıkla Pentium 4 işlemcili bilgisayarlar yılı olacak.
YILIN BANKACILIĞI: İnternet üzerinden kredi kartlarıyla yapılan alışverişe Türklerin gösterdiği güvensizlik, Türkiye`ye özgü bir çözümün geliştirilmesine neden oldu: Sanal kart. Pek çok bankamız, sadece İnternet alışverişlerinde kullanılabilecek sanal kartları pazarlamaya başladı. (HÜRRİYET)
YILIN MODASI: Web erişimli cep telefonları ve WAP servisleri yaygınlaştı. Yılın başında ilk olarak Nokia 7110 reklamları vardı; ama henüz WAP servisleri başlamamıştı. 2000 yılının en moda servisi WAP`lar, en moda cihazları da WAP`lı cep telefonları oldu (Ocak).
YILIN ZAFERİ: AOL ile TIME WARNER evlendi. Bu evlilik geleneksel medyanın dünya çapındaki en büyüklerinden birinin, bir İnternet şirketine yenilmesi olarak kabul edildi. İnternetçiler bu duruma çok sevindi; ama yıl boyunca onların sevinçlerini kursaklarında bırakacak çok sayıda gelişme yaşandı (Ocak).
YILIN İSTİFASI: Bill Gates, Microsoft`un tepe yöneticiliğinden istifa etti. Yerine 43 yaşındaki Steve Ballmer geldi. Bill, istifa gerekçesi olarak, ‘‘Artık mutfağa dönüp, yeni projeler üzerinde çalışmak istiyorum’’ dedi (Ocak).
YILIN GELİŞMESİ: Amerikan Wisconsin Üniversitesi, DNA bilgisayarını çalışır hale getirdiğini duyurdu. Bu bilgisayar DNA molekülleri ile işlem yapabiliyor ve mikroskopik DNA`lar bir trilyon adet CD`nin depolayabileceğinden daha fazla bilgiyi depolayabiliyor. Bu gelişme, insan vücuduyla bilgisayarların birgün bütünleşmiş yapılara dönüşebilmesinin ilk adımı sayılıyor (Ocak).
YILIN ZİRVESİ: Dünyanın çok önemsediği Davos zirvesinde, dünya liderleri ilk kez İnternet`i tartıştılar: ‘‘İnternetin gelişmesi zengin yoksul uçurumunu nasıl etkiler?’’ Dünya üzerinde bin küsür büyük işletmenin yöneticisiyle bir anket düzenleyen Pricewaterhouse Coopers, kötümserlerin ağır bastığını gösterdi (Ocak).
YILIN ÇÖKÜŞÜ: İnternet ve teknoloji şirketlerinin ağırlıklı olarak bulunduğu Nasdaq Borsası`nda, yılbaşı ve yıl sonunda büyük çöküşler yaşandı. Yılbaşında, İnternet`le ilgili iş yapan 280 Nasdaq şirketinin toplam piyasa değeri 3 trilyon dolardı. Bugün bu rakam 1 trilyon dolara kadar düşmüş durumda. En çok değer kaybedenler, Cisco, Yahoo, AOL oldu.
YILIN ŞARKISI: İnternet kavramları popüler kültürümüzün vazgeçilmez parçaları haline gelmeye başladı. Hemen herkes, söylemek istediğini www`li adres biçiminde dile getirdi bu yıl. Bu arada şarkıcı Haluk Levent, yılın başında çıkardığı albümüne WWW.LEYLA.COM adını verdi.
YILIN KIYAĞI: Yılın en önemli gelişmelerinden biri de örneğin Amerikan Ford Motor Company`nin, örneğin Delta havayollarının binlerce çalışanlarına (100 binin üzerinde) çok uygun taksitlerle ya da bedava bilgisayar vermeye başlamasıydı. Özellikle Amerika ve Avrupa`da bu uygulama çok yaygınlaşırken, benzer örnekler maalesef Türkiye`de yaşanmadı.
YILIN PES EDENİ: Korku romanları yazarı Stephen King, son kitabı ‘‘Riding the Bullet’’ı sadece İnternet üzerinden yayınladı. Dileyenler, parasını ödeyip bu kitabı İnternet`ten bilgisayarlarına indirdiler. King, bu işten heveslenerek yılın sonuna doğru, kitap yayıncılarını aradan çıkaracak, kitap yazarı ile kitap okurunu doğrudan buluşturup romanların daha ucuza tüketilmesini, yazarların daha çok para kazanmasını sağlayacak bir yöntemi İnternet`te denedi. Fakat başarılı olamadı ve pes etti...
YILIN TAZMİNATI: IBM`in Fransa`daki şirketi, İnternet`teki davranışlarını sürekli olarak izlediği çalışanlarından, porno siteleri ziyaret edenlerin işlerine son verdi. Porno site ziyaret ettikleri gerekçesiyle işlerine son verilenler, dava açtılar. Sonuçta mahkeme şu kararı aldı: ‘‘Şirket, çalışanlarını açık - açık porno sitelere girmek yasak diye uyarmamışsa, bu fiilden dolayı cezalandıramaz.’’ IBM, pornocu çalışanlarına tazminat ödemeye mahkum edildi (Mart).
