2013’te Avrupa’yı bekleyen yeni gerilim

Euro Bölgesi`nden yılsonuna işler durulmuş gibi görünse de yeni yılla bilirkte Avurpa yeni gerilimlerin sahnesi olacak.

THE LİRA

yılı Avrupa için çok sancılı geçti. Özellikle Yunanistan tarafında işlerin rayına sokulması için yapılan yardımların yetmemesi, yeni görüşmeler,  liderlerin açıklamaları ile geçen yılda yeni sorunlu ülkelerin isimleri çok duyulmaya başladı. Özellikle öne çıkan ise İspanya oldu. Yunanistan’a göre daha büyük dert olması korkusu piyasaların gerilimini arttırdı.

Yılın son ayında Yunanistan için yardım kararı çıkması ile ikinci plana atılan Avrupa endişeleri yeni yılla farklı boyut kazanacak.

Özellikle de seçimler konusunda Avrupa’nın gündemde olması bekleniyor. 2013 Alman ve İtalya’da seçim yılı olacak. İtalya’da Monti’nin kararı beklenirken, Berlusconi’nin süreçte nasıl bir rol alacağı merak konusu. Monti’nin bir dönem daha aday olmayacağını açıklaması, sonrasında halkın kendisini istediği, ekonominin kendi döneminden daha zor durumda olduğu gerekçesi ile yeniden gündeme taşınan Berlusconi en son karar olarak Monti’nin yeniden aday olması halinde çekileceğini açıkladı. Ama hala bir belirsizlik hakim normalde Nisan ayında yapılacak seçimlerin Şubat ayına alınması düşünülüyor. Avrupa’nın 2013 önemli risklerinden biri olarak İtalya görünüyor. Şimdilik yüzde 4.5 olan 10 yıllık ülke tahvillerinin yeni yılda bu belirsizlik ile etkilenebileceği belirtiliyor. İtalya’nın belirsizliğinin İspanya’yı da etkileyebileceği görüşü de gelen yorumlar arasında. Özellikle ülkenin tahvil faizleri tarafında yukarı yönlü bir hareketin tetiklenme ihtimali göz ardı edilmiyor.         

Bu noktada İspanya’nın olası bir yardım talebi şimdilik rafa kalkmış gibi görünse de 2013 için o raftan çıkabilir. Özellikle ECB’nin OMT programını açıklaması sonrasında ilk gözlerin çevrilmiş olduğu ülke İspanya düşen tahvil faizleri nedeniyle şimdilik yarıma yanaşmıyor. Özellikle ülkede işsizlik rakamlarının yeni rekorlar yaşaması yaşanan gerilim nedeniyle alman DAX endeksi yüzde 30 değer kazanırken İspanyol IBEX yıl genelinde yüzde 3.5 düştü.

2013 için Eylül ayında bir başka bilinmezlik ortamı da Almanya için doğmuş olacak. Başta da değimiz gibi seçim yılında Avrupa’nın en büyük ekonomisinde yatırımcının gözü Angela Merkel’de. Avrupa’da kemer sıkma taraftarı olan Merkel içeride büyümeyi öne çıkartarak seçime gitmeyi planlıyor. Kurtarılması gereken ülkelere maddi destek konusunda ayak diretse de kendi kriterlerini kabul ettirerek parayı veren Merkel’in seçmenlerin yeniden gözüne girmesi gerekiyor.   

Ve Yunanistan son 3 yılın yıldızı olan ülke 2013’te de kendini unutturmayacak. Ülkenin Maliye Bakanı’nın geçtiğimiz hafta yaptığı değerlendirmede 2013’ün tamam mı devam mı yılı olduğunu belirtmesi de bunu göstergesi olarak kabul ediliyor.  Özellikle ülkenin reformlara devam etmesi bu noktada hayati önem taşıyor. Özellikle yaşanan toplumsal huzursuzluğun büyük sorun olduğu konusunda herkes hem fikir. Şimdilik Grexit yeni Yunanistan’ın Euro Birliği’nden çıkması konusu gündemden kalkmış gibi görünüyor. Bir başka noktada ise piyasa uzmanları Yunanistan’daki zayıflığın şirketlerin satılmasının yeni alım fırsatları doğurduğu yönünde yön gösteriyorlar.

Avrupa’nın bir diğer maddesi ise Fransa. Özellikle sırdaki kim avı yapıldığı dönemde İspanya’nın isminin geçmesi sonrasında yeni büyük balığın Fransa olacağı gündeme gelmişti. Özellikle The Economist’in Fransa’nın patlamaya hazır bir bomba olduğu yönündeki kapağı ülkenin üzerine odaklanılmasına neden oldu.  AAA olan notunu Kasım 2012’de kaybeden ülkenin konut piyasalarında oluşan risklerin gündeme gelmesi yatırımcının güvenli liman olarak gördüğü ve yüzde 0.00’a kadar çektiği 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 2’ye çıkmasına neden oldu.

Bölgede yer almasa da Çin’in büyümesi yakından takip dilecek noktalar arasında. Çin’in büyümesi Avrupa için risk unsuru olarak görülmezken beklentileri yakalayamam ihtimali risk olarak görülüyor. Ülkede yeniden devreye girecek olan teşvikler sonrasında büyüme konusunda olumlu görüşler artarken özellikle büyümenin Avrupa şirketleri üzerinde olumlu etki yaratması bekleniyor...