Aria isyan etti
Bigpara Haber
Türkiye`ye 4 milyar dolarlık yatırım yapan Telecom İtalia Mobile (TİM) ile İş Bankası ortaklığında kurulan Aria`nın İtalyan Genel Müdürü Giuseppe Farina, ulusal dolaşım sorununun çözülmemesine isyan etti.
Yasaların uygulanmadığını belirten Farina, ‘‘Krizde yatırım yaptık. Bize söz verenler, sözlerini tutsun. Yasaları uygulamayan bir ülke gelişemez, yabancı sermaye de gelmez’’ dedi.
Dünyanın en büyük telekomünikasyon şirketlerinden Telekom İtalia Mobile (TİM) ile İş Bankası`nın ortaklığında kurulan Aria, ulusal dolaşım sorununun çözülememesine isyan etti. ‘‘Türkiye`de yasalar son derece iyi, ama uygulanmıyor’’ diyen Aria Genel Müdürü Giuseppe Farina, ‘‘Biz krizde üzerimize düşeni yaptık. Kriz bitti, şimdi üzerine düşeni yapma sırası bize ulusal dolaşım sözü veren yetkililerde’’ dedi. Aria`nın Türkiye`de yaşadıklarının, bu ülkeye yatırım yapmak isteyen yabancı sermaye için bir referans olduğunu da belirten Farina, ‘‘Varolan yasaları uygulamayan bir ülkede, gelişmeden, büyümeden sözedilemez’’ şeklinde konuştu.
İş-Tim`in 27 Ekim 2000`de Ulaştırma Bakanlığı ile GSM 1800 lisans sözleşmesini imzalamadan önce, TİM ve İş Bankası`nın Türkiye`de, ulusal dolaşımın, yasalarla güvence altına alınıp alınmadığını araştırdıklarını ve böyle bir güvencenin yasal olarak bulunduğunu gördükten sonra lisans sözleşmesine imza attıklarını belirten Farina, ulusal dolaşım konusundaki gelişmeleri şöyle özetledi:
YASADA VAR
Ulusal dolaşım konusu bizim için çok önemli. Türkiye yasa çıkarma açısından son derece ileri gitmiş bir ülke olarak biliniyor. Ve özellikle ulusal dolaşım konusunda da lisans sözleşmesinden önce bu yükümlülüğü belirleyen ve ekonomik açıdan ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğine dair yasal düzenlemeler zaten mevcuttu. Bu konu gündeme geldiği zaman lisans sözleşmesinden sonra Telekomünikasyon Kurumu da bizim taleplerimizin haklılığını teyid etti. Bunu bize beyan ettiler. Ulusal dolaşım konusu GSM`nin olduğu tüm ülkelerde var olan, kabul edilen bir hizmet türü. Biz bu olayı Telekomünikasyon Kurumu`na aktardığımız zaman bu yükümlülüğün ve ekonomik çerçevesinin belirlenmesi için uluslararası danışmanlar ile görüş alışverişinde bulundular.
KANUN UYGULANMIYOR
Benim şahsi kanaatim, Türkiye`de kanunlar var ama uygulanmıyor. Özellikle, telekomünikasyon, bankacılık gibi teknoloji ağırlıklı sektörlerde kesinlikle hükümetler tarafından görevlendirilen yetkili kurumlar bulundurulmalı. Bunlar tamamen bağımsız, kendi kendilerine karar alma yetkisine sahip olmalı ve bu bazı düzenlemeleri yapmaları gerekir. Aksi taktirde bu kurumlar görevlerini tam olarak yerine getiremedikleri takdirde o ülkelerde bu sektörlerin işlemesi, büyümesi mümkün değildir. Bu otoriteyi de bu kurumlara verecek olan devlet.