YILIN SPİKERİ: Ananova, tümüyle animasyon bir tip. Görevi, son dakika gelişmelerini anında İnternetçilere aktarmak. Haber geldiğinde, diğer spikerler gibi makyaj vs. hazırlık sürecine ihtiyaç duymuyor. Çeşitli kadınların karışımından oluşan bu animasyon spikere, www.ananova.com adresinden erişilebiliyor. (Mart)
YILIN SEVİNCİ: İnternet tarihinin efsane hacker`ı, beş yıldır tutuklu bulunan Kevin Mitnick, nihayet bu yılın başında serbest bırakıldı. Mahkeme kararına göre Mitnick, üç yıl süresince, gözetim memurunun yazılı izni olmadan bilgisayarına dokunamayacak. Şu anda 36 yaşında olan Mitnick, 15 Şubat 1995 tarihinde, bilgisayar güvenlik uzmanı Tsutomu Shimomura`nın yardımıyla FBI tarafından yakalanmıştı (Ocak).
YILIN KOKOREÇÇİSİ: 2000 yılı Şubat ayında, Türkiye yeni bir İnternet Servis Sağlayıcı ile tanıştı: İxir. Doğuş grubunun Babür Özden tarafından kurulan bu yeni şirketi, iddialı bir pazarlama taktiğiyle piyasaya girdi. İxir, piyasaya sürdüğü paketlerle, kestaneci - kokoreççili, Banu Alkan`lı reklam filmleriyle yılın vakalarından biri oldu.
YILIN MANŞETİ: MİT eski üst düzey yöneticilerinden Mehmet Eymür, İnternet`te bir web sitesi açtı (www.atin.org), olay yarattı. İnsanlar, bu siteyi her gün olmasa da sıklıkla ziyaret eder hale geldi. Mehmet Eymür, mesleki bilgilerini ve kimi sırlarını bu site aracılığıyla İnternet`çilerle paylaştı. Çoğu zaman, açıklama ve iddiaları gazetelere manşet oldu.
YILIN İFLASI: Büyük umutlarla yola çıkılan ve dünyanın en ücra noktasından bile cep telefonlarıyla konuşulabilmesine olanak veren Irridium şirketi, iflas etti. 17 Ağustos depreminden sonra Türkiye bu sistemin önemini anlamış, valiliklere Irridium telefonlar verilmişti (Mart).
YILIN MUHBİRİ: Bülent Ecevit ile birlikte ülkemiz yeni bir uygulamaya geçti. Artık Başbakanlık`a ait web siteye girip, pornografik, şiddet yanlısı, terörist, aykırı siteleri ihbar edebilirsiniz. Hálá ihbar etmek istiyorsanız adresi şöyle: www.basbakanlik.gov.tr/sikayet/vatandas/ (Haziran).
YILIN KAMPANYASI: Türkiye bu yıl yeni bir servis sağlayıcı ile tanıştı. Bu tanışıklık Kemal Sunal`lı reklam filmleri aracılığıyla oldu. E-kolay, İnternet`in kolay kullanılabilirliğine ve işe yararlığına vurgu yaparak, yılın en başarılı İnternet kampanyasını yaptı.
YILIN ÜZÜNTÜSÜ: 1999 sonunda kullanılmaya başlanan ve İnternet`te değiş-tokuş modasının öncülüğünü yapan Napster, 2000 yılında müzik şirketleri, müzik grupları ve şarkıcılar tarafından mahkemeye verildi. Müzik endüstrisi, biz İnternet`in yoksul çocuklarının ellerimizdeki şarkıları değiş-tokuş etmesini istemiyor, gelir kaybından Napster`ı sorumlu tutuyordu. Mahkeme hala sonuçlanmadı ama belli ki Napster`ın ömrü fazla uzun olmayacak (Mayıs).
YILIN YASASI: Clinton`ın desteğiyle, Amerika`da dijital imza yasallaştı. Artık bundan sonra dijital olarak imzalanmış her evrak yasal açıdan geçerlilik taşıyacak...
YILIN HACK`İ: Superonline`ın web sitesi, garip bir yöntemle `hack` edildi. Aslında server`lara sızarak yapılmış bir hack faaliyeti değildi bu. İnternet`te alan adı satışı yapan İnternic şirketi, resmen Superonline`dan gönderilmeyen sahte bir yazıyla Superonline sitelerinin adreslerini değiştirmiş ve sahtekárın istediği adrese yönlendirmişti (Ocak).
YILIN YARIŞI: Dünyanın en büyük iki bilgisayar işlemcisi üreticisi Intel ile AMD, bu yıl hız yarışına girdi. Yıl ortasından itibaren tüm gazeteler, Intel şu hızda işlemci yaptı, AMD bu hızda yaptı haberlerine bolca yer verdi. Sonunda Intel, en hızlı işlemciden yüzde 50 daha hızlı olan, 1.5 gigahertz`lik Pentium 4`ü tanıttı. 2001, büyük olasılıkla Pentium 4 işlemcili bilgisayarlar yılı olacak.
YILIN BANKACILIĞI: İnternet üzerinden kredi kartlarıyla yapılan alışverişe Türklerin gösterdiği güvensizlik, Türkiye`ye özgü bir çözümün geliştirilmesine neden oldu: Sanal kart. Pek çok bankamız, sadece İnternet alışverişlerinde kullanılabilecek sanal kartları pazarlamaya başladı. (HÜRRİYET)