Yıl sonu enflasyon ne olur? Uzman değerlendirmesi

İşte Ekinci'nin yorumu:

Eylül ayında enflasyon aylık bazda bizim beklentimiz olan yüzde 0,5’in ve piyasa beklentisi olan yüzde 0.7- yüzde 0.8 seviyesinin de üzerinde artarak yüzde 0.9 artış gösterdi. Böylelikle yıllık enflasyon TCMB’nin yılsonu enflasyon beklenti bandının üst seviyesi olan yüzde 7.8 seviyesini de aşmış oldu, Eylül sonu itibariyle yüzde 8’e ulaştı. Bu yıl Kasım ve Aralık aylarında olumsuz bir baz etkisi var bu sebeple beklentimiz 2015 yılı için enflasyonun yüzde 9 olarak gerçekleşmesi.

TCMB bu sene içinde düzenlediği üç Enflasyon Raporu toplantısında da sene sonu için enflasyon beklentisini değiştirmek zorunda kaldı. 28 Ekim 2015 Enflasyon Raporu toplantısında da yıl sonu için enflasyon beklenti bandını değiştirmesi muhtemeldir. Enflasyon beklenti bandının üst noktası olan yüzde 7.8’i aşması durumunda TCMB hükümete neden bu enflasyon beklentisinin Türkiye’de karşılanmadığına dair mektup yazmak durumunda kalacak. Aslında enflasyon beklentilerini tutturamamanın en büyük ve en önemli sebebi kur seviyesinde yaşanan artış, kurdan enflasyona geçişkenlik etkisi Türkiye’de yüzde 15-20 düzeylerinde. Dolar/TL kurunun yıllık bazda yüzde 30 seviyesinde arttığını hesaba katarsanız Merkez Bankasının enflasyon beklentisine ulaşma zorluğunun ne kadar olduğunu az çok tezahür edebilirsiniz. Tabi kurdaki bu sıçrayışı önleme araçları TCMB’nin elinde mevcut durumdadır, bunu kullanıp kullanmaması da TCMB’nin inisiyatifinde olmalıdır.

Eylül ayı enflasyonunun alt detaylarına baktığımızda özellikle ulaştırma ve çeşitli mal hizmetler kalemlerinde bu yıl içinde diğer aylarda görülen artıştan daha yüksek bir artış yaşandığını gözlemliyoruz. Ulaştırma hizmetleri 2014 yılı başından beri aylık bazda yüzde 1.9 seviyesi gibi yüksek bir aylık artış göstermemişti. Bunun arkasında sebep olarak tabii ki dönemin tatile denk gelmesiyle bu hizmet sektörüne olan artan talep olduğu kadar benzin fiyatlarına gelen zammın da etkisi var. Son olarak lokanta ve hizmet fiyatlarında görülen yüksek artış oranları devam ediyor. 2014 yılı başından beri çok yüksek seyreden lokanta ve otel fiyatlarında da TCMB’nin aldığını söylediği önlemlere rağmen ciddi bir yavaşlama yok, lokanta ve otel hizmet fiyatlarında yıllık artış oranı, Ağustos ayına göre biraz düşmüş olsa da, hala yüzde 14 seviyesinde. Eylül ayında lokanta ve otel fiyatlarında aylık artış oranı ise yüzde 1’e yakın seyretti. Ağustos ayında lokanta ve otel fiyatlarında görülen yüzde 2 artışın gerisinde olsa da, bu kalemde Eylül’de görülen aylık yüzde 1’e yakın artış yüksek yıllık enflasyona etkisini devam ettirdi.