AKP `kapatılmazsa` piyasalar ne olur
Piyasaları derinden etkileyen AKP hakkında açılmış kapatmadavasının kararı kapatılmama yönünde çıkarsa tepkilerin boyutunu tahmin etmek zor
Bigpara Haber
Piyasaları derinden etkileyen AKP hakkında açılmış kapatma davasının kararı kapatılmama yönünde çıkarsa tepkilerin boyutunu tahmin etmek, en az AKP kapatılmış Türkiye`yi tahmin etmek kadar zor.
Murat TURAN / REFERANS GAZETESİ
Böylesi bir ortamda; piyasanın risk primi, belirsizliğin boyutu ile doğru orantılı olarak hareket edecektir. AKP`nin kapatılması belirsizlikleri marjinal noktaya çekerken, kapatılmaması yönünde alınacak bir karar ise nispeten sis bulutunu dağıtacaktır. Unutulmaması gereken ise, bugüne kadar kapatma davası açılan hiçbir partinin kapatılmaktan kurtulamamış olmasıdır.
Burada kapatılma davasının sonucu kadar mahiyeti de önem kazanmakta. Kararın derecesi aynı zamanda belirsizliğin derecesini de belirleyecek bir unsur. Parti kapatılmasa da alacağı olası cezalar karşısında Meclis`ten erken genel seçim kararı çıkarılması, muhtemel seçenekler arasında görülüyor. Seçimlere gidilmesi için ise sonbahar ayları uygun olabilir. Belki de erken yıpranmış AKP, Tayyip Erdoğan başkanlığında tekrar seçime gitmekle en mantıklı hareketi yapabilir. Bu senaryo ise adeta piyasaları coşturabilir.
Erken seçim sonrası
Bu kısa süreç içerisinde, siyasette rakipsiz gibi gözüken AKP`nin alternatifi bir oluşumun gerçekleşmesi söz konusu değil. Dolayısıyla piyasa, AKP`nin tekrar tek başına göreve geleceğini satın almaya başlayacaktır. Nitekim 170 milyar dolar toplam borcu olan özel sektör, nispeten kuvvetsiz bir hükümet ya da koalisyon istemeyecektir. Doğal olarak borç batağındaki vatandaş da benzer tutumu takınacaktır.
Bugüne kadar piyasa dostu, güçlü tek parti hükümeti ister istemez yine sıcak paranın odağı olacaktır. Bu kadar yüksek faiz ödeyen başka bir yükselen piyasayı bulamayacaklarına göre bu konuda tereddüt yok. Finansal risklerin algılanmaması sıcak para ile sağlanabilir. Türkiye`de olduğu gibi düşüşlerin uzun, yukarı hareketlerin kısa sürdüğü bir piyasada bir anda ciddi primler söz konusu olabilir.
Burada sorun eski AKP de olsa, seçimle tekrar başa gelebilecek AKP de olsa rejim ile olan kavga yeni bir boyut kazanacaktır. Ergenekon gibi kamuoyunda fazla taraftar bulamamış dava ile ilgili gelişmelerin muhatabı yine AKP olarak görülecektir. AB ile kötüleşen ilişkiler, Kuzey Irak ve Kürt sorunu, Kıbrıs, ABD-İran sorunu gibi masanın üzerinde bekleyen problemler ise baş ağrıtmaya devam edecektir.
Her şeye rağmen yurtdışı
Ancak ekonomi ve piyasalar üzerinde en etkili olması beklenen gelişmeler yine yurtdışı ağırlıklı olacak. Yurtdışında yaşanan kredi krizinin her geçen gün kötüleşmesi, düzeltmeyi 2010 yılına bırakabilir. Bunun anlamı; Türkiye en az 18 ay daha dünyadan gelecek olumsuz haberlerden etkilenecek. Yabancıların borsanın yüzde 70 civarındaki bir kısmını ellerinde tuttuklarını düşünürsek içerideki gelişmeler ne olursa olsun dışarının üstüne çıkamayacak. Zaten yeterli yerli yatırımcının olmadığı kötü bir piyasada milyarlarca dolarlık portföyü öyle bir-iki ayda satmak olası değil. Sonuçta AKP kapatılmasa bile belki borsa biraz olsun yaralarını sarabilir ancak büyük ihtimalle hayal kırıklığı yaratmaya devam edecek.
Faizler enflasyonun 10 puan kadar üzerindeyken, sıcak paranın çekim noktası olması kaçınılmaz olacaktır. Belirsizliklerin azalması risk primini de düşüreceği için faizler 20`li rakamların biraz altına gevşemesi muhtemeldir. Halihazırda, kamu ve bankalar dışındaki bono tahvil portföyünün yarısı yabancıların elinde. Bankacılık sektörümüzün yüzde 40`ta yabancıların kontrolünde olduğunu hesaplarsak yine ağırlık yurtdışı piyasalara kayıyor.
Bu kadar sıcak para ve yüksek faiz ile dövizin hareket etmesi için oldukça ters işlerin olması gerekiyor. Petrol fiyatları ve gıda fiyatları bu kadar hızlı yükselmeye devam ederken, cari açık, enflasyon gibi sorunlarla kur riski artan bir ülkede yatırımları kalıcı olarak artırmaları beklenmemeli. Belki inanmak çok kolay gözükmüyor ama, sanki kapatılma davasında çıkabilecek olumsuz bir sonuç henüz fiyatların içinde değil!