HÜKÜMET İLGİSİZ
Ulusal dolaşım konusunun üzerinde bu kadar durmamıza, tüm mercilere başvurmamazı rağmen olay artık ikinci bir safhaya geldi. Bu ikinci safhnada da bizim gözlemlediğimiz olay, konuya yönelik ilgisizlik. Bu sanki çok önemsiz bir olaymış gibi davranıyorlar. Bu sadece Telekomünikasyon Kurumu açısından değil, bu kuruma yetkiyi verenler tarafından da bir ilgisizlik sözkonusu.
YABANCI GELMEZ
Burada önemli olan sadece ulusal dolaşım konusu değil. Bir ülkede kanunlar yapılır. Kanunlar çerçevesinde ona göre düzenlemeler yapılır, yönetmelikler çıkartılır. Bu tüm sektörler için geçerli. Önemli olan yetkili merciin almış olduğu yetkiler çerçevesinde tüm düzenlemeleri yapması gerekir ki bu sektör bir yerlere varabilsin. Ortada kanunlar, yönetmelikler var ama bunlar bir şekilde hayata geçirilemiyor. Bunlar gerçekleştirilemezse, sadece teoride kalırsa, Türkiye`de hem mevcut yatırımlar, hem de gelen yabancı sermaye durur. Yabancı sermaye gelmez, yabancılar Türkiye`de yatırım yapma taraftarı olmazlar.
SÖZLER TUTULSUN
Bu şirketin genel müdürü olarak bu şirketin hissedarlarına karşı belli sorumluluklarım var. Ben bu şirketin değerlerini yüksek seviyede tutmakla sorumluyum, bunu her fırsatta yerine getirmek için büyük çaba gösteriyorum. Ancak benim burada kabul edemediğim birşey var. Yetkili kişilerin söz verip, daha sonra bunu yerine getirememesi kabul edebileceğimiz birşey değil. Bu çok sakıncalı. Bu sözler yerine getirildiği zaman gelişme tüm sektörlerde meydana gelecektir. Bu gelişmenin öncüsü de yine telekomünikasyon sektörü olacaktır.
TÜRKİYE GELİŞEMEZ
Biz her hafta 10`larca yabancı yatırımcı ve bankalardan bana görüşme talebi geliyor. Bizim Türkiye`de yaptığımız yatırımlarla ilgili görüşlerimizi, tecrübelerimizi öğrenmek istiyorlar. Bu yabancı yatırımcılar ve uluslararası bankalar sadece Türkiye`de mevcut kanunlarla değil, bu kanunların ne ölçüde uygulandığı konusunda da bilgi edinmek istiyor. Özellikle yönetmelikler, düzenlemeler ve kanunların uygulanmaya konması tüm sektörler ve tüm ülkenin geleceği için son derece önemli faktörler. Bunlar olmadığı takdirde herhangi bir gelişmeden söz etmek yanlış olur.
TÜRKİYE İÇİN REFERANSIZ
Aria, TİM ve İş Bankası`nın ortak bir kuruluşu olarak doğdu. Dolayısı ile bizim yaşadığımız tecrübeler, olumsuzluklar uluslararası bankalar ve dış yatırımcılar tarafından biliniyor. Bizim yaşadıklarımızın bir referans olarak alınacağı bellidir. Aria önemli bir referans noktasıdır.
KRİZDE SUSTUK
Biz kriz döneminde üzerimize düşenleri yaptık. Yatırım yaptık, kriz ortamında personel istihdam ettik, buraya teknoloji, know-how getirdik. Biz kriz ortamında ortalığı alevlendirmektense, sakin davrandık ve huzur sağladık. Ama şimdi bu krizin bitmek üzere olduğu, hatta bittiğinden söz ettiğimiz zaman, biz nasıl üzerimize düşeni yaptıysak, herkesin üzerine düşeni yapması gerekir.
