Dolar niye yükselişte, BIST niye düşüşte? Beklenti ne?

ABD Merkez Bankası'nın (FED) faiz artıracağı söylemleri ve Avrupa Merkez Bankası’nın parasal gevşeme sürecinin yarattığı etki ile diğer para birimleri karşısında değer kazanmaya başlayan dolar, Türk Lirası’nı da vurdu.

bigpara.hurriyet.com.tr
Şenay Erdem

Güne 2,1750 TL seviyesinden başlayan dolar, 2,2032 TL seviyesine kadar yükselerek son 5,5 ayın zirvesine ulaştı. Dolar/TL saat 16.55 itibariyle 2,1980 seviyesinden işlem görüyor.

Güne yüzde 0,25 düşüşle 81 bin 992 puandan başlayan Borsa İstanbul 100 endeksi, gün içerisinde en düşük 79 bin 984 seviyesini gördü.

Endeks günü 2119 puanlık kayıpla 80 bin 80 puandan tamamladı. Hisse senetlerinin değer kaybı ortalama yüzde 2,58 oldu.

Düşüşün sebebi piyasalarımızın sığ olması
Global Menkul Değerler Stratejisti Gökhan Uskuay

CANLI BORSA İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN...

Bu hafta piyasaları etkileyecek bir ekonomik veri akışı söz konusu değil. Güney Afrika Rand’ı cari açık rakamı beklentilerden önemli bir sapma gösterdikten sonra dolar karşısında bir değer kaybı gözlemlendi, Türk Lirası da buna eşlik etti. Piyasalarda yaşanan sığlıkta yabancıdan bir döviz talebi ile bir anda 2,1943 seviyesine yükseliş ve sonrasında BIST’e kurda yaşanan yükselişte bir anda satışlar arttı.

Güney Afrika’da cari açık rakamlarının gelişen piyasalara bir miktar pozisyon  kapatma neden olabileceğini ama bunu kalıcı olmasını beklemiyoruz. Bugünkü hareketin ana sebebi piyasalarımızın sığ olmasından kaynaklandı.

Dolardaki sert yükseliş tedirgin edici
TEB Yatırım Direktörü Atilla Esen

DÖVİZ KURLARINDAKİ SON DURUM İÇİN TIKLAYIN...

Dolar endeksinde eylül başından itibaren önemli direnç seviyelerinin kırılması sonrasında başlayan sert yükseliş tedirgin edici. Bu yükselişin bir kısmı Avrupa Merkez Bankası’nın parasal gevşeme sürecinin yarattığı parite etkisi, bir kısmı da Fed in tahvil alım programını azaltıp, faiz artırım söylemlerinden kaynaklanıyor. Önümüzdeki dönem ABD 10 yıllık tahvil faizinde %2.50 üzerine çıkılıp, bu seviyenin kalıcı olup olmayacağı takip edilecek. Yurtiçinde ise dolar/TL de 2.20 TL seviyesinin aşılıp aşılmayacağı önemli. Endekste 80.000 seviyesinin kırılması durumunda stop-loss yapılması yararlı olur.

Çalkantı 7-8 hafta sürebilir
Gedik Yatırım Yurtiçi Satış Müdürü ve bigpara.hurriyet.com.tr yazarı Eral Karayazıcı

Gelişen ülkelerin hem para hem hisse piyasalarında bir eyvah fed satışı var. Bu hareketin kaynağı 16-17 Eylül tarihli toplantıda ABD Merkez Bankası’nın faiz artırım sinyalini verebileceği yönündeki dedikodular.

FED bu toplantıda gerçekten sinyali verirse çalkantının 7-8 hafta sürmesi ve gelişen ülke döviz kurlarında %10 kadar yukarı hisse marketlerinde de %15 kadar aşağı bir seyir beklenebilir.

Ancak ben uzun zamandır pusulada da paylaştığım üzere FED’in faiz artırım sinyalini en erken ekim en geç mart ayında vereceğini tahmin ediyor, bu menşee de bir FED depremine daha zaman olduğunu düşünüyorum.

Şu anda yaşadığımız dalgalanmayı ise geçici ve kısıtlı etkiler gösterecek bir öncü FED Depremi olarak görüyor, sığınaklara kaçış için erken olduğunu düşünüyorum.

Borsa için kritik seviyemiz 80 bin 545
3.Göz Danışmanlık'ın kurucusu Hikmet Baydar

ABD faiz artırım ve Avrupa’nın zayıf büyümesi nedeniyle ABD/AB faiz spreadlerinin açılması EUR/USD paritesini aşağı yönlü ciddi şekilde hareket ettirdi. Bunun yanında RUSYA gerginliği de bu hareketin tetiklenmesine vesile olmuş görünüyor. ECB'nin parasal genişlemeye gidecek olması da işin farklı bir boyutu.

Yukarıdaki gelişmeler genel olarak dolara talebi artırırken Avro'nun dolar karşısında değer kaybetmesine neden oldu. 1.39 seviyelerinden 1.29 seviyelerinin altına kadar hızla düşen bir €/$ paritesiyle karşı karşıyayız. Sadece Fransa'nın Avro'nun değerli olduğuna dair açıklamalarıyla karşılaştığımızdan. Bu sürecin ne kadar daha devam edeceğinin kestirmek oldukça zor.  Risk göstergeleri paritenin tarihi en düşük RSI 14 gün değerlerini (15 gibi) gösterdiğine tanık oluyoruz. Bu nedenle Avro lehine en ufak bir haberin ciddi yukarı yönlü dalgalanmalara yol açması ihtimali hiç de az değil. Tüm olumsuzlukların fiyatlandığı bu ortamda dikkatli olmakta ve aşağı yönde yeni açılan pozisyonda dikkatli olmakta fayda var.

Bildiğiniz gibi borsa tarihi düşük faizlerin, risk iştahının artmasının ve riski dağıtma isteğinin etkisiyle önemli bir kazanç sağladı. ABD faiz artırımı global bir faiz yükselişine veya USD'na doğru yönlenmeye neden olursa borsaların şansı pek kalmayacak. Borsa için kritik seviyemiz 80545 olup bu seviyeleri aşağı yönlü test etmesi veya aynı seviyelerde satış eğilimini koruması bize önemli düşüşlerin sinyali olabilir. Almak isteyenlerin biraz daha dikkatli olmalarında sanki yarar varmış gibi görünüyor. Bazı sektörlerin üretim ve satış verilerindeki düşüş eğilimini de dikkate alırsak… Yakın dönem için çok fazla umutlu konuşamıyoruz. Hele makro ekonomik veriler yavaşlamaya işaret ederken…