Murat TURAN / REFERANS GAZETESİ
Böylesi bir ortamda; piyasanın risk primi, belirsizliğin boyutu ile doğru orantılı olarak hareket edecektir. AKP`nin kapatılması belirsizlikleri marjinal noktaya çekerken, kapatılmaması yönünde alınacak bir karar ise nispeten sis bulutunu dağıtacaktır. Unutulmaması gereken ise, bugüne kadar kapatma davası açılan hiçbir partinin kapatılmaktan kurtulamamış olmasıdır.
Burada kapatılma davasının sonucu kadar mahiyeti de önem kazanmakta. Kararın derecesi aynı zamanda belirsizliğin derecesini de belirleyecek bir unsur. Parti kapatılmasa da alacağı olası cezalar karşısında Meclis`ten erken genel seçim kararı çıkarılması, muhtemel seçenekler arasında görülüyor. Seçimlere gidilmesi için ise sonbahar ayları uygun olabilir. Belki de erken yıpranmış AKP, Tayyip Erdoğan başkanlığında tekrar seçime gitmekle en mantıklı hareketi yapabilir. Bu senaryo ise adeta piyasaları coşturabilir.
Erken seçim sonrası
Bu kısa süreç içerisinde, siyasette rakipsiz gibi gözüken AKP`nin alternatifi bir oluşumun gerçekleşmesi söz konusu değil. Dolayısıyla piyasa, AKP`nin tekrar tek başına göreve geleceğini satın almaya başlayacaktır. Nitekim 170 milyar dolar toplam borcu olan özel sektör, nispeten kuvvetsiz bir hükümet ya da koalisyon istemeyecektir. Doğal olarak borç batağındaki vatandaş da benzer tutumu takınacaktır.
Bugüne kadar piyasa dostu, güçlü tek parti hükümeti ister istemez yine sıcak paranın odağı olacaktır. Bu kadar yüksek faiz ödeyen başka bir yükselen piyasayı bulamayacaklarına göre bu konuda tereddüt yok. Finansal risklerin algılanmaması sıcak para ile sağlanabilir. Türkiye`de olduğu gibi düşüşlerin uzun, yukarı hareketlerin kısa sürdüğü bir piyasada bir anda ciddi primler söz konusu olabilir.
Burada sorun eski AKP de olsa, seçimle tekrar başa gelebilecek AKP de olsa rejim ile olan kavga yeni bir boyut kazanacaktır. Ergenekon gibi kamuoyunda fazla taraftar bulamamış dava ile ilgili gelişmelerin muhatabı yine AKP olarak görülecektir. AB ile kötüleşen ilişkiler, Kuzey Irak ve Kürt sorunu, Kıbrıs, ABD-İran sorunu gibi masanın üzerinde bekleyen problemler ise baş ağrıtmaya devam edecektir.
Her şeye rağmen yurtdışı
Ancak ekonomi ve piyasalar üzerinde en etkili olması beklenen gelişmeler yine yurtdışı ağırlıklı olacak. Yurtdışında yaşanan kredi krizinin her geçen gün kötüleşmesi, düzeltmeyi 2010 yılına bırakabilir. Bunun anlamı; Türkiye en az 18 ay daha dünyadan gelecek olumsuz haberlerden etkilenecek. Yabancıların borsanın yüzde 70 civarındaki bir kısmını ellerinde tuttuklarını düşünürsek içerideki gelişmeler ne olursa olsun dışarının üstüne çıkamayacak. Zaten yeterli yerli yatırımcının olmadığı kötü bir piyasada milyarlarca dolarlık portföyü öyle bir-iki ayda satmak olası değil. Sonuçta AKP kapatılmasa bile belki borsa biraz olsun yaralarını sarabilir ancak büyük ihtimalle hayal kırıklığı yaratmaya devam edecek.
Faizler enflasyonun 10 puan kadar üzerindeyken, sıcak paranın çekim noktası olması kaçınılmaz olacaktır. Belirsizliklerin azalması risk primini de düşüreceği için faizler 20`li rakamların biraz altına gevşemesi muhtemeldir. Halihazırda, kamu ve bankalar dışındaki bono tahvil portföyünün yarısı yabancıların elinde. Bankacılık sektörümüzün yüzde 40`ta yabancıların kontrolünde olduğunu hesaplarsak yine ağırlık yurtdışı piyasalara kayıyor.
Bu kadar sıcak para ve yüksek faiz ile dövizin hareket etmesi için oldukça ters işlerin olması gerekiyor. Petrol fiyatları ve gıda fiyatları bu kadar hızlı yükselmeye devam ederken, cari açık, enflasyon gibi sorunlarla kur riski artan bir ülkede yatırımları kalıcı olarak artırmaları beklenmemeli. Belki inanmak çok kolay gözükmüyor ama, sanki kapatılma davasında çıkabilecek olumsuz bir sonuç henüz fiyatların içinde değil!