Krizde bu ülkeye IMF gibi destek olduk
İŞ-TİM`in ortaklarının bugüne kadar ödedikleri 3 milyar dolarlık GSM 1800 lisans bedelinin yanısıra, 900 milyon dolarlık da yatırım yaptığını belirten Giuseppe Farina, ‘‘Bu rakam, son 10 yıl içinde Türkiye`de yapılmış tüm yabancı sermaye yatırımlarından daha fazla. Ve kriz döneminde IMF`nin Türkiye`ye vermiş olduğu her bir kredi diliminden daha yüksek. Bu yatırım rakamlarının her koşulda hatırlanmasını ve gözönünde tutulmasını arzu ediyorum. Sadece yerli yatırımcılar için değil, yabancı sermayeyi çekmek için de bu rakamlar, bu sektörün kapasitesinin net bir ifadesi’’ dedi.
Yasa ne diyor?
Türkiye`de faaliyet gösterecek GSM operatörlerinin, diğer operatörlerle yapacağı ulusal dolaşım (National Roaming) anlaşmaları konusundaki düzenlemeler 29 Ocak 2000`de, yani Aria`nın GSM 1800 lisans anlaşmasına imza atmadan 9 ay önce yürürlüğe giren 4502 sayılı Kanun ile yapılıyor. Bu Kanun`un 6`ıncı maddesi şöyle: ‘‘Bu madde hükümleri dahilinde, mobil telekomünikasyon, data veya Kurum`un (Telekomünikasyon Üst Kurumu) belirleyeceği diğer hizmet ve altyapı işletmecileri, aynı alandaki diğer işletmecilerin kendilerine ait ekipmanların kendi telekomünikasyon sistemleri üzerinden de çalışabilmesine izen verilmesine yönelik yapacakları makul, ekonomik açıdan oranlı ve teknik açıdan imkan dahilindeki roaming taleplerini karşılamakla yükümlüdürler.’’
Aria 700 bini aştı
21 Mart`ta hizmete girişinin birinci yılını tamamlayacak olan Aria`nın abone sayısı 700 bini aştı. 2100`den fazla baz istasyon kuran Aria bugün itibarıyla 53 ülkede 91 GSM operatörü ile uluslararası dolaşım anlaşmasına sahip. Bunların çok önemli bir performansın göstergesi olduğunu belirten Giuseppe Farina, ‘‘Diğer ülkelerdeki örneklere baktığımızda, orada üçüncü bir operatörün piyasaya girdiği andan itibaren kazanmış olduğu abone sayısını, süreyle orantılarsak ve Aria`nın Türkiye`nin kriz yaşadığı bir dönemde hizmete girdiğini gözönüne alırsak, bugün ulaştığımız nokta çok iyi bir performansı ifade ediyor’’ dedi. Farina, Aria`nın yüksek kalitede ses iletişimi sağlayan bir GSM ağı ile Türkiye nüfusunun yüzde 50`sini kapsadığını sözlerine ekledi.
‘İyi olan kazansın’ dedik ama olmuyor
Reklamlarında, ‘‘İyi olan kazansın’’ sloganını kullanan Aria`nın Genel Müdürü Giuseppe Farina, ‘‘Türkiye`de, iyi olmak, kazanmak için yeterli olabiliyor mu?’’ şeklindeki soruya şu cevabı verdi: ‘‘Herşeyden önce iyi olmak lazım. İyi olmazsanız kısa bir süre kazanırsınız, ama bu uzun süreli olmaz. Türkiye`de mevcut sistem herzaman müşterinin en iyiyi seçebilmesine imkan tanımayabiliyor. Bu konuda bazı şüpheler oluşabiliyor.’’
Farina`dan şok sözler
Türkiye yasa çıkarıyor, ama uygulayamıyor.
Biz Türkiye için referansız.
Yasaların uygulanmadığı ülkede yabancı sermaye durur.
4 milyar dolar yatırdık. Bu IMF`nin her kredi diliminden daha fazla.
Kriz var diye ortalığı alevlendirmedik, ama artık kriz bitti.
