Kredi Piyasasinda Hareketlenme Sinyali.

Kredikullanimi artisa gecti. Faizlerdeki hizli inis, doviz kredisini gozden dusurdu. TL kredi hacmi ise yilbasina gore yuzde 20 artti. Rusya krizinden beri durgunlasan gecen yilin Aralik ayindan itibaren de canlanma sinyalleri veren piyasalarda, kredi kullanimi da hafif hafif artiyor. Merkez Bankasi verileri gore mevduat bankalarinin verdigi Turk Lirasi ticari kredilerin tutari 24 Mart itibariyle yilbasina gore yuzde 20 oraninda artis kaydetti. Miktar olarak 1.2 katrilyon lirayi asti. Buna karsilik doviz kredilerinde hic artis yok. Bu da kur artisi goz onune alindiginda reel olarak dusus oldugunu gosteriyor. Verilere gore 1999 yili sonunda 6 katrilyon 229 trilyon olan TL cinsinden ticari kredilerin toplami, 24 Mart itibariyle 7.5 katrilyona yaklasti. Ticari doviz kredilerinin tutari ise yaklasik 6.6 katrilyonluk duzeyini bu sure boyunca korudu. Ocak sonundan itibaren hacim buyuklugu ilk kez TL cinsi kredilerin lehine dondu. Bu durum piyasanin artik doviz degil, TL kredi talep ettigini gosteriyor. Bunun nedeni faizde yasanan tarihi dusus. Eskiden yuzde 100`leri asan maliyeti gogusleyemeyen sirketler, simdi doviz-TL makasinin kapanmasi nedeniyle TL`yi tercih ediyor. Bankacilar gore su anda TL kredilerinin bilesik faizi yuzde 40-45 civarinda. Doviz kredisinin faizi ise banka ve sirkete gore yuzde 10`la 20 arasinda degisiyor. Kur artisi da goz onune alindiginda, doviz kredisi kullanmanin bir anlami kalmiyor. Ayrica doviz kredisinde ihracat bagantisi ayaginin zorunlu olmasi, TL kullanimini one cikariyor. TL kredilerin faizleri bankalararasi TL piyasasindaki seyre gore degisiyor. Bu oranlar, yuzde 35 olan bono faizlerinin biraz daha uzerinde. Dolayisiyla bono almaktansa, TL kredisi vermek, bankalarin isine geliyor. Bankacilara gore piyasada bir talep artisi hissediliyor. Ancak ekonomik canlanma cok hizlanmadigi icin doyurucu duzeye gelmis degil. Yatirim amacli talep yok. Sirketler daha cok operasyonel amacli kisa vadeli kredi talebinde bulunuyor. Ama bu talep, bonodan cikan parayi tamamen karsilayabilecek nitelikte degil. Hazine`nin ilk uc aylik ic borc geri odeme ve borclanma verilerine baktigimizda, karsimiza cikan sonuc su: Hazine tahvil gelirlerine ait "ek ve gecici" vergilerden sonra piyasada yaklasik 2 katrilyon lira birakmis. Itfadan az borclanma durumu ikinci ceyrekte de devam edecek. Yine piyasaya yaklasik 2 katrilyon lira birakilacak. Tupras, POAS derken tutar belki daha da buyuyecek. Iste bankalarin sorunu da burada baslayacak. Bankalar 1994 krizinden beri bir kenara attiklari musterilerine kendilerini hatirlatmak icin kirk takla atacak. (SABAH)