TL`de Değerlenme Kasımda Da Sürdü

Enflasyonun döviz sepetindeki artışın üzerinde çıktığı kasım ayında, Türk Lirası, sepet karşısında reel olarak değer kazanmaya devam etti.

Geçen ay döviz sepetindeki artış kur programı kapsamında yüzde 1`de tutulurken, TEFE`deki artış yüzde 2.4 düzeyinde gerçekleşti. BöyleceTL, kasım ayında sepete karşı yüzde 1.4 değerlendi. TL`nin, ilk onbir ayda sepet karşısındaki reel değer kazanımı yüzde 9.7`ye ulaştı.

Yılın ilk dört ayında TEFE, dövizdekinin çok üzerinde bir artış göstermiş, bunun sonucunda TL, döviz sepeti karşısında reel olarak yüzde 7.4 oranında değerlenmişti. TEFE ve sepetteki cari artışların aynı düzeyde gerçekleştiği mayıs ayında ise TL`nin reel değeri önceki aya göre değişmemişti.

Haziran ayında enflasyondaki düşüşün hızlanması, aylık enflasyonun kurdaki artışın altına inmesiyle TL`nin reel olarak değer yitirme süreci başladı. TL`nin sepet karşısında yüzde 1.4 değer yitirdiği haziranda kümülatif bazda sepete karşı reel değer kazanım oranı yüzde 5.8`e geriledi. TL, sepet karşısında Temmuz ayında yüzde 0.3, ağustosta da yüzde 0.4 değer yitirdi. Böylece TL`nin sepet karşısındaki reel değer kazanımı kümülatif bazda temmuzdayüzde 5.6`ya ağustosta da yüzde 5.2`ye kadar indi.

Ancak TL, eylül ayında dövizler karşısında yeniden reel olarak değer kazanmaya başladı. Döviz sepetindeki artışın kur programı kapsamında yüzde 1.3`te tutulduğu eylül ayında, TEFE artışı yüzde 2.3 çıktı. Böylece TL, eylülde sepete karşı yüzde 1 değerlendi ve TL`nin ilk dokuz aylık dönem itibariyle sepete karşı değerlenme oranı yüzde 6.4`e yükseldi. Ekim ayında da TL`nin döviz sepeti karşısında yüzde 1.8 değerlenmesiyle kümülatif bazda değer kazanımı yüzde 8.2`ye çıktı.

Kasım ayında TL`de sepete karşı kaydedilen yüzde 1.4`lük reel değer kazanımı ile ilk onbir ay itibariyle TL kümülatif bazda yüzde 9.7 değerlenmiş oldu.

Geçen ay Euro ve Euro`ya bağlı dövizler nominal olarak yüzde 2.7 artarken, dolarda yüzde 0.5 düzeyinde gerileme yaşandı. Böylece, merkez Bankası`nın para programı çerçevesinde 1 dolar ve 0.77 Euro`dan oluşan döviz sepetindeki artış öngörüldüğü gibi yüzde 1 düzeyinde oluştu.

Kasım ayında toptan eşya fiyatlarında yüzde 2.4 çıkan aylık artışa göre TL, Euro grubu dövizlere karşı reel olarak yüzde 0.3 değer yitirirken, dolara karşı yüzde 2.9, sepete karşı yüzde 1.4 değer kazanmış oldu.

TEFE artışının yüzde 30.2 düzeyinde gerçekleştiği ocak-kasım döneminde Euro grubu dövizlerdeki nominal kur artışı yüzde 9.3, dolardaki yüzde 26.3, döviz sepetindeki nominal artış da yüzde 18.7 düzeyinde gerçekleşti. Buna göre TL, on ayda reel olarak Euro grubu dövizler karşısında yüzde 19.1, dolar karşısında yüzde 3.1 değer kazandı, böylece TL`nin döviz sepeti karşısındaki değer kazanımı yüzde 9.7 düzeyinde oluştu.

TL, son bir yıl itibariyle de Euro ve ona bağlı dövizler karşısında yüzde 21.8, dolar kaşsısında yüzde 4.7 değer kazandı. Bu dönemde TL döviz sepeti karşısında reel olarak yüzde 11.5 oranında değerlenmiş oldu.

Yıllık TEFE artışının yüzde 39.1 olduğu son bir yılda Euro grubu dövizlerdeki nominal kur artışı yüzde 14.2, dolardaki yüzde 32.8, döviz sepetindeki nominal artış da yüzde 24.7 düzeyinde gerçekleşti.(ANKA)