Hükümet de ulusal dolaşım konusuna ilgisiz kalıyor.
Bize söz veren yetkililer, sözlerini tutmalı.
Yasaların uygulanmadığını belirten Farina, ‘‘Krizde yatırım yaptık. Bize söz verenler, sözlerini tutsun. Yasaları uygulamayan bir ülke gelişemez, yabancı sermaye de gelmez’’ dedi.
Dünyanın en büyük telekomünikasyon şirketlerinden Telekom İtalia Mobile (TİM) ile İş Bankası`nın ortaklığında kurulan Aria, ulusal dolaşım sorununun çözülememesine isyan etti. ‘‘Türkiye`de yasalar son derece iyi, ama uygulanmıyor’’ diyen Aria Genel Müdürü Giuseppe Farina, ‘‘Biz krizde üzerimize düşeni yaptık. Kriz bitti, şimdi üzerine düşeni yapma sırası bize ulusal dolaşım sözü veren yetkililerde’’ dedi. Aria`nın Türkiye`de yaşadıklarının, bu ülkeye yatırım yapmak isteyen yabancı sermaye için bir referans olduğunu da belirten Farina, ‘‘Varolan yasaları uygulamayan bir ülkede, gelişmeden, büyümeden sözedilemez’’ şeklinde konuştu.
İş-Tim`in 27 Ekim 2000`de Ulaştırma Bakanlığı ile GSM 1800 lisans sözleşmesini imzalamadan önce, TİM ve İş Bankası`nın Türkiye`de, ulusal dolaşımın, yasalarla güvence altına alınıp alınmadığını araştırdıklarını ve böyle bir güvencenin yasal olarak bulunduğunu gördükten sonra lisans sözleşmesine imza attıklarını belirten Farina, ulusal dolaşım konusundaki gelişmeleri şöyle özetledi:
YASADA VAR
Ulusal dolaşım konusu bizim için çok önemli. Türkiye yasa çıkarma açısından son derece ileri gitmiş bir ülke olarak biliniyor. Ve özellikle ulusal dolaşım konusunda da lisans sözleşmesinden önce bu yükümlülüğü belirleyen ve ekonomik açıdan ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğine dair yasal düzenlemeler zaten mevcuttu. Bu konu gündeme geldiği zaman lisans sözleşmesinden sonra Telekomünikasyon Kurumu da bizim taleplerimizin haklılığını teyid etti. Bunu bize beyan ettiler. Ulusal dolaşım konusu GSM`nin olduğu tüm ülkelerde var olan, kabul edilen bir hizmet türü. Biz bu olayı Telekomünikasyon Kurumu`na aktardığımız zaman bu yükümlülüğün ve ekonomik çerçevesinin belirlenmesi için uluslararası danışmanlar ile görüş alışverişinde bulundular.
KANUN UYGULANMIYOR
Benim şahsi kanaatim, Türkiye`de kanunlar var ama uygulanmıyor. Özellikle, telekomünikasyon, bankacılık gibi teknoloji ağırlıklı sektörlerde kesinlikle hükümetler tarafından görevlendirilen yetkili kurumlar bulundurulmalı. Bunlar tamamen bağımsız, kendi kendilerine karar alma yetkisine sahip olmalı ve bu bazı düzenlemeleri yapmaları gerekir. Aksi taktirde bu kurumlar görevlerini tam olarak yerine getiremedikleri takdirde o ülkelerde bu sektörlerin işlemesi, büyümesi mümkün değildir. Bu otoriteyi de bu kurumlara verecek olan devlet.
HÜKÜMET İLGİSİZ
Ulusal dolaşım konusunun üzerinde bu kadar durmamıza, tüm mercilere başvurmamazı rağmen olay artık ikinci bir safhaya geldi. Bu ikinci safhnada da bizim gözlemlediğimiz olay, konuya yönelik ilgisizlik. Bu sanki çok önemsiz bir olaymış gibi davranıyorlar. Bu sadece Telekomünikasyon Kurumu açısından değil, bu kuruma yetkiyi verenler tarafından da bir ilgisizlik sözkonusu.
