Sanayide ekmek kapısı kamu
Geçen yıl istihdam sağlayan ilk 3 sanayi kuruluşu, kamu sermayeli TEKEL, Türkiye Şeker Fabrikaları ve Türkiye Kömür İşletmeleri oldu
Bigpara Haber
Türk sanayinde kamu kuruluşları en büyük ekmek kapısı olmaya devam ediyor. Geçen yıl istihdam sağlayan ilk 3 sanayi kuruluşu, kamu sermayeli TEKEL, Türkiye Şeker Fabrikaları ve Türkiye Kömür İşletmeleri oldu.
İstanbul Sanayi Odası´nın (İSO) ´´Türkiye´nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2002´´ araştırmasının sonuçları, geçen yıla ilişkin verilerinekonomide bir kriz yılı olan 2001´e göre daha iyi çıkmasına rağmen istihdamda bir artışın olmadığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, geçen yıl 500 büyük sanayi kuruluşunda çalışanların sayısı bir önceki yıla göre yüzde 4.08 azalış göstererek,526 bin 314 kişiden 504 bin 796´ya düştü. 500 büyük kuruluş arasında yer alan 30 kamu firmasında çalışanların sayısı, geçen yıl yüzde 21.86 azalışla 178 bin 5´den 139 bin 102 kişiye geriledi. Özel sektör kurumlarının da istihdama sınırlı bir katkısı oldu. 470 büyük özel sektör firmasında çalışanların sayısı yüzde 4.99 arttı ve 348 bin 309´dan 365 bin 694´e yükseldi.
İHRACAT YAPAN SEKTÖRLER İŞ KAPISI OLDU
Büyük sanayi kuruluşlarında en çok işçi çalıştıranlar sıralamasında geçen yılki gibi TEKEL birinciliğini korurken, Türkiye Şeker Fabrikaları ikinci ve Türkiye Kömür İşletmeleri üçüncü sırada yer aldı. TEKEL´in 29 bin 353, Türkiye Şeker Fabrikaları´nın 18 bin 586, Türkiye Kömür İşletmeleri´nin 14 bin 645 çalışanı bulunuyor. Bu üç kamu kuruluşu toplam 62 bin 584 çalışanıyla, 500 büyük sanayi kuruluşunun istihdam toplamında yüzde 12.39 gibi önemli bir payalıyor. Özel sektör açısından bakıldığında ise en fazla işçi çalıştıran sektörlerin, demir ve çelik ile ihracatın lokomotif sektörlerinden beyaz eşya, tekstil ve otomotiv olduğu dikkat çekiyor. Özel sektörde ilk sırayı bu yıl 7 bin 742 çalışanla İskenderun Demir ve Çelik, ikinciliği 6 bin 616 kişi ile Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları aldı. Koç Topluluğu şirketlerinden Arçelik 6 bin 275, Sanko Tekstil İşletmeleri de 5 bin 208 kişiye iş sağladı.
KOBİ´LERİN İSTİHDAMA KATKISI DAHA FAZLA
İstanbul Bilgi Üniversitesi´nden Prof. Dr. Erol Katırcıoğlu, İSO´nun 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması´nı değerlendirirken, bu dönemde en başarılı firmaların 250´den az işçi çalıştıran KOBİ ile 1.000´den fazla işçi çalıştıran büyük firmalar olduğunu belirterek, ´´KOBİ´ler istihdama yüzde 13 gibi, en büyükler ise yüzde 12 gibi bir katkıda bulunmuştur´´ dedi.
Boğaziçi Üniversitesi´nden Prof. Dr. Özer Ertuna da 2002 yılında 500 büyük sanayi kuruluşunda istihdam kaybının 21 bin kişi, ücret kaybının ortalama yüzde 7.6 olduğunu kaydederek, şöyle dedi: ´´Şu anda 500 büyük sanayi kuruluşu 1998´e göre daha az işçi çalıştırmakta ve sabit satın alma gücü üzerinden 1.2 katrilyon lira daha az ödeme yapmaktadır. 2000 yılına kıyasla ödenen maaş ve ücretlerdeki azalış yüzde 30 dolayındadır.´´ Büyük sanayi kuruluşlarının karlılıklarının artmasının temelinde, maaş ve ücretlerdeki düşüşlerin de yattığını belirten Prodf. Dr. Ertuna, ´´İstihdam kayıpları ve ücret azalışları bugün Türkiye´de piyasaların canlanamamasının en temel nedenlerindendir´´ değerlendirmesini yaptı.