YABANCI GELMEZ
Burada önemli olan sadece ulusal dolaşım konusu değil. Bir ülkede kanunlar yapılır. Kanunlar çerçevesinde ona göre düzenlemeler yapılır, yönetmelikler çıkartılır. Bu tüm sektörler için geçerli. Önemli olan yetkili merciin almış olduğu yetkiler çerçevesinde tüm düzenlemeleri yapması gerekir ki bu sektör bir yerlere varabilsin. Ortada kanunlar, yönetmelikler var ama bunlar bir şekilde hayata geçirilemiyor. Bunlar gerçekleştirilemezse, sadece teoride kalırsa, Türkiye`de hem mevcut yatırımlar, hem de gelen yabancı sermaye durur. Yabancı sermaye gelmez, yabancılar Türkiye`de yatırım yapma taraftarı olmazlar.
SÖZLER TUTULSUN
Bu şirketin genel müdürü olarak bu şirketin hissedarlarına karşı belli sorumluluklarım var. Ben bu şirketin değerlerini yüksek seviyede tutmakla sorumluyum, bunu her fırsatta yerine getirmek için büyük çaba gösteriyorum. Ancak benim burada kabul edemediğim birşey var. Yetkili kişilerin söz verip, daha sonra bunu yerine getirememesi kabul edebileceğimiz birşey değil. Bu çok sakıncalı. Bu sözler yerine getirildiği zaman gelişme tüm sektörlerde meydana gelecektir. Bu gelişmenin öncüsü de yine telekomünikasyon sektörü olacaktır.
TÜRKİYE GELİŞEMEZ
Biz her hafta 10`larca yabancı yatırımcı ve bankalardan bana görüşme talebi geliyor. Bizim Türkiye`de yaptığımız yatırımlarla ilgili görüşlerimizi, tecrübelerimizi öğrenmek istiyorlar. Bu yabancı yatırımcılar ve uluslararası bankalar sadece Türkiye`de mevcut kanunlarla değil, bu kanunların ne ölçüde uygulandığı konusunda da bilgi edinmek istiyor. Özellikle yönetmelikler, düzenlemeler ve kanunların uygulanmaya konması tüm sektörler ve tüm ülkenin geleceği için son derece önemli faktörler. Bunlar olmadığı takdirde herhangi bir gelişmeden söz etmek yanlış olur.
TÜRKİYE İÇİN REFERANSIZ
Aria, TİM ve İş Bankası`nın ortak bir kuruluşu olarak doğdu. Dolayısı ile bizim yaşadığımız tecrübeler, olumsuzluklar uluslararası bankalar ve dış yatırımcılar tarafından biliniyor. Bizim yaşadıklarımızın bir referans olarak alınacağı bellidir. Aria önemli bir referans noktasıdır.
KRİZDE SUSTUK
Biz kriz döneminde üzerimize düşenleri yaptık. Yatırım yaptık, kriz ortamında personel istihdam ettik, buraya teknoloji, know-how getirdik. Biz kriz ortamında ortalığı alevlendirmektense, sakin davrandık ve huzur sağladık. Ama şimdi bu krizin bitmek üzere olduğu, hatta bittiğinden söz ettiğimiz zaman, biz nasıl üzerimize düşeni yaptıysak, herkesin üzerine düşeni yapması gerekir.
Krizde bu ülkeye IMF gibi destek olduk
İŞ-TİM`in ortaklarının bugüne kadar ödedikleri 3 milyar dolarlık GSM 1800 lisans bedelinin yanısıra, 900 milyon dolarlık da yatırım yaptığını belirten Giuseppe Farina, ‘‘Bu rakam, son 10 yıl içinde Türkiye`de yapılmış tüm yabancı sermaye yatırımlarından daha fazla. Ve kriz döneminde IMF`nin Türkiye`ye vermiş olduğu her bir kredi diliminden daha yüksek. Bu yatırım rakamlarının her koşulda hatırlanmasını ve gözönünde tutulmasını arzu ediyorum. Sadece yerli yatırımcılar için değil, yabancı sermayeyi çekmek için de bu rakamlar, bu sektörün kapasitesinin net bir ifadesi’’ dedi.
Yasa ne diyor?
Türkiye`de faaliyet gösterecek GSM operatörlerinin, diğer operatörlerle yapacağı ulusal dolaşım (National Roaming) anlaşmaları konusundaki düzenlemeler 29 Ocak 2000`de, yani Aria`nın GSM 1800 lisans anlaşmasına imza atmadan 9 ay önce yürürlüğe giren 4502 sayılı Kanun ile yapılıyor. Bu Kanun`un 6`ıncı maddesi şöyle: ‘‘Bu madde hükümleri dahilinde, mobil telekomünikasyon, data veya Kurum`un (Telekomünikasyon Üst Kurumu) belirleyeceği diğer hizmet ve altyapı işletmecileri, aynı alandaki diğer işletmecilerin kendilerine ait ekipmanların kendi telekomünikasyon sistemleri üzerinden de çalışabilmesine izen verilmesine yönelik yapacakları makul, ekonomik açıdan oranlı ve teknik açıdan imkan dahilindeki roaming taleplerini karşılamakla yükümlüdürler.’’
Aria 700 bini aştı
21 Mart`ta hizmete girişinin birinci yılını tamamlayacak olan Aria`nın abone sayısı 700 bini aştı. 2100`den fazla baz istasyon kuran Aria bugün itibarıyla 53 ülkede 91 GSM operatörü ile uluslararası dolaşım anlaşmasına sahip. Bunların çok önemli bir performansın göstergesi olduğunu belirten Giuseppe Farina, ‘‘Diğer ülkelerdeki örneklere baktığımızda, orada üçüncü bir operatörün piyasaya girdiği andan itibaren kazanmış olduğu abone sayısını, süreyle orantılarsak ve Aria`nın Türkiye`nin kriz yaşadığı bir dönemde hizmete girdiğini gözönüne alırsak, bugün ulaştığımız nokta çok iyi bir performansı ifade ediyor’’ dedi. Farina, Aria`nın yüksek kalitede ses iletişimi sağlayan bir GSM ağı ile Türkiye nüfusunun yüzde 50`sini kapsadığını sözlerine ekledi.
‘İyi olan kazansın’ dedik ama olmuyor
Reklamlarında, ‘‘İyi olan kazansın’’ sloganını kullanan Aria`nın Genel Müdürü Giuseppe Farina, ‘‘Türkiye`de, iyi olmak, kazanmak için yeterli olabiliyor mu?’’ şeklindeki soruya şu cevabı verdi: ‘‘Herşeyden önce iyi olmak lazım. İyi olmazsanız kısa bir süre kazanırsınız, ama bu uzun süreli olmaz. Türkiye`de mevcut sistem herzaman müşterinin en iyiyi seçebilmesine imkan tanımayabiliyor. Bu konuda bazı şüpheler oluşabiliyor.’’
Farina`dan şok sözler
Türkiye yasa çıkarıyor, ama uygulayamıyor.
Biz Türkiye için referansız.
Yasaların uygulanmadığı ülkede yabancı sermaye durur.
4 milyar dolar yatırdık. Bu IMF`nin her kredi diliminden daha fazla.
Kriz var diye ortalığı alevlendirmedik, ama artık kriz bitti.
Hükümet de ulusal dolaşım konusuna ilgisiz kalıyor.
Bize söz veren yetkililer, sözlerini tutmalı.