İstanbul Sanayi Odası´nın (İSO) ´´Türkiye´nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2002´´ araştırmasının sonuçları, geçen yıla ilişkin verilerinekonomide bir kriz yılı olan 2001´e göre daha iyi çıkmasına rağmen istihdamda bir artışın olmadığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, geçen yıl 500 büyük sanayi kuruluşunda çalışanların sayısı bir önceki yıla göre yüzde 4.08 azalış göstererek,526 bin 314 kişiden 504 bin 796´ya düştü. 500 büyük kuruluş arasında yer alan 30 kamu firmasında çalışanların sayısı, geçen yıl yüzde 21.86 azalışla 178 bin 5´den 139 bin 102 kişiye geriledi. Özel sektör kurumlarının da istihdama sınırlı bir katkısı oldu. 470 büyük özel sektör firmasında çalışanların sayısı yüzde 4.99 arttı ve 348 bin 309´dan 365 bin 694´e yükseldi.
İHRACAT YAPAN SEKTÖRLER İŞ KAPISI OLDU
Büyük sanayi kuruluşlarında en çok işçi çalıştıranlar sıralamasında geçen yılki gibi TEKEL birinciliğini korurken, Türkiye Şeker Fabrikaları ikinci ve Türkiye Kömür İşletmeleri üçüncü sırada yer aldı. TEKEL´in 29 bin 353, Türkiye Şeker Fabrikaları´nın 18 bin 586, Türkiye Kömür İşletmeleri´nin 14 bin 645 çalışanı bulunuyor. Bu üç kamu kuruluşu toplam 62 bin 584 çalışanıyla, 500 büyük sanayi kuruluşunun istihdam toplamında yüzde 12.39 gibi önemli bir payalıyor. Özel sektör açısından bakıldığında ise en fazla işçi çalıştıran sektörlerin, demir ve çelik ile ihracatın lokomotif sektörlerinden beyaz eşya, tekstil ve otomotiv olduğu dikkat çekiyor. Özel sektörde ilk sırayı bu yıl 7 bin 742 çalışanla İskenderun Demir ve Çelik, ikinciliği 6 bin 616 kişi ile Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları aldı. Koç Topluluğu şirketlerinden Arçelik 6 bin 275, Sanko Tekstil İşletmeleri de 5 bin 208 kişiye iş sağladı.
KOBİ´LERİN İSTİHDAMA KATKISI DAHA FAZLA
İstanbul Bilgi Üniversitesi´nden Prof. Dr. Erol Katırcıoğlu, İSO´nun 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması´nı değerlendirirken, bu dönemde en başarılı firmaların 250´den az işçi çalıştıran KOBİ ile 1.000´den fazla işçi çalıştıran büyük firmalar olduğunu belirterek, ´´KOBİ´ler istihdama yüzde 13 gibi, en büyükler ise yüzde 12 gibi bir katkıda bulunmuştur´´ dedi.
Boğaziçi Üniversitesi´nden Prof. Dr. Özer Ertuna da 2002 yılında 500 büyük sanayi kuruluşunda istihdam kaybının 21 bin kişi, ücret kaybının ortalama yüzde 7.6 olduğunu kaydederek, şöyle dedi: ´´Şu anda 500 büyük sanayi kuruluşu 1998´e göre daha az işçi çalıştırmakta ve sabit satın alma gücü üzerinden 1.2 katrilyon lira daha az ödeme yapmaktadır. 2000 yılına kıyasla ödenen maaş ve ücretlerdeki azalış yüzde 30 dolayındadır.´´ Büyük sanayi kuruluşlarının karlılıklarının artmasının temelinde, maaş ve ücretlerdeki düşüşlerin de yattığını belirten Prodf. Dr. Ertuna, ´´İstihdam kayıpları ve ücret azalışları bugün Türkiye´de piyasaların canlanamamasının en temel nedenlerindendir´´ değerlendirmesini yaptı.